4 - 11 - 2024
چشم‌انداز بازار سرمایه در 1404
پیمان شوریابی*
بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۳ با چالش‌ها و فرازونشیب‌های متعددی مواجه شده و این امر باعث شد که برای سهامداران سالی پر از تصمیم‌گیری‌های دشوار و تغییرات غیرقابل پیش‌بینی به ارمغان بیاورد. عواملی چون کاهش سودآوری شرکت‌های بورسی، نوسانات شدید نرخ ارز، فشار تحریم‌های اقتصادی و مشکلات ساختاری اقتصاد داخلی موجب شد که بازار سرمایه در مسیری پیچیده و پرفرازونشیب حرکت کند. اکنون در آستانه سال ۱۴۰۴ این پرسش مطرح می‌شود که آیا می‌توان به آینده بازار سرمایه ایران امیدوار بود و در چه شرایطی می‌توان انتظار بهبود و رشد این بازار را داشت؟
وضعیت بازار و عوامل تاثیرگذار
بازار سرمایه ایران در سال پیشرو با دو دسته عوامل کلیدی مثبت و منفی مواجه خواهد بود. از یک‌سو سیاست‌های حمایتی دولت، چشم‌انداز مثبت صنایع صادرات‌محور و پروژه‌های توسعه‌ای در صنایع کلیدی نظیر پتروشیمی، معدن و فلزات اساسی می‌توانند به‌عنوان عوامل محرک و نقطه عطفی برای بازار عمل کنند. سیاست‌های اقتصادی که به‌منظور افزایش تولید، کاهش وابستگی به واردات و حمایت از صادرات در حال تدوین هستند، می‌توانند تاثیر مثبتی بر روند سودآوری شرکت‌ها و ایجاد اشتغال داشته باشند. در همین راستا رشد نرخ بهره‌برداری و تقاضای بیشتر در بازارهای داخلی و بین‌المللی، به‌ویژه در صنایع پتروشیمی و معدن، پتانسیل افزایش درآمد و بهبود سودآوری را برای این شرکت‌ها فراهم می‌آورد.
تداوم ریسک‌های سیاسی نظیر تنش‌های بین‌المللی، عدم قطعیت در مذاکرات هسته‌ای و چالش‌های اقتصادی چون نرخ تورم بالا و نوسانات نرخ ارز، همچنان از جمله تهدیدهای جدی برای بازار سرمایه ایران هستند. ادامه این شرایط می‌تواند موجب تداوم ناپایداری و کاهش اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به بازار شود. در این راستا سیاست‌های پولی و مالی دولت که به‌دنبال کاهش فشارهای اقتصادی و کنترل نرخ ارز است، می‌تواند تاثیرات مهمی در تثبیت وضعیت بازار و کاهش ریسک‌های آن داشته باشد. هرچند اجرای موثر این سیاست‌ها به همراه حمایت بانک مرکزی و نهادهای مالی می‌تواند روند بازار را در مسیر متعادل‌تری قرار دهد.
راهکارهای بهبود عملکرد شرکت‌های بورسی
در شرایط پیچیده کنونی، شرکت‌های بورسی می‌توانند از راهکارهای متعددی برای بهبود عملکرد و ارتقای جایگاه خود استفاده کنند. بهینه‌سازی هزینه‌های عملیاتی، افزایش بهره‌وری و مدیریت بهینه منابع مالی می‌تواند به‌عنوان راهبردهای موثری برای شرکت‌ها باشد تا در این شرایط دشوار سودآوری خود را بهبود بخشند. همچنین توسعه بازارهای صادراتی به‌ویژه برای شرکت‌هایی که از مزیت‌های رقابتی و ظرفیت‌های بالای تولیدی برخوردارند، می‌تواند به تامین منابع ارزی و افزایش درآمدها کمک کند. ارتقای کیفیت محصولات و خدمات و توجه به نیازهای بازار هدف نیز از جمله عواملی است که می‌تواند به رقابت‌پذیری بیشتر شرکت‌ها در بازارهای داخلی و خارجی منجر شود.
بهره‌گیری از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد همکاری‌های استراتژیک با این شرکت‌ها از سوی دیگر می‌تواند به شرکت‌های بورسی در افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها کمک کند. استفاده از تسهیلات و حمایت‌های دولتی در راستای توسعه فناوری و نوآوری همچنین می‌تواند باعث ارتقای کیفیت محصولات و افزایش توان رقابتی شرکت‌ها شود.
سناریوی محتمل برای سال ۱۴۰۴
براساس شرایط کلان اقتصادی و سیاسی پیش‌بینی می‌شود که بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۴ به رشد متعادل دست یابد. در سناریوی احتمالی می‌توان انتظار داشت که شاخص کل بازار بین
۱۰ تا ۱۵درصد رشد داشته باشد. این پیش‌بینی با توجه به ارزیابی‌های اقتصادی و سیاسی، روند سودآوری شرکت‌ها و سیاست‌های دولت صورت گرفته است. البته این رشد در صورتی محقق خواهد شد که در متغیرهای کلان اقتصادی و سیاسی، شوک‌های منفی یا تغییرات جدی و غیرمنتظره رخ ندهد. برای تحقق این سناریو، دولت باید با سیاست‌های حمایتی، ثبات اقتصادی را تقویت کند و شرایط را برای فعالیت پایدار شرکت‌ها فراهم آورد.
صنایع پیشرو و فرصت‌های سرمایه‌گذاری
در میان صنایع مختلف، گروه‌های پتروشیمی، فلزات اساسی، معدن و بانک‌ها به‌عنوان صنایع پیشرو در سال ۱۴۰۴ شناخته می‌شوند. این صنایع به دلیل مزیت‌های رقابتی، ظرفیت‌های صادراتی و برنامه‌های توسعه‌ای، نسبت به سایر گروه‌ها از عملکرد بهتری برخوردارند. صنایع پتروشیمی و فلزات اساسی که بخشی از درآمدهای صادراتی کشور را تامین می‌کنند، با توجه به تقاضای بالا و مزیت‌های جغرافیایی، فرصت‌های مناسبی را برای رشد ارائه می‌دهند. صنایع دارویی، غذایی و خودرو نیز با ریسک متوسط برای سرمایه‌گذاری مناسب خواهند بود و می‌توانند در شرایط اقتصادی پایدارتر بازدهی خوبی داشته باشند.
استراتژی‌های سرمایه‌گذاری
برای سرمایه‌گذاران انتخاب استراتژی متناسب با افق زمانی بسیار حائزاهمیت است. در کوتاه‌مدت تمرکز بر سهام نقدشونده و صنایع پیشرو نظیر پتروشیمی و فلزات اساسی توصیه می‌شود زیرا این صنایع به‌طور طبیعی در شرایط نوسانی، عملکرد مناسبی از خود نشان می‌دهند. در میان‌مدت سرمایه‌گذاری در صنایع صادرات‌محور که دارای مزیت‌های رقابتی و بازدهی مناسب هستند، می‌تواند گزینه مطلوبی باشد. برای افق بلندمدت سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی با مزیت رقابتی پایدار و توجه به سود تقسیمی، به‌ویژه در صنایعی که پتانسیل رشد و توسعه بالایی دارند، توصیه می‌شود.
در مجموع می‌توان گفت بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۴، با وجود چالش‌های موجود، فرصت‌های قابل‌توجهی برای سرمایه‌گذاری ارائه می‌دهد. موفقیت در این بازار به دانش و شناخت دقیق از ریسک‌ها، انتخاب هوشمندانه سهام و مدیریت حرفه‌ای پورتفوی بستگی دارد. سرمایه‌گذارانی که با تحلیل‌های دقیق و استراتژی‌های مناسب وارد بازار شوند شانس بیشتری برای کسب بازدهی معقول خواهند داشت.
بهبود بلندمدت بازار سرمایه ایران نیازمند اصلاحات ساختاری، بهبود روابط بین‌المللی و ثبات در سیاست‌های اقتصادی است. تا زمانی که این شرایط محقق نشده سرمایه‌گذاران باید با احتیاط و مدیریت ریسک بالا در بازار فعالیت کنند و آمادگی لازم برای تغییرات احتمالی را داشته باشند.
*کارشناس ارشد بازار سرمایه
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد