چرا وضعیت صنعت معیار شد؟

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: معنی نزدیک بودن P و NAV این است که آیا قیمت تابلوی صندوق‌ها نمایشگر و نشان‌دهنده ارزش دارایی‌های صندوق است یا خیر. به هر حال چون دارایی صندوق عموما عنوان می‌شود که اینها دارایی‌های کاملا نقدشونده هستند، آیا اساسا بازار باید بپذیرد که فرصت آربیتراژی را به دیگران بدهد یا خیر، فرصت آربیتراژی به لحاظ محاسباتی یعنی من می‌توانم دارایی را بیاورم و روی تابلو خریداری کنم که مثلا امروز اگر صندوق منحل شود، به هر یونیت آن ۲۰‌هزار تومان می‌رسد ولی امروز روی تابلو ۱۵‌تومان معامله می‌شود.
به گزارش صدای بورس، محمدبختیار نصرآبادی ادامه داد: بر این اساس آیا این فرصت آربیتراژی که به لحاظ تئوریک پیش آمده را ما باید قبول کنیم یا قبول نکنیم که متفاوت است ولی به هر حال وقتیP با NAV برابر نیست، نشان‌دهنده آن است که به لحاظ تئوریک یک فرصت آربیتراژی وجود دارد. اختلاف P به NAV در دو صندوق‌ دارایکم و پالایش برمی‌گردد به ماهیت این صندوق‌ها در زمان تاسیس، ساختارهایی که برای آنها در نظر گرفته شده و البته به ماهیت و نحوه فعالیت امروزشان. از زمان تاسیس این صندوق‌ها یک انتقاد بزرگ و یک نقطه ضعف این بود که اساسا قانونگذار، مجوز‌دهنده و سیاستگذار این صندوق‌ها رکن بازارگردان را برای صندوق‌ها پیش‌بینی نکرده بود.
او افزود: به هر حال این دو صندوق‌ به لحاظ ماهیتی صندوق‌های بخشی در حوزه پالایشی و بانک و بیمه هستند و انتظار بازار علی‌القاعده مطابق با صندوق‌های دیگر اینکه بازارگردان خود را مسوول و متعهد بداند در قبال قیمت این سهم و فاصله قیمتی آنها با NAV است ماهیتی که الآن در حال اتفاق افتادن در صندوق‌هایی که معتقدیم P و NAV آنها نزدیک هستند، به سازوکار دقت کنیم که چگونه این سازوکار در حال کار کردن است. نصرآبادی گفت: گفتنی است P به NAV در مورد یک صندوق با هم برابر نیستند و سوالی که پیش می‌آید اینکه وظیفه چه کسی است اینها را با هم برابر کند. مطابق موردی که مطرح شد، این وظیفه کیست که این فرصت آربیتراژی تئوریک را از بین ببرد. برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری رکن بازارگردان پیش‌بینی شده و معمولا این اعتقاد وجود دارد باتوجه به مکانیسمی که برای حضور بازارگردان در صندوق‌ها و روی تابلو و در صدور و ابطال نزد صندوق وجود دارد، این مکانیسم این اجازه را به بازارگردان می‌دهد که این اختلاف موجود بین P و NAV را جبران کند. بازارگردان لطفی به دارندگان یونیت‌ها نمی‌کند، بلکه برای آن مکانیزمی تهیه، نوشته و تدوین‌شده که با اجرای آن مکانیزم می‌تواند Pبه NAV را نزدیک کند و وقتی رکنی قبول می‌کند که بازارگردان است باید این وظیفه و تعهدی که برایش قرار داده شده درخصوص برابری تقریبی P و NAV اجرا کند. او افزود: هما‌طور که گفته شد، اساسا از ابتدا ساختار حضور بازارگردان در صندوق‌های دارایکم و پالایش دیده نشد و وقتی که حضور بازارگردان دیده نمی‌شود دیگر فرقی نمی‌کند که آن یونیت چند معامله می‌شود. بسیاری از مواقع دیده‌شده فاصله قابل‌توجهی بین قیمت و NAV اتفاق افتاده، به‌طور مثال وقتی NAV بالغ بر ۳۰هزار تومان و قیمت ۱۷تومان است یعنی وقتی قرار است روی NAV نباشد، دیگر فرقی نمی‌کند قیمت ۱۷،۱۶ یا ۱۸ باشد و سرمایه‌گذار براساس شرایط بازار و افزایش و کاهش این قیمت اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند. در مجموع اینکه اساسا از ابتدا برای این دو صندوق بازارگردان در نظر گرفته نشد، باعث فاصله بین قیمت و NAV شد و این فاصله معیار و بعد از آن نوسانات این صندوق مشابه نوسانات صنایع مرتبط با آنها شد. بنابراین، این موضوع منجر شد برای تغییرات و نوسانات بعدی دیگر NAV معیار نباشد، بلکه وضعیت صنعت معیار قرار گیرد.