2 - 05 - 2021
وتوی دستور جهرمی
گروه فناوری- برنامه «کلابهاوس» از ابتدای معرفی، خیلی زود جای خود را در فضای رسانهای ایران باز کرد. رسانههای داخلی حالا گفتوگوهای مهم خود را در بستر این برنامه اجرا میکنند. استقبال از این اپلیکیشن محبوب به همان اندازه که سریع و پرسروصدا بود حساسیتهایی را در دستگاههای نظارتی برانگیخت. به طوری که وزارت اطلاعات نسبت به تبعات گسترش کلابهاوس هشدار داد. کشمکش دستگاههای دولتی بر سر «کلابهاوس» هنوز تمام نشده بود که حالا پای یک دستگاه قضایی هم به پرونده باز شده است. دیوان عدالت اداری روز گذشته با صدور یک دستور موقت، مصوبه هیات دولت درباره جریمه اختلالکنندگان کلابهاوس را متوقف کرد.
پیش از این اعضای شورای عالی فضای مجازی در گفتوگو با «جهانصنعت» مسوولان را از حضور در این برنامه منع کرده بودند. با وجود مخالفت دستگاههای نظارتی با توسعه کلابهاوس در ایران این اپلیکیشن همچنان به صورت غیررسمی در میان رسانههای رسمی مورد استفاده قرار میگیرد. همزمان اپراتورها نیز با ایجاد اختلال در این برنامه با دستگاههای نظارتی همراهی میکنند؛ سیاستی که به نظر میرسد بیشتر در راستای منافع بازرگانی اپراتورها و حفظ سیطره آنها بر فضای اینترنت تفسیر میشود.
کلابهاوس، اپلیکیشن «نیمه فیلترشده»؛ شاید این بهترین عبارتی باشد که بتوان با آن اوضاع کلابهاوس را تشریح کرد. با وجود همه فشارها آنچه تاکنون باعث ادامه فعالیت دست و پا شکسته کلابهاوس شده، حمایتهای وزیر ارتباطات است. آذریجهرمی که در ماههای گذشته حامی شماره یک کلابهاوس بوده نه تنها در واکنش به فشار دستگاههای مختلف حاضر به بدگویی از کلابهاوس نشده که برای اپراتورهای اخلالکننده جریمه تعیین کرده است. این جریمه اما خیلی زود با رای دیوان عدالت اداری در حالت تعلیق قرار گرفت. روز گذشته دیوان عدالت اداری با صدور دستور موقت، مصوبه هیات دولت درباره جریمه اختلالکنندگان کلابهاوس را متوقف کرد. با توجه به این حکم، اختلال غیرقانونی در کلابهاوس ادامهدار خواهد بود و جریمه اپراتورهای متخلف هم متوقف خواهد شد.
در حالی که وزارت اطلاعات در اسفندماه سال ۹۹ نسبت به مخاطرات شبکه اجتماعی کلابهاوس هشدار داده اما وزیر ارتباطات با بیاعتنایی به هشدارها، تمامقد پشت این شبکه خارجی ایستاده است.
«کلابهاوس» که کمتر از یک سال است به جمع شبکههای اجتماعی مطرح دنیا پیوسته، طی دو ماه اخیر در ایران نیز توانسته به لطف حضور و حمایت بسیاری از مسوولان و سیاستگذاران و افراد مطرح کشور که به عضویت آن درآمدند، مخاطب جذب کند.
بسیاری از مسوولان و سیاستگذاران و سیاستمداران کشور از اتاقهای گفتوگوی این پلتفرم خارجی، به عنوان تریبون رسمی استفاده میکنند و افراد بسیاری نیز تلاش میکنند تا هرطور که شده با نسخه رسمی و غیررسمی به عضویت این شبکه اجتماعی که بدون هیچ ضوابط و مقرراتی در کشور ما فعال شده است، درآیند! اما نکته جالب توجه این است که مسوولانی که هماکنون کلابهاوس را به عنوان تریبون رسمی خود برگزیدند و هر شب در اتاقهای مختلف آن به بحث و گفتوگوی رسمی میپردازند تا پیش از این تلاشی برای حمایت از پیامرسانهای بومی که از جمله اهداف اسناد بالادستی نظام است، به کار نگرفتهاند. این مسوولان حتی به عضویت پیامرسانهای بومی نیز درنیامدند و صفحه رسمی در این شبکههای بومی ندارند.
به عنوان مثال حضور فعالانه وزیر ارتباطات در شبکه آمریکایی کلابهاوس و سایر شبکههای اجتماعی خارجی در حالی است که اکانت رسمی وی در هیچ یک از شبکههای پیامرسان داخلی فعال نیست و از هیچیک از این بسترها به عنوان تریبون رسمی خود استفاده نمیکند.
آذریجهرمی برای جلوگیری از فیلترینگ شبکه اجتماعی خارجی کلابهاوس به حدی تلاش میکند که اگر وی با این میزان همت و تلاش به توسعه پیامرسانهای داخلی اعتقاد داشت، شاید بعد از چهار سال میتوانستیم شاهد فعالیت موفق این شبکههای بومی در کشورمان باشیم. اما وی که از نخستین مسوولانی بود که به عضویت رسمی کلابهاوس درآمد، طی چند هفته اخیر تمامی تلاش خود را به کار گرفته تا این شبکه اجتماعی آمریکایی فیلتر نشود و بدون هیچگونه مشکل و اختلال به فعالیت بدون ضابطه خود در ایران ادامه دهد.
این در حالی است که مطابق با سند «تعیین سیاستها و اقدامات لازم برای ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی» مصوب سال ۹۶ شورای عالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات مکلف به ایجاد شرایط و ضوابط برای اعطای مجوز فعالیت به پیامرسانهای اجتماعی خارجی در کشور است.
با این حال اما شبکه اجتماعی کلابهاوس نیز مانند سایر شبکههای اجتماعی خارجی، بدون دریافت مجوز و رعایت ضوابط در کشورمان فعالیت میکند و وزیر ارتباطات نیز تمامقد پشت آن ایستاده است.
درخواست فیلترینگ «کلابهاوس»
وی شب گذشته در این شبکه اجتماعی در پاسخ به این سوال که آیا یک وزارتخانه درخواست فیلترینگ کلابهاوس را داده و سه وزارتخانه رای به فیلترینگ دادهاند، گفته است: «خیر وزارتخانهای مصوبه نکرده است. به صورت خاص وزارت اطلاعات اسفندماه نامهای به ما و به مرکز ملی فضای مجازی داده و گفته این شبکه اجتماعی مخاطراتی دارد که باید از آن مراقبت کنید.
این نامه را نباید استناد کنیم به اینکه این شبکه را باید فیلتر کرد. نمیشود هر چیزی را که گفته شد تهدیدی برایش مترتب است را بست!»
وی در ادامه سخنانش درباره بروز اختلالات اخیر روی این شبکه اجتماعی که به اذعان وی به صورت خودسرانه از سوی اپراتورها، اعمال شده است، گفت: «مملکت قانون دارد، قانون جنگل حاکم نیست که هر کس هر کاری خواست بکند. آنچه در مورد اختلال کلابهاوس اتفاق افتاده، خلاف قانون است.
در دولت یازدهم در کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه جمعبندی بر این شد که رایگیری برای فیلتر سایتهایی که کاربران و بازدید بالا دارند، به صورت آنلاین نباشد. به همین دلیل کلابهاوس نیز جزو مصادیقی نیست که رایگیری در موردش به صورت آنلاین اتفاق بیفتد.»
دفاع تمامقد وزیر ارتباطات
این دفاع تمامقد وزیر ارتباطات از یک شبکه خارجی در حالی صورت میگیرد که به گفته خودش وزارت اطلاعات از چند ماه قبل نسبت به تهدیدها و مخاطرات آن هشدارهایی داده است؛ هشدارهایی که با بیتفاوتی و بدتر از آن با حمایت از این شبکه اجتماعی آنهم از سوی مسوول فضای مجازی کشور مواجه شده است. حمایت وزیر ارتباطات از شبکه اجتماعی کلابهاوس و تاکید وی بر اجرای قانون در این زمینه، در حالی است که شخص وی نسبت به اجرای قوانین مربوط به ساماندهی پیامرسانهای خارجی در داخل کشور که مصوبه شورای عالی فضای مجازی است بیاعتناست و همچنین قانون حمایت از پیامرسانهای داخلی نیز بر زمین مانده است.
نحوه مواجهه منفعلانه با فعالیت سایر شبکههای اجتماعی خارجی در کشور، در سایه نبود برنامه مشخص و اعمال سیاست و مقررات از سوی وزارت ارتباطات تا حدی پیش رفته که به درخواست وزیر ارتباطات، هیات وزیران مصوبهای برای جریمه اپراتورها در قبال اختلال در سیستم کلابهاوس به تصویب میرساند. دولت در این مصوبه، اپراتورها را روزانه مبلغ ۵۰ میلیارد تومان برای ایجاد اختلال در کلابهاوس جریمه و حتی آنها را تهدید به تعلیق پروانه کرده است.
این حجم از تلاش و حمایت آشکار از سوی هیات دولت برای تصویب سریع و در کمتر از چهار روز مصوبهای در حمایت از یک شبکه اجتماعی خارجی بیسابقه است و جای تعجب دارد. این در حالی است که بسیاری از موضوعات مهم فضای مجازی این روزها معطل برگزاری جلسه شورای عالی فضای مجازی است اما رییسجمهور برای آن زمان ندارد.
با این وجود این سوال مطرح میشود که وزارت ارتباطات در تبلیغ یک پلتفرم خارجی و تلاش برای فعال نگه داشتن بدون ضابطه اینگونه پلتفرمها در کشور چه منافعی خواهد داشت. آیا تلاش این وزارتخانه برای تبلیغ سکوهای خارجی به منافعش در فروش ترافیک پهنای باند مربوط میشود یا ناظر به جریانات سیاسی از جمله انتخابات است؟ سوالی که بارها پرسیده شده این است که چرا مصوبات شورای عالی فضای مجازی در این زمینه روی زمین مانده و نظارتی بر پیادهسازی مصوباتی که شخص رییسجمهور خودش آن را امضا کرده، صورت نمیگیرد؟
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد