4 - 04 - 2021
هوشمندی تجاری موبایلی
البرز آصفی*
به عنوان یک مدیر یا کارمند تاکنون به این موضوع فکر کردهاید:چقدر ایدهآل بود، اگر در هر مکان و زمان دلخواه، میشد تمامی دادهها و یا اطلاعات مورد نیاز خود را در اختیار داشته باشید به طوری که همزمان فرآیند تصمیمگیری نیز بسیار آسان شود.
حجم زیادی از داده و اطلاعات و تصمیمگیری آسان به صورت توامان؟!
این دقیقا همان آرزویی است که «هوشمندی تجاری موبایلی» برای ما برآورده کرده است.
هوشمندی تجاری را به عنوان مجموعهای از فرآیندها، نرمافزارها و تکنولوژیهایی میدانیم که برای تبدیل دادهها و یا اطلاعات به صورت انواع جداول، نمودارها، اندیکاتورها، گرافها و داشبوردها به صورت بصری و کاملا قابل دسترسی و بررسی مورد استفاده قرار میگیرند.
در میان بسیار شاخههای BI (هوشمندی تجاری) که امروزه بر تعداد و عمقشان افزون میشود، میخواهیم در مورد هوشمندی تجاری همراه(موبایلی) صحبت کنیم. طبعا بر کسی استفاده همگانی افراد از موبایل و قابلیتهایش پوشیده نیست.
به عنوان یک مدیر یا کارمند استفاده از موبایل نه تنها برای شرکت در ویدئوکنفرانسها و یا چک کردن ایمیل کاربرد دارد، بلکه چنان که مطرح شد برای بررسی و تصمیمگیری حتی در سطوح بالای سازمان هم کاراست.
مدیری را تصور کنید که سوار بر تاکسی یا هر جا که تنها به گوشی همراه و اینترنت دسترسی دارد، نظارهگر آمار فروش تمام شعبات خود به صورت بر خط است در حالی که فاکتورهای کلیدی عملکرد فروش مثل رشد فروش، درآمد هر فروشنده، ارزش عمر مشتری را هم در نظر دارد.
قبل از بیان تاریخچهای از Mobile BI لازم میدانم تفاوت هوشمندی تجاری (Business Intelligence) را با تجزیه-تحلیل تجاری (Business Analytics) عنوان کنم (گاهی این دو مفهوم با هم یکسان تصور میشود!).
مهمترین کار هوشمندی تجاری، گزارشدهی است؛ گزارشی از شرایط و دادههای گذشته و حال. دادههای حجیم (Big Data) در قالب نرمافزارهای گوناگون و ابزارهایی از جمله نمودارها و داشبورها و… کاملا نمودارسازی و قابل بررسی میشوند. کار با این نرمافزارها چندان دشوار نیست بنابراین تقریبا بسیاری از افراد از جمله مدیران عالی تا کارمندان عملیاتی توانا در بهره بردن از آنها هستند.
این در حالی است که تجزیه- تحلیل تجاری کاری تخصصی است که همان دادهها را به عنوان ورودیهایی برای پیشبینی آینده مورد استفاده قرار میدهد و مهارت و آشنایی بالایی را با مفاهیمی چون پایگاه داده، انبارداده، دادهکاوی، یادگیری ماشینی و… میطلبد.
اگر بخواهیم تاریخچهای مختصر از این حوزه داشته باشیم باید گفت با اینکه استفاده از موبایل از دهه ۱۹۹۰ مرسوم بود ولی کاربردی کردن هوشمندی تجاری در موبایل، اواسط دهه ۲۰۰۰ رخ داد. به طوری که در انواع گوشیهای BlackBerry و Symbian با صفحه نمایشهای کوچک استفاده شد که به همین خاطر خواندن اطلاعات و جداول آسان نبود. انقلاب Apple با معرفی نسل iphone در سال ۲۰۰۷ سبب افزایش استفاده مردم از گوشیهای هوشمند شد. صفحه نمایشهای بزرگتر و سرعت و عملکرد بهتر گوشی، آن چیزی بود که استفاده ار نرمافزارهای BI را در موبایل آسان کرد.
اگر BI برای استفاده از دادههای درست و بهنگام و تصمیمگیری بهتر است، mobile BI این اطمینان را میدهد که تمامی افراد خصوصا کارمندان دورکار و یا مدیران، بدون حضور در سازمان، میتوانند از مزایای آن بهرهمند شوند؛ مزایایی که سبب میشود همکاریها افزایش یابد؛ این یعنی دستیابی گسترده همگانی سبب ایجاد یک جریان کاری مداوم و منظم میشود. (به قسمی میتوان این ویژگی را از اقسام فرعی مدیریت دانش دانست) همچنین سبب میشود تصمیمگیریها آسانتر شود و این به خاطر آن است که BI برای استفادهکنندگان دادههای بهنگام فراهم میکند- آن هم به صورتی که دیدگاهی جامع را نسبت به مواردی که مورد نیاز است فراهم میآورد- و در نهایت تصمیمگیری بهتر صورت میگیرد. یکی دیگر از مزیتهای فوقالعاده مثبت BI این است که تجربه کاربری مثبت، افزایش مییابد.
این از آن رو است که معمولا نرمافزارهای BI، قابلیت دوست- با- کاربر (user friendly) زیادی دارند؛ همین ویژگی سبب میشود تا تجربه کاربری مثبت باشد و مخاطب خود را در فضایی ببیند که میتواند موارد را به خوبی کنترل کند.
در این بین چالشهایی نیز گریبانگیر Mobile BI است. اولین موردی که به آن برمیخوریم صفحه نمایشهای کوچک گوشیهای همراه است. این همانطور که یک قابلیت مثبت محسوب میشود و جابهجایی را هموار میکند، خود یک نقطه ضعف محسوب میشود (کاربر آن تسلطی که هنگام کار با مانیتورهای کامپیوتر مییابد، در اینجا مشاهده نمیکند.)
دیگر مشکلی که میتوان به آن اشاره کرد تنوع زیاد گوشیهاست.
انواع مختلف گوشیها و تبلتها و سیستمعاملها سبب شده نرمافزارها بعضا ظاهر متفاوت و یا نحوه کاربری متفاوتی داشته باشند. این خود میتواند نقطه ضعف محسوب شود.
موضوع بعدی بحث امنیت است که میتوان آن را چالشیترین و بحثبرانگیزترین مورد دانست. امنیت را میتوان در سه لایه خلاصه کرد. امنیت دستگاه که بحث امنیت فیزیکی و نرمافزاری گوشیها و تبلتهاست. به طور مثال در سالهای اخیر انتقادهای فراوانی نسبت به امنیت پایین سیستمعامل اندروید شده است. این در حالی است که سیستمعامل ios به خاطر امنیت بالایش شناخته میشود. امنیت BI، دومین بخش امنیتی است که امنیت این بخش را فروشندگان نرمافزارهای BI تامین میکنند. همچنین امنیت داده که مربوط به بخشی است که مسوول تولید داده است (به طوری که این دادهها مربوط و درست باشند و به دست استفادهکننده خاص خودش برسد) سومین لایه امنیتی است.
نرمافزار کاربردی هوشمندی تجاری قدرتمندی مناسب برای گوشیهای همراه وجود دارد از جمله:
Zoho Analytics، SAS Mobile BI، Birst Mobile BI، Tableau Mobile، WebFOCUS Mobile، QlikView Mobile، Logi Info، MicroStrategy Mobile، IBM Cognos Mobile، Roambi
آینده Mobile BI:
در نهایت سوالی که مطرح میشود این است که هوشمندی تجاری برای موبایلها و تبلتها تا کجا پیش میرود و چقدر موفق است؟
پاسخی که میتوان به این پرسش داد این است که گوشیهای همراه و تبلتها با تمامی کاراییشان هنوز برای استفاده از دادههای بسیار حجیم جای پیشرفت دارد (اگرچه شرکتهای ارائهدهنده ERP با آنالیز دادههای حجیم در فضای ابری، این مشکل را تا حدودی رفع میکنند)، شاید استفاده از آنها برای مدیریت کسبوکارهای کوچک اثربخشتر و کاراتر باشد و نیز با توجه به اندازه صفحه نمایش کارایی کامپیوترها از آنها بیشتر باشد.
شروع پاندمی کرونا که مزید بر علت استقبال بیشتر از Mobile BI شد و نیز تمایل شرکتها به دورکاری مدیران و کارمندان، سبب شد ارائهدهندگان این نرمافزارها، روزبهروز بر قابلیتهای نرمافزاری BI خود بیفزایند. همچنین رسوخ کاربرد یادگیری ماشینی (Machine Learning) در این تکنولوژی را نیز نباید از نظر پنهان داشت.
باید منتظر ماند و دید که موبایلها چقدر میتوانند خود را به رقیب اصلیشان یعنی کامپیوترها نزدیک کنند؟!
منابع:
www.cio.com
www.klipfolio.com
www.izenda.com
www.passionned.com
www.educba.com
* فعال حوزه دیجیتال
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد