16 - 06 - 2022
چرخش دیپلماتیک آمریکا
گروه جهان- سرانجام پس از گمانهزنیهای بسیار جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا ماه ژوئیه در سفری برنامهریزیشده عازم خاورمیانه خواهد شد. بایدن از ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه (۲۲ تا ۲۵ تیرماه) به رژیم صهیونیستی، مناطق فلسطینی کرانه باختری و سپس عربستان سعودی سفر خواهد کرد. انرژی، امنیت و تسلیحات جزئیات این سفر عنوان شده است. از آنجا که این سفر از اهمیت سیاسی و استراتژیک برخوردار است، گفته میشود این سفر منطقهای، جزئی از طرح واشنگتن برای بازگشت به عرصه تاثیرگذاری در سطح بینالملل است.
با اینکه بسیاری از تحلیلگران، این سفر را در نتیجه استیصال دولت آمریکا در کاهش قیمت سوخت در این کشور میدانند، اما مقامات آمریکایی تاکید میکنند حضور بایدن در خاورمیانه (غرب آسیا) به دلایل امنیتی صورت میگیرد. بایدن در زمان نوسانات شدید سیاسی به منطقه سفر خواهد کرد و سفر به عربستان در حالی انجام میشود که دولت آمریکا با تورم فزاینده و افزایش قیمت سوخت دست و پنجه نرم میکند. کمبود نفت برای دولت بایدن دردناک بوده و او نتوانسته است از افزایش قیمت بنزین جلوگیری کند؛ قیمتی که برای نخستین بار در تاریخ ایالاتمتحده از ۵ دلار به ازای هر گالن (۸/۳ لیتر) عبور کرده است. فعالان حقوق بشر، چهرههای رسانهای و حتی برخی از دوستان دموکرات بایدن نیز ایده دست دادن رییسجمهوری آمریکا با ولیعهد و رهبران سعودی را محکوم کردهاند.
بایدن قرار است در جریان این سفر دورهای ابتدا عازم رژیم صهیونیستی شود و سپس در پروازی مستقیم و تاریخی از رژیم صهیونیستی به عربستان سعودی سفر کند. دیدار با محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان که اتهاماتی در خصوص دست داشتن در قتل یک روزنامهنگار مخالف ریاض به او وارد شده از جمله برنامههای سفر رییسجمهوری آمریکا به عربستان سعودی خواهد بود. این در حالی است که جو بایدن در بدو به دست گرفتن قدرت بارها بر لزوم تغییر رویکرد حاکمان ریاض در برخورد با مخالفان و فعالان سیاسی تاکید کرده و خواستار بهبود شرایط در این کشور از حیث احترام به حقوق بشر و آزادیهای اجتماعی و سیاسی شده بود. این در حالی است که در نتایج تحقیقات آژانسهای اطلاعاتی آمریکا که دولت بایدن دست به افشای آن زد از محمد بن سلمان به عنوان آمر و پشتیبان عملیاتی نام برده شده که در ترکیه به اجرا درآمد و طی آن جمال خاشقجی به دست ماموران اعزامی از سوی ریاض کشته و قطعهقطعه شد.
این نخستین سفر بایدن به عنوان رییسجمهوری ایالاتمتحده به خاورمیانه خواهد بود که طی آن علاوه بر دیدار با رهبران رژیم صهیونیستی، فلسطینی و مقامات عربستان سعودی در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، مجمع دیپلماتیک کشورهای عرب منطقه نیز شرکت خواهد کرد.
اجلاس مجازی با حضور هند و امارات و رژیم صهیونیستی
این سفر با ملاقات نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در بیتالمقدس آغاز خواهد شد. دفتر نخستوزیری رژیم صهیونیستی در بیانیهای با اشاره به سفر رییسجمهوری آمریکا در ماه آینده میلادی به این کشور اعلام کرد، این سفر به روند همپیوندی رژیم صهیونیستی در خاورمیانه یاری خواهد رساند. جو بایدن برای نخستین بار حدود پنجاه سال پیش، به عنوان یک سناتور جوان از رژیم صهیونیستی دیدن کرده بود. انتظار میرود که جو بایدن در این سفر و در جریان ملاقات با نفتالی بنت بر حمایت ایالاتمتحده از ارتش رژیم صهیونیستی، به ویژه در زمینه تقویت سیستم دفاع هوایی ضد موشکی گنبد آهنین، در بحبوحه تنشهای موجود پس از به بنبست رسیدن مذاکرات احیای توافقنامه هستهای قدرتهای بزرگ با تهران تاکید کند.
مقام ارشد آمریکایی که «فرانس پرس» اظهارات وی را منعکس کرده در ادامه میگوید: «رییسجمهوری در رژیم صهیونیستی، احتمالا از منطقهای بازدید خواهد کرد که در آن سامانههای پیشرفته دفاع هوایی ضدموشکی کار گذاشته شده است. او همچنین در خصوص آخرین نوآوریهای دفاعی به دست آمده میان دو طرف به ویژه در زمینه استفاده از فناوریهای ضدموشکی مبتنی بر لیزر و سایر تهدیدات هوایی با مقامات رژیم صهیونیستی گفتوگو خواهد کرد.»
دولت رژیم صهیونیستی از بایدن به خاطر تلاشهایش برای تقویت منافع مشترک خود با عربستان سعودی، کشوری که از عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی در سطح منطقه حمایت کرده است تشکر کرد؛ هر چند که عربستان تاکنون از به رسمیت شناختن رسمی رژیم صهیونیستی خودداری میکند. به گزارش آسوشیتدپرس، مقامات رژیم صهیونیستی در گفتوگو با دولت آمریکا تأکید کرده بودند که روابط واشنگتن با پایتختهای عربی، از جمله ریاض، برای امنیت و ثبات کلی رژیم صهیونیستی در منطقه از اهمیت حیاتی برخوردار است. از نظر مقامات رژیم صهیونیستی، این دیدار همچنین میتواند فرصتی برای آغاز گفتوگوها برای آنچه که دولت این کشور آن را پروژه بلندمدت عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی و عربستان میداند، فراهم کند.
سفر بایدن به رژیم صهیونیستی در برهه دشواری از ائتلاف شکننده دولت رژیم صهیونیستی به ریاست نفتالی بنت صورت میگیرد. بنت در تلاش است از یک انتخابات زودرس جلوگیری کند. بایدن پس از رژیم صهیونیستی راهی مناطق تحت پوشش تشکیلات خودگردان فلسطینی خواهد شد. او در کرانه باختری با محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان دیدار و گفتوگو خواهد داشت. به گفته منابع مطلع، رییسجمهوری آمریکا بار دیگر بر راهحل تشکیل «دو کشور مستقل» فلسطینی و رژیم صهیونیستی تاکید خواهد کرد و خواستار بهبود روابط با مقامات فلسطینی خواهد شد. جو بایدن همچنین هنگام حضور در سرزمینهای اشغالی، در اجلاس مجازی گروه دیپلماتیک موسوم به I2-U2 با حضور هند، رژیم صهیونیستی، امارات و آمریکا شرکت خواهد کرد. این اجلاس مجازی با تمرکز بر بحران امنیت غذایی نشات گرفته از جنگ اوکراین برگزار خواهد شد.
سفر بایدن به پادشاهی سعودی؛ حقوق بشر، صلح یمن
توقف بعدی رییسجمهوری آمریکا عربستان سعودی خواهد بود. جو بایدن در دوره کاندیداتوری خود برای ریاستجمهوری آمریکا، پادشاهی سعودی را در زمینه نقض حقوق بشر منفور خوانده و تعهد داده بود که روابط آمریکا و عربستان را مورد بازبینی قرار دهد.
به گمان برخی تحلیلگران، جو بایدن همچنین در این سفر تلاش خواهد کرد موافقت عربستان سعودی را برای افزایش تولید نفت جلب کند تا از این راه زمینه توقف سیر صعودی بهای سوخت و نیز کنترل وضعیت تورم در کشورش را در آستانه انتخابات مهم و چالشبرانگیز ماه نوامبر برای حزب دموکرات فراهم کند. «فرانسپرس» در گزارش خود آورده است: نتیجه هر چه که باشد، ملاقات جو بایدن با ولیعهد عربستان که از او به عنوان حاکم واقعی کشورش نام برده میشود، تغییر رویکردی بحثبرانگیز برای دیپلماسی ایالاتمتحده آمریکا به شمار میآید.
در گزارش «فرانسپرس» به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی آمده است: «میتوانیم انتظار داشته باشیم که رییسجمهوری، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را در جریان سفرش ملاقات کند.» وی سپس اضافه میکند که «سیاست آمریکا پس از قتل خاشقجی مستلزم تنظیم مجدد روابط و نه حرکت به سمت یک گسست بود. این مقام آمریکایی که نامی از وی برده نشده در ادامه تاکید کرد: «عربستان سعودی برای هشت دهه شریک استراتژیک آمریکا بوده و حدود ۸۰ هزار آمریکایی در این کشور زندگی میکنند.»
به گزارش کاخ سفید، موضوع «امنیت انرژی» محور اصلی سفر رییسجمهوری ایالاتمتحده به عربستان خواهد بود، این در حالی است که به باور برخی مقامات آمریکایی سفر وی در کل اهداف دیپلماتیک گستردهتری را شامل خواهد شد.
پیش از این مقامات اطلاعاتی ایالاتمتحده به این نتیجه رسیده بودند که شاهزاده محمد بنسلمان احتمالا دستور قتل وحشیانه جمال خاشقجی، روزنامهنگار عربستانی مقیم آمریکا، را در سال ۲۰۱۸ صادر کرده است. پس از روی کار آمدن بایدن، دولت او به صراحت اعلام کرد که رییسجمهوری آمریکا از گفتوگوی مستقیم با ولیعهد عربستان اجتناب خواهد کرد و تمرکز خود را بر گفتوگو با ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی معطوف خواهد کرد.
به گزارش آسوشیتدپرس، حامیان حقوق بشر و برخی از سیاستمداران دموکرات به بایدن در مورد بازدید از پادشاهی سعودی هشدار داده و گفتهاند که چنین دیداری بدون دریافت تعهدات حقوق بشری از سوی رهبران سعودی پیامد مثبتی در مورد نقض فاحش حقوق بشر در این کشور نخواهد داشت. رهبران سعودی به دستگیریهای گسترده، اعدامها و اعمال خشونت و سرکوب مخالفان خود متهم هستند. اما در زمان افزایش سرسامآور قیمتها در پمپبنزینهای کشورهای غربی، نگرانیهای فزاینده در مورد برنامه هستهای ایران و نگرانی همیشگی از اینکه چین در حال گسترش حوزه نفوذ جهانی خود است، بایدن و تیم امنیت ملی او به این نتیجه رسیدهاند که بیاعتنایی به سعودیها، بهویژه نسبت به ولیعهد این کشور، به سود منافع ایالاتمتحده نیست.
سفارت عربستان در واشنگتن در مورد سفر رییسجمهوری آمریکا به خاورمیانه گفت، جو بایدن با ملک سلمان و شاهزاده محمد بن سلمان دیدار خواهد کرد. سفارت عربستان سفر بایدن به دعوت ملک سلمان را اقدامی برای تحکیم روابط تاریخی دوجانبه و مشارکت استراتژیک دو کشور توصیف کرد.
این سفارتخانه در بیانیهای نوشت: پادشاهی عربستان سعودی مشتاقانه در انتظار استقبال از رییسجمهور بایدن و تعریف فصلهای بعدی مشارکت دو کشور است. این بیانیه میافزاید: «در زمان چالشهای جهانی مرتبط با اقتصاد جهانی، سلامت، آب و هوا و درگیریهای بینالمللی، مشارکت دو کشور ما مانند همیشه برای ارتقای صلح، رفاه و ثبات در سراسر جهان حیاتی است.»
کاخ سفید این سفر را پس از آن اعلام کرد که عربستان سعودی در ماه جاری از اوپکپلاس حمایت کرد تا سطح تولید نفت را به میزان ۶۴۸ هزار بشکه در روز در ماههای ژوئیه و آگوست افزایش دهد. از سوی دیگر، عربستان با تمدید آتشبس با میانجیگری سازمان ملل در جنگ هفت ساله خود با یمن موافقت کرد.
بایدن تصمیم عربستان در مورد تمدید آتشبس در یمن را شجاعانه خواند. به گفته یک مقام دولت آمریکا، شاهزاده محمد بنسلمان نقشی تعیینکننده در میانجیگری برای تمدید آتشبس ایفا کرده است.
شرکت بایدن در نشست شورای همکاری خلیج فارس
کارین ژان پیر سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید در بیانیهای ضمن اعلام این سفر به خاورمیانه گفت که ملک سلمان از بایدن برای دیدار از پادشاهی عربستان دعوت به عمل آورده تا او در نشست شورای همکاری خلیج فارس در شهر بندری جده شرکت کند. کشورهای بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی و همچنین مصر، عراق و اردن در شورای همکاری خلیج فارس عضویت دارند. رییسجمهوری آمریکا در سفر خود به عربستان سعودی با رهبری این کشور در مورد طیف وسیعی از مسائل دوجانبه، منطقهای و جهانی گفتوگو خواهد کرد. ژان پیر گفت: این مسائل شامل حمایت آمریکا از آتشبس با میانجیگری سازمان ملل در یمن است که به صلحآمیزترین دوره از زمان آغاز جنگ در یمن در هفت سال پیش منجر شده است. او همچنین در زمینه راههای گسترش همکاریهای اقتصادی و امنیتی منطقهای از جمله پروژههای زیرساختی و آب و هوایی جدید و امیدوارکننده و همچنین بازدارندگی از تهدیدهای ایران، روند بهبود حقوق بشر و تضمین امنیت انرژی و غذا در جهان گفتوگو خواهد کرد.
این در حالی است که یک مقام ارشد دولت بایدن گفته که بخش پایانی سفر منطقهای رییسجمهوری آمریکا در جده در عربستان سعودی، میتواند اهداف این دولت را در منطقه برای بقیه سال و سال ۲۰۲۳ شکل دهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد