13 - 08 - 2017
نورچشمیها رقیب بخش خصوصی
گروه بازرگانی- اگرچه معرفی وزرایی همچون شریعتمداری برای سکانداری وزارت صنعت، معدن و تجارت و کرباسیان برای وزارت اقتصاد تا حدی به مذاق فعالان بخش خصوصی خوش آمده و آنها معتقدند بین گزینههای مطرح شده، این دو، بهترین گزینههای در نظر گرفته شده بودند اما بهطور کلی بخش خصوصی از برنامههای ارائه داده شده توسط وزرای اقتصادی دولت راضی نیست و همچنان نسبت به بزرگی بدنه دولت و پرورش سوگولیهای اقتصادی انتقاد دارد. رییس پارلمان بخش خصوصی معتقد است در شرایط بحرانی فعلی، موضوع ارائه برنامه، بر اشخاص اولویت دارد چراکه اگر این برنامه ارائه شود، بالاجبار هماهنگی در تیم اقتصادی دولت نیز رخ خواهد داد اما هنوز چنین برنامهای اعلام نشده است. این در حالی است که همچنان ارزیابی اتاق بازرگانی در اجرای سیاستهای اصل ۴۴ و بالا بردن سهم بخش خصوصی از اقتصاد بسیار منفی است و تصدیگری دولت و بدنه سنگین آن، بخش خصوصی را دچار مشکل کرده است.
شعارها، عملی شود
غلامحسین شافعی رییس اتاق بازرگانی ایران در نشست خبری با خبرنگاران در اتاق بازرگانی مشهد، گفت: ما در مورد واگذاری تصدیگریها به بخشخصوصی ارزیابی مثبتی نداریم چراکه برخی اقدامات دولت تصدیگری بوده و حاکمیتی نیست که باید به تشکلهای بخش خصوصی واگذار شود و کار اصلی خود یعنی سیاستگذاری و نظارت را دنبال کند. بر همین اساس از وزرای اقتصادی انتظار میرود این حرفی که به عنوان شعار مطرح میشده، کمی به مرحله عمل درآید.
غلامحسین شافعی با بیان اینکه دولت باید در حوزه اقتصاد برنامه ارائه کرده و انتخاب را براساس این برنامه مدنظر قرار دهد، گفت: دوگانگی و حضور گروههای ذینفوذ در تصمیمات اقتصادی عرصه را بر بخش خصوصی بسیار تنگ کرده است.
وی با اشاره به تیم معرفی شده دولت برای حوزه اقتصاد اظهار کرد: بخش خصوصی پس از انتخابات این تقاضا را داشته که نظرات در مورد وزرای اقتصادی اخذ شود. بر همین اساس اقدامی سراسری در کشور انجام شد و آن این بود که از تمام اتاقهای کشور خواستیم ملاکها و معیارهای مورد نظر خود را اعلام کنند. در یک جمعبندی، این ملاکها به ریاستجمهور تقدیم شد. در نهایت آنچه که به عنوان یک نظر غالب در بخش خصوصی مطرح شد این بود که مهمترین مسالهای که در اقتصاد دولت باید به آن توجه کند، این است که ببیند دولت در چه نقطهای قرار داشته و میخواهد در چهار سال آینده به کجا برسد.
همه متحد شوند
رییس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: در واقع دولت باید در حوزه اقتصاد برنامه ارائه کرده و انتخاب را براساس این برنامه مدنظر قرار دهد؛ افرادی که بتوانند اهداف این برنامه را محقق کنند. از نظر ما موضوع ارائه برنامه بر اشخاص اولویت دارد، چون اگر این برنامه ارائه شود، بالاجبار هماهنگی در تیم اقتصادی دولت رخ خواهد داد. این امر در جلسه حضوری نیز با ریاستجمهوری اعلام شد. نظر ما این بود که اگر هدف مشخصی نداشته باشیم، همه مسوولان کشور، فقط به دنبال کشیدن گلیم خود از آب خواهند بود، در حالی که باید همه متحد شویم تا گلیم اقتصاد را از آب بیرون بکشیم. شافعی تصریح کرد: تا جایی که ما اطلاع داریم، چنین برنامهای اعلام نشده است. در مورد کابینه جدید نیز باید گفت آن برنامه خیلی مهم است. قاعدتا باید با محافل مختلفی این مشورتها صورت گرفته و بررسی کافی شده باشد. ما با وزرای معرفی شده ارتباط داشتهایم. وزیر صنعت، معدن و تجارت یکدوره وزیر بازرگانی بود و وزیر اقتصاد نیز در وزارتخانههای مختلف کار کرده و دوره کوتاهی نیز نایبرییس اتاق بوده است.
وی با بیان اینکه امیدواری ما این است که این وزرا با استفاده از تجربه قبلی خود، کار بهتری نسبت به گذشته انجام دهند، گفت: در این میان خواستههایی از بخش خصوصی مطرح است که در این خصوص قرار است امروز با وزرای پیشنهادی جلسهای داشته باشیم. وی با بیان اینکه ارزیابی ما در مورد ثبات اقتصاد کلان و کنترل مثبت است اما ارزیابی ما در اجرای سیاستهای اصل «۴۴» و بالا بردن سهم بخش خصوصی از اقتصاد بسیار منفی است، اظهار کرد: امیدواریم این امر به عنوان یک خواسته مهم بخش خصوصی موضوع جدا شدن دولت از مسایل اقتصاد و بالا بردن سهم بخش خصوصی در آن مورد توجه قرار گیرد.
پرورش سوگلیهای اقتصادی
رییس اتاق ایران با اشاره به اینکه یکی از مشکلات ما از گذشته دور مساله پرورش سوگلیهای اقتصادی است، عنوان کرد: تصور میکنیم بخشهای خصولتی و دولتی امکان رقابت سالم را برای بخش خصوصی فراهم نمیکنند و این دوگانگی و حضور گروههای ذینفوذ در تصمیمات اقتصادی عرصه را بر بخش خصوصی بسیار تنگ کرده است. بنابراین وزرای اقتصادی باید این مساله را به عنوان یک اولویت بالا در دستور کار قرار دهند چراکه این خواسته جدی بخش خصوصی است.
شافعی اضافه کرد: علاوه بر این موضوع آنچه که به عنوان یک مساله بسیار مهم و مانعی بزرگ در توسعه اقتصادی کشور برای سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی وجود دارد، فضای نامساعد و غیررقابتی در اقتصاد کشور است. با این وضعیت فضای کسب و کار در کشور، حتی نگران هستیم که آنهایی که اشتیاق سرمایهگذاری در ایران را دارند، با برخورد با این موانع بازگردند. بنابراین این فضای کسب و کار و فسادی که در مسایل مختلف ما وجود دارد و این رانتی که توسط نورچشمیها استفاده میشود، میدان را برای رقابتی سالم در میدان اقتصادی فراهم نمیکند.
مقررات متناقض
رییس اتاق بازرگانی مشهد درخصوص اینکه دچار تورم بسیاری بالای مقررات در کشور هستیم، یادآور شد: اکثر این مقررات متناقض با یکدیگر است. در حالیکه برای آغاز یک کار جدید یا تعطیل کردن یک شرکت، این قوانین بسیار آزاردهنده است. همین قوانین دست و پاگیر و مجوزهای درهم تنیده زمینه مناسبی برای فساد در کشور ایجاد میکند. هر مجوزی که برداشته شود، یک دیواری از فساد در کشور فرو میریزد. وی تصریح کرد: فضای کسب و کار در حقیقت به منزله یک زمینی است که برای آن قرار است کشت و کار کنیم. هر قدر بذر اصلاح شده در یک زمین شورهزار بریزیم، حاصلی به دست نخواهد آمد بنابراین باید فضای کسب و کار اصلاح و مساعد شود. رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه قوانینی در مسایل اقتصادی داریم که برای شرایط خاص تصویب شده که الان آن شرایط از بین رفته، هنوز قانون سرپاست، گفت: وزیر اقتصاد جدید باید کمیته مقرراتزدایی در نظر گیرد و حضور بخش خصوصی را برای این منظور پررنگتر کند.
شافعی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از ۲۰۰۰ قانون مزاحم احصا شده، بیان کرد: در رابطه با مساله هیات واگذاری و ارزیابی، وزیر اقتصاد فعلی اعلام کرد فضای کلی جامعه برای انجام این کار آماده نیست. براساس اعلام وی هر جایی که یک واگذاری به بخش خصوصی صورت میگیرد، همه چشمها و گوشهایشان تیز میشود که نکند اینجا به بیتالمال خدشهای وارد شده باشد. هر نوع واگذاری به کسانی غیر از بخش خصوصی امن و امان است و هیچ پرسشی وجود ندارد.
نرخ تسهیلات با تورم متناسب باشد
رییس اتاق ایران اضافه کرد: این فرم نمیتواند توفیق مورد نظر را ایجاد کند و نمیتواند اهداف واقعی سیاستهای اصل «۴۴» را پیاده کند. یکی از بزرگترین مشکلات ما، این دولت عیالوار و سنگینی است که به دلیل این همه وزنه نمیتواند درست حرکت کند. انتظار این است که در این دوره از گفتار بکاهیم و به کردار بپردازیم. همه جا وقتی این صحبتها میشود، دولتمردان صدایشان از ما بلندتر است ولی در عمل شاهد اتفاقات ملموسی نیستیم.
شافعی تصریح کرد: از وزرای اقتصادی انتظار میرود که این حرفی که به عنوان شعار مطرح میشده، مقداری به مرحله عمل درآید.
وی با بیان اینکه آنچه که ادعا میشود این است که موسسات مالی و اعتباری در حال ساماندهی است، گفت: روز سهشنبه نیز رییس کل بانک مرکزی از ساماندهی آخرین مورد این موسسات خبر داده بود. بانکها تبعیتی بیچون و چرا و کامل از بانک مرکزی باید داشته باشند. این اطاعتپذیری و اجرای سیاستهای بانک مرکزی خیلی وقتها با خدشه مواجه است. ما خواستار این هستیم که نرخ تسهیلات با تورم متناسب باشد. مدتهاست که گفته میشود تورم تکرقمی شده، پس چرا اقدامی نمیشود؟
رییس اتاق ایران با اشاره به اینکه امکان ندارد بخش اقتصادی و تولیدی با این وضعیت به سمت احیا حرکت کند، عنوان کرد: مگر میشود سود بانکی ۵/۲ برابر نرخ تورم باشد؟ این را خود نیز اعتقاد دارند؛ پس چرا انجام نمیدهند؟ در مورد موسسات بانکی و مالی اعتقاد ما این است که ظرفیت اقتصاد ایران نیازمند این همه بانک نیست و باید بسیاری از اینها ادغام شوند.
تنها دو وزیر تبدیل به یک وزیر شدند
رییس اتاق بازرگانی مشهد درخصوص طرح تفکیک وزارتخانهها یادآور شد: در مورد ادغام یا تفکیک بخش خصوصی موافقان و مخالفانی داشت اما نظر کلی این بود که هدف از ادغام و تفکیک مشخص نیست. در واقع میخواهیم از تفکیک به کجا برسیم؟ باید در این مورد یک کارشناسی دقیق صورت گیرد. یکی از اهداف این است که دولت کوچک شود اما من نمیتوانم این ادعا را داشته باشم ولی به نظر من در ادغام تنها دو وزیر تبدیل به یک وزیر شدند و اتفاق دیگری نیفتاد. وی تصریح کرد: باید مدتها روی این مساله مطالعه صورت گیرد. تصمیمات براساس یک کار کارشناسی اصولی و درست با حضور ذینفعان باید صورت گیرد تا هر تصمیمی قابلیت پیادهسازی داشته باشد. کلا در مجموعه تصمیمگیریهای ما در مسایل اقتصادی باید از تصمیمات وصله پینهای پرهیز کنیم و به همه چیز نگرش بلندمدت داشته باشیم. بنابراین ادغام یا تفکیک به خودی خود و بدون برنامه چیزی را حل نمیکند. شافعی با اشاره به تعامل ما با اقتصاد جهانی و اینکه یکی از اتفاقات بسیار مبارک از نظر فعالان اقتصادی مساله برجام بود، گفت: برجام یک نقطه موثر و ورودی قابل اثر برای اقتصاد کشور تلقی میشود. نگاه جهانی به ما تغییر کرده و تصور غلط از ایران زدوده شد. پس از آن نیز هجوم زیادی از کشورهای دنیا برای دستیابی به اقتصاد ایران صورت گرفت. حتی دولت و بخش خصوصی در جهت برنامهریزی برای این هیاتهای اقتصادی دچار مشکل میشدند.
رییس اتاق ایران اضافه کرد: کارهایی انجام شده و قراردادهای بزرگی منعقد شد. این امر در افکار عمومی دنیا و فعالان اقتصادی اثرات مثبتی داشته است. خوشبختانه این اشتیاق ادامه دارد و این در مراسم تحلیف رییسجمهور دیدیم که مجموعه نمایندگانی که آمدند با گذشته قابل مقایسه نبودند. با این حال بیش از آنکه به این قضیه فکر کنیم، باید زمینه را برای استفاده از این فرصت فراهم کرده و شرایط رقابتی را در اقتصاد کشور ایجاد کنیم. شافعی تصریح کرد: باید در مورد موسسات بانکی شرایط را فراهم کنیم. کسانی که به ایران روی آوردهاند، آینده را مورد توجه قرار میدهند. آینده اقتصاد جهان در مرزهای چین و هند خواهد بود. از طرفی احیای راه ابریشم نیز در دستور کار است. موقعیت ایران در این امر فرصت بینظیری است و به همین جهت ایران در جایگاه خوبی است تا در اقتصاد منطقه تاثیرگذار باشد. علاوه بر این رویکرد دولت به بخش خصوصی در این قسمت قابل ستایش بود. وی با بیان اینکه در حال حاضر رییسجمهور هر سفری میرود بخش خصوصی را با جایگاه مناسب و به نحو مطلوبی با خود میبرد، گفت: وزیر خارجه هیچ سفری بدون بخش خصوصی نمیرود و از این بابت ما از دولت یازدهم متشکریم که بخش خصوصی را با اهمیت مورد نظر در محافل اقتصادی جهان معرفی کرده است. تصور میکنیم از این ماجرا نتیجه خواهیم گرفت. رییس اتاق ایران با اشاره به اینکه تنش ارزی در این دولت نداشتیم، عنوان کرد: الان دیگر فعالان اقتصادی خیلی نگران این مساله نیستند و این ثبات اقتصاد کلان، اقدام موثری توسط دولت بود که انجام گرفت. یکی از سالها با عنوان اصلاح الگوی مصرف نام گرفت. تحلیل ما این است که این موضوع از بسیاری از موضوعات مهمتر بود. ما در مورد مصرف دچار مصایب و مشکلاتی هستیم و این مساله باید به لحاظ فرهنگی در کشور صورت گیرد.
شکاف بزرگ در عرضه و تقاضا
شافعی اضافه کرد: ما در عرضه و تقاضا دچار شکافی بزرگ هستیم و باید توجه داشت که هنوز میزان تقاضا برای کالای داخل به اندازه ۱۰ سال پیش نیست. این اتفاق به این دلیل است که تولید در این مشکل نقشی نداشته ولی از زمانی که هدفمندی یارانهها رخ داد، یکی از موارد مورد توجه این طرح این بود که ۳۵ درصد یارانهها برای بازسازی و بهروز شدن بخش تولید استفاده شود که این اتفاق نیفتاد. با تحریمها رابطه ما با تکنولوژیها قطع شد و به همین جهت در بسیاری از تولیدات ما مصرف انرژی بالا بوده و تکنولوژی بهروز نیست و قیمت تمام شده نیز بسیار بالاست. رییس اتاق بازرگانی مشهد درخصوص اینکه بخش عظیمی از طبقه متوسط ما شکسته شده و به پایین سقوط کرده، یادآور شد: بخشی نیز به طبقه بالا صعود کردهاند. آنها هیچگاه کالای داخلی مصرف نمیکنند. کسانی هم که سقوط کردهاند قدرت خرید کالای داخلی ندارند و جذب سوءاستفادهکنندگان شده و کالای چینی میخرند. باید یک دورانگذاری در این داستان داشت و به بخش تولید کمک کرد.
وی تصریح کرد: دولت یازدهم تلاشهای زیادی کرد و شاید موانع بزرگی پیشرو داشت و زخمهای عمیق با یک پانسمان قابل درمان نیست ولی امروز در وضعیتی هستیم که بخش تولید ما با وجود همه صحبتها و کمکهایی که میشود و شیوه آن مشکلاتی دارد، در وضع نابسامانی است. اگر فکر اساسی برای بخش تولید نشود، دچار مشکلات بیشتری نسبت به گذشته خواهیم شد. بنابراین امیدواریم دولتمردان جدید این واقعیت را پذیرفته و به عمل بیشتر اهمیت دهند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد