وزن‌کشی داخل و خارج

محمد‌صادق جنان‌صفت
جمهوری اسلامی در شرایط امروز خود با دشواری‌های بنیادین روبه‌رو است. نظام سیاسی حاکم بر ایران باور دارد نظام سیاسی غرب در پس ذهن خود قصد دارد شهروندان ایرانی را به کارآمدی نظام بدبین کند و می‌خواهد نظام سیاسی پیشین را برگرداند. به همین دلیل است که باید با غرب مبارزه کرد. علاوه‌بر این جمهوری اسلامی اعتقاد دارد حمایت تمام‌قد از حماس و فلسطینی‌ها و همچنین از حزب‌الله و شیعیان لبنان در زمره تکلیف‌های بدون برگشت است‌.به این ترتیب جمهوری اسلامی باور دارد در این وضعیت و با توجه به اینکه اسرائیل برای تضعیف جمهوری اسلامی به سرزمین ایران حمله کرده است باید جوابش را داد تا دیگر از این اقدام‌ها نکند. استدلال‌های جمهوری اسلامی درباره مسائل یادشده برای بقای نظام سیاسی و راهبردهای آن از نظر سیاسی نقص ندارد و باید در کانون اجرا قرار گیرد. پیامدهای این راهبرد کلان و ادامه‌دار البته این شده است که کسب‌وکار ایرانیان و همچنین کسب‌وکار نهاد دولت در وضعیت نامساعد قرار گرفته است. این چیزی است که کارشناسان و نهادهای پژوهشی وابسته به دولت و مجلس و دیگر نهادها روی آن اختلاف‌نظر ندارند‌. کسب‌وکار رو به رکود در ایران این روزها بیش از پیش خود را نشان می‌دهد و نوعی سردرگمی در میان شهروندان و فعالان اقتصادی دیده می‌شود. برآیند این وضعیت نارضایتی گسترده گروه‌های اجتماعی است و می‌خوانیم و می‌شنویم که شهروندان بیکار به دلیل اینکه بنگاه‌ها نمی‌توانند درآمد لازم برای گذران زندگی حداقلی آنها را تامین کنند به کارخانه‌ها نمی‌روند یا مدیران مربوطه آمار می‌دهند که پرستاران ایرانی با شتاب از فعالیت در این شغل استعفا می‌دهند. در بخش تولید صنعتی نیز نگرانی‌ها از نرسیدن سوخت گسترش یافته است.
مجموعه شرایط دهشتناک در اقتصاد کلان و در اقتصاد خانوارها می‌تواند و باید در کانون توجه نهادهای تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر قرار گیرد و بازبینی بنیادین درباره وزن‌کشی کارشناسانه میان سطح نارضایتی شهروندان و نیز توجه به سیاست خارجی با شرایطی که در پیش نوشته شد صورت پذیرد. دولت چهاردهم که در بدترین وضعیت بر سر کار آمده است با توجه به اینکه اطلاعات دقیق‌تری درباره روزگار مردم و کسب‌وکار آنها دارد می‌تواند میزان تاب‌آوری آنها را در برابر ادامه وضعیت موجود برآورد کرده و به نهادهای بالادستی ارائه کند. چیزی که می‌توان امروز دید این است که انتخاب نکردن اولویت بنیادین و مسائل داخلی و خارجی با توجه به هزینه‌های پنهان و پیدا راه‌ها را می‌بندد.