پیدا و پنهان رابطه نظامی عربستان و عراق

همکاری نظامی میان عراق و عربستان، شاهد رشد قابل ملاحظه‌ای در مرحله اخیر بوده که این مساله مرحله مهمی در روابط دو کشور ایجاد کرده است. به گزارش میدل‌ایست‌نیوز به نقل از الخلیج آنلاین، با توجه به شرایط پیچیده منطقه، تقویت روابط و تفاهمات نظامی بین دو کشور دارای اهمیت بسیاری است و بخشی از رویکرد گسترده‌تر با هدف ایجاد شراکت‌های امنیتی باثبات و قوی در منطقه‌ای که از ناآرامی‌های مکرر رنج می‌برد، به شمار می‌رود.
خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان و ثابت العباسی، وزیر دفاع عراق، 4نوامبر 2024 یادداشت تفاهمی برای همکاری نظامی مشترک امضا کردند.
این یادداشت تفاهم در جریان سفر العباسی به ریاض امضا شد و دو طرف راه‌های تقویت روابط دفاعی و سازوکار‌های تقویت آن علاوه بر آخرین تحولات منطقه‌ای در خاورمیانه را بررسی کردند.
خالد بن‌سلمان در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که با همتای عراقی خود درباره راه‌های همکاری دوجانبه میان عربستان و عراق و راه‌های تقویت و توسعه روابط دفاعی میان دو کشور رایزنی کرده است.وزرای دفاع عراق و عربستان همچنین به بررسی آخرین تحولات منطقه و تلاش‌های صورت گرفته برای جلوگیری از تشدید تنش در منطقه و پیامد‌های آن در تلاش برای حفظ امنیت و ثبات در خاورمیانه پرداختند.
زمان مهم
این توافقنامه در زمانی امضا شد که منطقه شاهد افزایش تنش‌های نظامی در پی بحران مستمر در غزه و لبنان است.
عراق و عربستان امید دارند در راستای کاهش شدت تنش‌های موجود با اتکا بر تاثیر روابط خود با طرف‌های ذی‌ربط در حوادث کنونی، نقش‌آفرینی کنند. در همین راستا، صفاء الاعسم، کارشناس مسائل استراتژیک گفت که عراق امروز با همه کشورهای جهان به ویژه کشورهای عضو شورای همکاری ارتباط دارد و توانسته موفقیت‌های بسیاری در ازسرگیری روابط عربستان و ایران کسب کند.
وی افزود که عراق به دنبال این است روابط خوبی با کشورهای همجوار داشته باشد، علاوه بر اینکه استقبال گسترده‌ای از کشورهای خاورمیانه یا جهان می‌کند و هدف از آن این است که کشور از درگیری‌ها به دور باشد و به میدانی برای تسویه حساب میان کشورها تبدیل نشود.
الاعسم بیان کرد که عراق امیدوار است بتواند نقش گسترده‌تری در خاورمیانه با هدف رسیدن به ساحل امن ایفا کند و در تلاش است خود را از هر جنگ یا درگیری دور نگه دارد؛ همانطور که دولت به صورت جدی برای حل اختلافات با کشورهای منطقه تلاش کرد.
وی به پیام‌های زمان امضای این یادداشت تفاهم بین بغداد و ریاض در سایه تنش‌های منطقه اشاره کرد و گفت که وضعیت منطقه بسیار آشفته است، همانند توپی از آتش که در خاورمیانه غلت می‌خورد و هر که آن را لمس کند یا به آن نزدیک شود، می‌سوزد.
این کارشناس مسائل استراتژیک تاکید کرد که بغداد امروز به سمت گشایش اقتصادی و اجتماعی در همه سطوح پیش می‌رود، از این رو به صورت جدی در راستای حفظ روابط قوی با همه کشورهای همجوار به ویژه عربستان، ترکیه و ایران تلاش می‌کند.
الاعسم اشاره کرد که تقویت همکاری نظامی عراق با عربستان یا با کشورهای عضو شورای همکاری و همجوار، به نفع ثبات بیشتر در منطقه‌ای ملتهب و در سایه تلاش رژیم صهیونیستی برای گسترش دامنه جنگ و مشارکت دادن کشورهای بیشتری در آن است.
رشد قابل توجه
پس از حدود 25‌سال قطع ارتباط از زمان بسته شدن سفارت عربستان در بغداد به دلیل حمله صدام حسین به کویت در سال‌1990، روابط دیپلماتیک دو کشور در سال‌2015 از سر گرفته شد.
پس از آن دو کشور چند توافقنامه و یادداشت تفاهم امضا کردند و مقامات دو کشور با هدف تقویت همکاری در زمینه‌های مختلف سفرهای متقابلی انجام دادند.
روابط نظامی عراق و عربستان نیز اخیرا شاهد رشد و پیشرفت قابل ملاحظه‌ای از طریق تقویت همکاری امنیتی و تبادل سفر هیئت‌های نظامی بلندپایه بوده است.
این همکاری شامل امضای توافقنامه‌های امنیتی و برگزاری تمرین‌های مشترک با هدف بهبود توانایی‌های دفاعی دو کشور است. از لحاظ عملی نیز روابط دو کشور در همه سطوح به ویژه در حوزه نظامی و امنیتی پس از سفر تاریخی عادل الجبیر، وزیر خارجه وقت عربستان به بغداد در فوریه 2017 گسترش یافت.
در می سال جاری نیز مذاکرات امنیتی گسترده‌ای برای نخستین بار پس از یک دهه با هدف تقویت هماهنگی امنیتی و تامین امنیت مرزهای مشترک که به بیش از 800کیلومتر می‌رسد، شکل گرفت.
عراق و عربستان در جولای 2021، شورای هماهنگی مشترکی که مسوولیت بررسی مسائل سیاسی، امنیتی و اقتصادی دارای اهمیت مشترک را برعهده دارد، تشکیل دادند.
در این نشست‌ها، تحولات منطقه‌ای و چالش‌های امنیتی مشترک علاوه بر تلاش‌ها با هدف کاهش تنش در منطقه بررسی شده است.
عربستان به تلاش‌ها برای حمایت از ثبات منطقه ادامه می‌دهد و در همین راستا، میزبان نخستین نشست ائتلاف بین‌المللی اجرای راه حل دو کشوری در 30‌اکتبر با حضور نمایندگانی از بیش از 90‌کشور بود. در مقابل عراق نیز به دنبال تحقق آرامش در منطقه است و در همین راستا، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق و محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان طی تماسی تلفنی در 22اکتبر راه‌های پایان تنش مستمر در لبنان و غزه را بررسی کردند.