پرهیز از قضاوت متعصبانه درباره مفاخر ملی

«جهان‌صنعت»- بیش از یک هفته از پایان سفر سه روزه محمدجواد ظریف به سوییس و حضور او در یک گفت‌وگوی کارشناسی به میزبانی فرید زکریا در حاشیه اجلاس داووس گذشته اما جنجال‌ها و حاشیه‌های پردامنه این سفر کماکان فروکش نکرده است. جنجال‌هایی چنان دنباله‌دار که حالا حتی وقتی یکی از اعضای دولت به بهانه فرارسیدن دهه فجر به یک برنامه تلویزیونی دعوت می‌شود تا نه لزوما در قامت یک عضو دولت چهاردهم بلکه در واقع به‌عنوان یک روحانی انقلابی که در نهضت انقلابی سال57 حضوری چشمگیر داشته، درباره حوادث منتج به پیروزی انقلاب اسلامی سخن بگوید، باز بحث از ظریف و آنچه در حاشیه اجلاس داووس به زبان آورده، به متن بحث‌ها راه می‌یابد. ماجرا از این قرار بود که مجید انصاری به مناسبت آغاز دهه فجر مهمان برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری بود تا به‌عنوان یکی از روحانیونی که در روزگار جوانی درگیر مبارزات انقلابی بوده، درباره آن روزها توضیح دهد. این در حالی بود که انصاری که در عین حال یکی از معدود اصلاح‌طلبان حاضر در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز هست، اوایل امسال همزمان با آغاز به کار دولت چهاردهم، با حکم مسعود پزشکیان به‌عنوان معاون حقوقی ریاست‌جمهوری منصوب شد و به عضویت دولت درآمد. انصاری که در بخش عمده سخنانش در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به پرسش‌هایی در ارتباط با چند و چون پیروزی انقلاب اسلامی و پایین کشیدن حکومت پهلوی پاسخ داده بود، در دقایق پایانی این گفت‌وگوی تلویزیونی ناگهان با پرسشی درباره «اظهارنظر برخی از این افراد در مجالس و اجلاس‌های بین‌المللی» و «انتقادهایی» که نسبت‌به برخی از این اظهارنظرها صورت گرفته، مواجه شد. پرسشی که انصاری را واداشت برای روشن شدن بحث، ابتدا از مجری برنامه بخواهد منظورش را روشن‌تر ابراز کند و وقتی که مجری برنامه به این پرسش انصاری که آیا منظور ظریف است، پاسخ مثبت داد، انصاری نیز ناگزیر به این بحث ورود کرد. معاون حقوقی ریاست‌جمهوری که انتظار طرح چنین بحثی را نداشت، ابتدا از مجری و البته مخاطبان این برنامه خواست که «صحبت‌های آقای ظریف در اجلاس داووس را ببینند.» او گفت: «مجموعه سخنانش را ببینید؛ نه اینکه گزینشی که یک عده مخالفانشان انجام می‌دهند.» او سپس گفت: «آقای ظریف در آنجا افتخارآمیز برخورد کردند و از دید بنده، اگر این غبارها و برخی تنگ‌نظری‌ها و بداخلاقی‌ها کنار برود، حتما آقای ظریف کنار دیگر شخصیت‌های ملی ما، از قهرمانان ملی و از افتخارات ملی خواهند بود. همچنان که خاتمی عزیز و کروبی عزیز ما چنین خواهند بود و بعضا با بی‌مهری مواجه هستند.» معاون حقوقی رییس‌جمهور سپس به نکته مهم دیگری نیز اشاره کرد تا از یکی از دیگر وجوه شخصیتی ظریف پرده بردارد. او گفت: «آقای نتانیاهو اخیرا کتابی منتشر کرده که در آن از آقای ظریف به‌عنوان دشمن شماره یک که اسرائیل را بیچاره کرده، یاد می‌کند. آقای ظریف در سند برجام کاری کرد که آقای ترامپ گفت ایشان کلاهی سر آمریکا گذاشت که در تاریخ آمریکا چنین کلاهی سر آمریکا نرفته؛ آن سند را هنوز هم در داخل و هم در خارج دنبال این هستند که آن سند احیا شود.»
همزمان با دفاع جانانه این روحانی اصلاح‌طلب از ظریف که از طریق آنتن زنده صداوسیمای جمهوری اسلامی انجام گرفت، یک فرمانده ارشد سپاه نیز به نحوی دیگر از ظریف و آنچه در اجلاس داووس به زبان آورده، دفاع کرده است. سردار عزیز غضنفری که جانشین معاون سیاسی سپاه است، در یادداشتی تحت عنوان «مصاحبه ظریف؛ آنچه بود و آنچه روایت شد!» به این مهم پرداخته و می‌نویسد: «تا امروز درباره مصاحبه محمدجواد ظریف با فرید زکریا تحلیل‌ها و ارزیابی‌های گوناگونی صورت گرفته است اما به نظر می‌آید بسیاری از منتقدان و حامیان مصاحبه، متن کامل آن را دنبال نکرده و صرفا گزیده‌هایی از مصاحبه را مبنای قضاوت خود قرار داده‌اند اما کسانی که کل مصاحبه را دیده‌اند، ارزیابی آنان یقینا متفاوت است.» این فرمانده ارشد سپاه که در ادامه در هشت بند به روشنگری درباره آنچه ظریف در گفت‌وگوی جنجالی خود با فرید زکریا مطرح کرده، پرداخته، در پایان می‌نویسد: «حالا با یک نگاه منصفانه و بی‌طرفانه این مصاحبه را ارزیابی کنید. آیا بین آنچه در مصاحبه رد و بدل شده با واکنش‌های بیرونی(چه نقدها و چه حمایت‌ها) تناسب وجود دارد؟ هر چند طرح برخی نکات آقای ظریف که مرتبط با سیاست داخلی است، هرگز نباید به عرصه سیاست خارجی راه بیابد اما آیا نقدها و حمایت‌ها در این زمینه بر مدار انصاف و عدالت بیان شده است؟» سردار عزیز غضنفری همچنین می‌نویسد: «آیا اگر اندکی سواد رسانه و قوه تشخیص منافع ملی در کار بود نباید بخش‌های مثبت و موثر مواضع دکتر ظریف ضریب می‌خورد و بازتاب پیدا می‌کرد و بخش‌های منفی آن مورد تذکر و نقد کارشناسی قرار می‌گرفت؟ اما متاسفانه قضاوت‌ها در جامعه گاه بر مبنای تعصبات و هیجانات صورت می‌گیرد. این یک خطای بزرگ اخلاقی و سیاسی است و باید به‌شدت از آن اجتناب کرد. موضع‌گیری‌ها نباید آرامش جامعه را مخدوش کند و جای مسائل اصلی و فرعی را جابه‌جا سازد.»