نتیجه اعتماد به بورس

نوید خیرخواه- «جهان‌صنعت»- صندوق‌های درآمد ثابت یکی از مهم‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری برای افراد و موسساتی هستند که به دنبال بازدهی با ریسک پایین و ثبات در درآمد خود هستند. این صندوق‌ها عمدتا در اوراق بهادار با درآمد ثابت مانند اوراق بدهی دولتی و شرکتی سرمایه‌گذاری می‌کنند. با این حال بسیاری از این صندوق‌ها در کنار اوراق بهادار با درآمد ثابت، درصدی از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی اختصاص می‌دهند. این مساله شاید در نگاه اول غیرمنطقی به نظر برسد، اما استراتژی‌های متعددی پشت این تصمیم قرار دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
بررسی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت و تاثیر آن بر بازدهی:
در 6ماهه ابتدایی سال مورد بررسی، صندوق‌های درآمد ثابت استراتژی‌های مختلفی را برای تخصیص دارایی‌های خود به کار گرفتند. این استراتژی‌ها بسته به نوع مدیریت صندوق و پیش‌بینی آنها از وضعیت بازار سرمایه، نتایج متفاوتی را برای آنها به همراه داشت.
صندوق‌های با استراتژی افزایش سهم سهام:
یکی از ویژگی‌های مشترک صندوق‌های با بازدهی بالا، افزایش سهم سرمایه‌گذاری در سهام بود. این صندوق‌ها با افزایش سهم سهام در پرتفوی خود، از فرصت‌های موجود در بازار سهام بهره‌برداری کردند و به دنبال افزایش بازدهی بودند. استراتژی این صندوق‌ها نشان‌دهنده اعتماد مدیران آنها به بازار سهام و پیش‌بینی رشد آن در ماه‌های آتی بود.
صندوق سپر یکی از برجسته‌ترین نمونه‌هاست. این صندوق در طول 6ماهه ابتدایی سال، سهم سهام خود را از 8/17درصد در فروردین به 6/23درصد در مرداد افزایش داد و سپس در شهریور آن را به 5/20درصد کاهش داد. این افزایش قابل توجه در سهم سهام، به صندوق سپر کمک کرد تا بازدهی 70/15درصدی را به دست آورد. افزایش سرمایه‌گذاری در سهام به ویژه در ماه‌های میانی سال که بازار سهام در حال رشد بود، به این صندوق کمک کرد تا از فرصت‌های موجود بهره‌برداری کند. کاهش درصد سهام در شهریور نیز نشان می‌دهد که مدیران صندوق پس از استفاده از فرصت‌های سودآور در بازار، به سمت کاهش ریسک حرکت کرده‌اند و بخشی از سهام خود را به فروش رساندند.
این استراتژی به خوبی نشان‌دهنده توانایی مدیران صندوق در تحلیل شرایط بازار و واکنش به تغییرات آن است. با افزایش سهم سهام در زمان مناسب و کاهش آن در ماه‌های پایانی که احتمالا پیش‌بینی کاهش سوددهی بازار سهام را داشتند، توانستند بازدهی مطلوبی را برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند. صندوق یاقوت نیز مشابه صندوق سپر، از استراتژی افزایش سهم سهام استفاده کرد. این صندوق در فروردین با سهم سهام 8/6درصد کار خود را آغاز کرد و به تدریج این سهم را به 6/11درصد در شهریور رساند. بازدهی 18/14درصد این صندوق نشان‌دهنده تاثیر مثبت این استراتژی است. یاقوت با افزایش تدریجی سهم سهام، به تدریج از فرصت‌های موجود در بازار سهام استفاده کرد. این افزایش تدریجی نشان می‌دهد که مدیران صندوق با احتیاط بیشتری وارد بازار سهام شدند و از ریسک‌های احتمالی بازار به خوبی جلوگیری کردند. با این حال این استراتژی موفق بود و توانست بازدهی مناسبی برای صندوق به همراه داشته باشد. صندوق فیروزا با افزایش سهم سهام از 5/12درصد در فروردین به 8/19درصد در شهریور، بازدهی 27/14درصد را به دست آورد. این صندوق از استراتژی افزایش سهم سهام به خوبی بهره‌برداری کرد و توانست با استفاده از فرصت‌های موجود در بازار سهام، بازدهی مناسبی را کسب کند. افزایش تدریجی سهم سهام به این صندوق کمک کرد تا از نوسانات بازار بهره‌مند شود و در عین حال ریسک‌ها را مدیریت کند.
صندوق‌های با استراتژی کاهش سهم سهام:
در مقابل صندوق‌هایی که سهم سهام خود را کاهش دادند، بازدهی کمتری داشتند. این صندوق‌ها با اتخاذ استراتژی‌های محافظه‌کارانه، تلاش کردند از ریسک‌های بازار سهام اجتناب کرده و روی دارایی‌های کم‌ریسک‌تر تمرکز کنند. این استراتژی در برخی موارد منجر به کاهش بازدهی شد.
صندوق اعتماد یکی از صندوق‌هایی است که سهم سهام خود را به طور چشمگیری کاهش داد. این صندوق سهم سهام خود را از 5/10درصد در فروردین به 2/6درصد در شهریور کاهش داد. بازدهی 71/13 این صندوق نسبت به صندوق‌های دیگر کمتر بود و نشان‌دهنده این است که کاهش سهم سهام باعث از دست رفتن فرصت‌های سودآور بازار شده است. این صندوق با اتخاذ استراتژی محافظه‌کارانه به سمت کاهش ریسک حرکت کرده و این رویکرد باعث شد بازدهی کمتری نسبت به صندوق‌هایی با استراتژی‌های تهاجمی‌تر داشته باشد.
صندوق افران با کاهش سهم سهام از 8/15درصد در فروردین به 0/13درصد در شهریور، بازدهی 35/14درصد کسب کرد. کاهش سهم سهام این صندوق نشان می‌دهد که مدیران آن به سمت دارایی‌های باثبات‌تر حرکت کرده‌اند، اما این کاهش منجر به کاهش بازدهی نسبت به سایر صندوق‌هایی که سهم سهام خود را افزایش دادند، شد.
صندوق سپیدما یکی از صندوق‌هایی بوده که سهم سهام خود را کاهش داده است. این صندوق در فروردین با سهم سهام 4/13درصد شروع کرد و آن را به 5/9درصد در شهریور کاهش داد. بازدهی 92/11درصد این صندوق نسبت به سایر صندوق‌ها پایین‌تر است و نشان می‌دهد که استراتژی کاهش سهم سهام نتوانسته بازده مناسبی برای صندوق به همراه داشته باشد. این کاهش سهم سهام باعث از دست رفتن فرصت‌های سودآور بازار شد و به بازده کمتری منجر شد.
چرا صندوق‌های درآمد ثابت در سهام و صندوق‌های سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنند؟
یکی از سوالات اساسی که مطرح می‌شود این است که چرا صندوق‌های درآمد ثابت که عمدتا در اوراق با درآمد ثابت و کم‌ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند، بخشی از دارایی‌های خود را به سهام و صندوق‌های سهامی اختصاص می‌دهند؟ این مساله چند دلیل کلیدی دارد:
افزایش بازدهی: یکی از مهم‌ترین دلایل سرمایه‌گذاری صندوق‌های درآمد ثابت در سهام، افزایش بازدهی است. اوراق با درآمد ثابت به طور معمول بازدهی پایینی دارند و به همین دلیل صندوق‌های درآمد ثابت به دنبال راه‌هایی برای افزایش بازدهی کلی خود هستند. بازار سهام با وجود ریسک‌های بالاتر، فرصت‌های زیادی برای سودآوری فراهم می‌کند. با تخصیص درصد کمی از دارایی‌ها به سهام، صندوق‌ها می‌توانند بازدهی کلی خود را افزایش دهند.
تنوع‌بخشی به پرتفوی: یکی از اصول مهم مدیریت سرمایه‌گذاری، تنوع‌بخشی به پرتفوی است. با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مانند اوراق قرضه و سهام، صندوق‌های درآمد ثابت می‌توانند ریسک‌های پرتفوی خود را کاهش دهند. اگرچه اوراق بهادار با درآمد ثابت معمولا ریسک پایینی دارند، اما سرمایه‌گذاری در سهام به صندوق‌ها کمک می‌کند تا در صورت رشد بازار سهام، از این فرصت‌ها بهره‌برداری کرده و بازدهی بالاتری کسب کنند.
مدیریت ریسک: هرچند سرمایه‌گذاری در سهام با ریسک همراه است، اما صندوق‌های درآمد ثابت معمولا با مدیریت دقیق و حساب‌شده‌ای این سرمایه‌گذاری‌ها را انجام می‌دهند. درصد کمی از پرتفوی صندوق به سهام اختصاص داده می‌شود تا در صورت نوسانات بازار، ریسک کلی صندوق افزایش زیادی پیدا نکند. این صندوق‌ها معمولا با افزایش سهم سهام در دوره‌های رشد بازار و کاهش آن در زمان‌های نوسانی، سعی می‌کنند ریسک‌های خود را مدیریت کنند.
استفاده از فرصت‌های بازار سهام: بازار سهام در بسیاری از مواقع بازدهی بالاتری نسبت به اوراق بهادار ارائه می‌دهد. در شرایطی که بازار سهام در حال رشد است و فرصت‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، مدیران صندوق‌های درآمد ثابت ممکن است بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام اختصاص دهند تا از این فرصت‌ها بهره‌برداری کنند. این استراتژی به صندوق این امکان را می‌دهد که علاوه بر حفظ دارایی‌های باثبات‌تر، از رشد بازار سهام نیز سود ببرد و بازدهی خود را افزایش دهد.
افزایش بازدهی در شرایط نرخ بهره پایین‌تر: یکی دیگر از دلایل اضافه کردن سهام به پرتفوی صندوق‌های درآمد ثابت، افزایش بازدهی در شرایط نرخ بهره پایین است. زمانی که نرخ بهره پایین است، بازدهی اوراق قرضه و سایر اوراق با درآمد ثابت نیز کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، صندوق‌ها ممکن است به سهام به عنوان یک راه‌حل جایگزین نگاه کنند تا بتوانند بازدهی بالاتری کسب کنند. سهام در مقایسه با اوراق بهادار با درآمد ثابت، امکان سودآوری بیشتری دارد، به‌ ویژه در دوره‌های تورم بالا یا کاهش نرخ بهره که بازدهی اوراق قرضه کاهش می‌یابد.
مدیریت نقدینگی: یکی دیگر از دلایل خرید سهام توسط صندوق‌های درآمد ثابت، مدیریت نقدینگی است. گاهی اوقات ممکن است صندوق نیاز داشته باشد تا از نقدینگی موجود خود به بهترین شکل استفاده کند. به جای اینکه نقدینگی صندوق بدون استفاده باقی بماند، مدیران صندوق ممکن است بخشی از آن را در سهام سرمایه‌گذاری کنند تا هم نقدینگی صندوق حفظ شود و هم از فرصت‌های موجود در بازار استفاده شود. این استراتژی به صندوق‌ها کمک می‌کند که به جای نگه داشتن نقدینگی بدون استفاده، بازدهی بیشتری کسب کنند.
سرمایه‌گذاری بلندمدت: برخی صندوق‌های درآمد ثابت ممکن است به خرید سهام به عنوان بخشی از استراتژی بلندمدت خود نگاه کنند. اگرچه سهام در کوتاه‌مدت ممکن است نوسانات بیشتری داشته باشد، اما در بلندمدت بسیاری از سهام‌ها می‌توانند بازدهی خوبی داشته باشند، بنابراین مدیران صندوق ممکن است بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام اختصاص دهند و در بلندمدت از این سرمایه‌گذاری‌ها بهره‌برداری کنند.
تحلیل عملکرد صندوق‌های درآمد ثابت در 6ماهه ابتدایی سال نشان می‌دهد که استراتژی‌های متفاوتی توسط مدیران این صندوق‌ها به ‌کار گرفته شده است و این استراتژی‌ها تاثیر مستقیمی بر بازدهی صندوق‌ها داشته‌اند. صندوق‌هایی که سهم بیشتری از پرتفوی خود را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص داده‌اند، توانسته‌اند بازدهی بالاتری به دست آورند. این صندوق‌ها از فرصت‌های رشد بازار سهام استفاده کرده‌اند و با مدیریت دقیق توانسته‌اند بازدهی مطلوبی را برای سرمایه‌گذاران خود فراهم کنند. در مقابل، صندوق‌هایی که به سمت کاهش سهم سهام و سرمایه‌گذاری بیشتر در اوراق با درآمد ثابت حرکت کرده‌اند، در برخی موارد بازدهی کمتری نسبت به صندوق‌های با رویکرد تهاجمی‌تر به دست آورده‌اند.
این موضوع نشان می‌دهد که اگرچه صندوق‌های درآمد ثابت به دلیل ماهیت کم‌ریسک خود بیشتر به اوراق بهادار با درآمد ثابت متکی هستند، اما اضافه کردن درصدی از سهام به پرتفوی می‌تواند به تنوع‌بخشی، افزایش بازدهی و استفاده از فرصت‌های موجود در بازار سهام کمک کند. استراتژی‌هایی که مدیران صندوق‌ها برای تخصیص دارایی‌ها اتخاذ می‌کنند، باید با دقت و با توجه به شرایط بازار و نیازهای سرمایه‌گذاران انتخاب شود. به‌ طور کلی، ترکیبی از دارایی‌های کم‌ریسک و سهام می‌تواند راهکاری مناسب برای حفظ ثبات و در عین حال بهره‌برداری از فرصت‌های سودآور باشد.
سرمایه‌گذاران نیز با توجه به اهداف مالی و میزان تحمل ریسک خود باید صندوق‌هایی را انتخاب کنند که استراتژی‌های مناسبی برای مدیریت دارایی‌ها دارند. انتخاب صندوق‌های با مدیریت هوشمند و بهره‌برداری از فرصت‌های بازار، می‌تواند به بازدهی بهتر در طولانی‌مدت منجر شود.