پرتگاه تصمیم‌گیری

گروه انرژی- پیشنهاد مرکز پژوهش‌های مجلس درباره سهمیه ۱۵‌لیتری به کارت‌های ملی در حالی مطرح شده که پیش از این قرار بود این سهمیه ۶۰لیتر باشد. هرچند هنوز مشخص نیست که این پیشنهاد به مرحله تصویب و اجرا می‌رسد، با این حال طرح مخالفان زیادی دارد که بخشی از این مخالفان در دولت هستند.
چند روز پیش مرکز پژوهش‌های مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۳ به دولت در مورد سهمیه‌بندی بنزین پیشنهادی ارائه کرد که براساس آن دولت باید از خردادماه سال آینده به سرپرست خانوار‌های فاقد خودرو به ازای هر نفر، ماهانه ۱۵لیتر سهمیه بنزین اعطا کند که این سهمیه از محل حذف سهمیه خانوار‌های دارای سه خودرو و بیشتر تامین می‌شود.
برمبنای این پیشنهاد، امکان تبادل سهمیه بنزین در یک بازار فراهم خواهد شد. این مرکز تاکید کرده که دولت این حکم را بدون «هرگونه افزایش قیمت بنزین» انجام دهد. از نگاه مرکز پژوهش‌ها این طرح باعث تحقق اهداف عدالت در توزیع یارانه‌ها، مدیریت مصرف و پیشگیری از قاچاق بنزین خواهد شد. اخیرا برخی از نمایندگان مجلس نیز از طرح توزیع سهمیه به افراد دفاع کردند. گزارش‌ها حاکی از آن است که اکنون مصرف روزانه از ۱۱۵‌میلیون لیتر گذشته است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ناترازی بنزین ایران به ۱۵‌میلیون لیتر در روز برسد.
درصورت تصویب نهایی این طرح و تایید شورای نگهبان، دولت موظف خواهد بود از ابتدای خردادماه در سال ۱۴۰۳ به سرپرستان خانوار‌های فاقد خودرو، به ازای هر نفر ۱۵‌لیتر بنزین اختصاص دهد. این بنزین از محل حذف سهمیه خانوار‌های دارای ۳خودرو و بیشتر تامین می‌شود و امکان مبادله آن وجود خواهد داشت. در این اقدام قیمت بنزین در هیچ‌یک از نرخ‌های سهمیه‌ای و آزاد افزایش نخواهد داشت. طبق این پیشنهاد، دولت موظف است سهمیه سابق را برای حداکثر ۲‌خودروی سواری در خانوار‌های دارای خودرو و نیز سایر سهمیه‌ها شامل خودرو‌های عمومی، وانت‌بار و موتورسیکلت حفظ کند. پیش‌تر برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس نیز به این طرح اشاره کرده بودند و وزیر اقتصاد در خلال اظهارات پیشین خود، درباره این موضوع صحبت کرده بود.
فریدون عباسی عضو کمیسیون انرژی مجلس در این رابطه به ایلنا گفته است: شاید کسی نمی‌خواهد خودرو داشته باشد یا گواهینامه ندارد یا ترجیح می‌دهد از وسیله نقلیه عمومی استفاده کند، بنابراین لزومی ندارد سوخت به افراد اختصاص داده شود.
وی افزود: بنده کلا نسبت به طرح‌ها نظر مثبتی ندارم. بنزین ماده‌ای است که در خودرو استفاده می‌شود، چرا باید به افراد بنزین داده شود؟ در هیچ جای دنیا مشکل بنزین ندارند، سوخت در جایگاه‌ها وجود دارد و مردم مصرف می‌کنند، چون هزینه‌ها در کشورهای دیگر واقعی است سوخت هم مثل بقیه کالاها است در کشور ما بیش از حد به این موضوع پرداخته می‌شود، بنزین نباید ابزاری برای به هم زدن آرامش مردم شود.
وی با بیان اینکه تخصیص بنزین به افراد به جای خودرو در راستای اعطای یارانه بیشتر به اقشار کم‌درآمد نیست، افزود: باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که شاید کسی نمی‌خواهد خودرو داشته باشد یا گواهینامه ندارد یا ترجیح می‌دهد از وسیله نقلیه عمومی استفاده کند، بنابراین لزومی ندارد سوخت به افراد اختصاص داده شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: بهتر است به اصلاح نظام حقوق و دستمزد بپردازیم و ارجح‌تر است که ارزش پول ملی را حفظ و تورم را کنترل کنیم و نسبت به افزایش درآمد کسانی که درآمد ثابت دارند و حقوق‌بگیر هستند اقدام کنیم تا میزان حقوق دریافتی این افراد با تورم سازگار باشد نه اینکه هر سال کمتر از میزان تورم افزایش دستمزد داشته باشیم.
وی تاکید کرد: مشکل کشور در سهمیه‌بندی بنزین نیست، بنزین نباید سهمیه‌بندی شود جز در موارد بحران مثل زمان جنگ. اکنون در جنگ اقتصادی هستیم و بنزین با کارت سوخت در اختیار مردم قرار می‌گیرد، ما باید همین شیوه تخصیص بنزین با کارت را درست اجرا کنیم یعنی هر شخصی با کارت شخصی سوخت را دریافت کند، قیمت هم مشخص باشد و اگر کسی بخواهد بنزین بیشتری مصرف کند باتوجه به اینکه کشور امکان تولید بنزین به میزان تقاضا را ندارد، بنزین را با نرخ وارداتی دریافت کند.
عباسی خاطرنشان کرد: واردات بنزین ارزبر است بنابراین هر شخصی بخواهد بنزین بیشتری به مصرف برساند باید قیمت وارداتی یعنی هزینه واردات، حمل و نقل و هزینه جایگاه در این نرخ گنجانده شده و قیمت واقعی را پرداخت کند و کسی هم مصرف کمتری دارد بنزین تولید داخل را با نرخ یارانه‌ای که دولت در نظر گرفته ،دریافت کند.