نامعادله جنگ در اروپا

ایلیا حسامی – بامداد سه‌شنبه، جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان و طولانی، روز دوشنبه جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات‌متحده که به زودی شاهد خروج او از کاخ سفید خواهیم بود، چراغ سبز استفاده از موشک‌های دوربرد برای حمله به خاک روسیه توسط اوکراین را نشان داد. بورل در بامداد سه‌شنبه گفت که اوکراین می‌تواند از موشک‌های آتاکامز که ساخت آمریکا هستند استفاده کند و تا ۳۰۰‌کیلومتر عمق خاک روسیه را هدف قرار دهد.
بایدن شخصا در این‌باره اظهارنظر نکرده اما یک مقام آمریکایی تایید کرد که این اجازه از سوی واشنتگتن برای کی‌یف صادر شده است.
سه منبع آگاه که نامشان فاش نشد، یکشنبه شب اعلام کردند که بایدن در یک تغییر سیاست قابل توجه درخصوص درگیری میان روسیه و اوکراین، بسیاری از محدودیت‌هایی که برای اوکراین درنظر گرفته بود را لغو کرده است. این منابع آگاه همچنین از قصد اوکراین برای استفاده از سلاح‌های دوربرد آمریکایی در اولین حمله خود به عمق خاک روسیه در چند روز آینده خبر داد به‌طوری‌که شاهد بودیم شامگاه سه‌شنبه برای اولین‌بار اوکراینی‌ها با تسلیحات غربی حملات خود به خاک روسیه را کلید زدند.
این اقدام بایدن با موافقت برخی کشورهای غربی از جمله انگلستان و فرانسه روبه‌رو شده است. از زمان شروع جنگ اوکراین، بسیاری از متحدین اوکراین از جمله ایالات‌متحده آمریکا برای بیشتر نشدن تنش میان ناتو و روسیه، اوکراین را از استفاده از این موشک‌ها منع می‌کردند اما در پی پیشروی‌های اخیر ارتش روسیه و احتمال قطع شدن کمک‌های مالی- نظامی از سوی دونالد ترامپ، رییس‌جمهور جدید ایالات‌متحده آمریکا، این تصمیم جنجالی از سوی جو بایدن گرفته شده و اوکراین به زودی آماده شلیک موشک‌های آتاکامز خواهد شد.
در همین راستا باید اشاره کرد که امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه در روز سه‌شنبه در حاشیه اجلاس سران‌۲۰ در برزیل بیان کرد: «‌این یک تصمیم بسیار خوب است. درک می‌کنم که این تصمیم ناشی از تغییر خطرناکی بود که نباید آن را دست‌کم گرفت یعنی همراهی نیروهای کره‌شمالی با روسیه و ورود آنها به جایی که بخشی از خاک اروپاست.» مکرون در ادامه مدعی شد که روسیه تنها قدرتی است که با بسیج کردن نیروهای کره‌شمالی این مناقشه را تشدید می‌کند.
پس از این اخبار، روزنامه فرانسوی فیگارو در گزارشی نوشت: پس از صدور مجوز استفاده اوکراین از این تسلیحات دوربرد آمریکایی برای حمله به اهداف نظامی در عمق خاک روسیه از جو بایدن، پاریس و لندن نیز به کی‌یف برای استفاده از تسلیحات دوربرد اهدایی‌شان چراغ سبز نشان دادند. گفتنی است که راب باوئر رییس کمیته نظامی ناتو در جریان نشست مطبوعاتی مشترک خود با کارل رهکا، رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری چک گفت: «حملات موشکی اوکراین به خاک روسیه کاملا مشروع و قانونی است.»
نمی‌توانم و نمی‌خواهم
در همین رابطه اولاف شولتس، صدراعظم آلمان باردیگر درخواست‌ها برای تحویل موشک‌های کروز تاروس به اوکراین را رد کرد. این مقام آلمانی در یک کنفرانس مطبوعاتی در اجلاس سران جی ۲۰ در برزیل گفت که او در گذشته توضیح داده که چرا فکر می‌کند تحویل این موشک‌ها درست نیست. شولتس در ادامه افزود:« وقتی که بتوان در قبال کنترل هدف احساس مسوولیت شود، می‌توان از آن موشک‌ها استفاده کرد اما این چیزی است که من نمی‌توانم و نمی‌خواهم درباره آن مسوول باشم.»
صدراعظم آلمان در ادامه لغو محدودیت‌های استفاده از سلاح‌های ارائه شده توسط آلمان از طرف اوکراین را رد و تاکید کرد که برلین در مورد محدودیت سلاح‌های ارائه شده توسط آلمان ایده‌های روشنی دارد. او گفت:« استثنایی در دفاع از خارکیف صورت گرفت اما این اصول اساسی که برای من اهمیت دارد را عوض نمی‌کند.»
شولتس همچنین از گفت‌و‌گوی تلفنی خود با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه نیز دفاع کرد و آن را صحیح دانست و گفت: «‌درست بود که مذاکره انجام بدهیم، حتی اگر به کشورهای شریک فقط بتوان گفت که متاسفانه هیچ چیز در اظهارات پوتین در مورد جنگ تغییر نکرده است.»
لازم به ذکر است که اتحادیه احزاب متحد مسیحی در اپوزیسیون آلمان از شولتس درخواست کردند که تا به اوکراین اجازه دهد از موشک‌های دوربرد علیه روسیه استفاده کند اما صدراعظم آلمان حتی پس از تغییر موضع ایالات‌متحده درباره استفاده اوکراین از موشک‌های دوربرد، همچنان به رویکرد عدم تحویل موشک‌های کروز دوربرد تاروس به اوکراین پایبند است.
موشک‌ها تاثیری نخواهند داشت
در ادامه یکی دیگر از مقامات آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، در واکنش به صادر شدن مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد برای اوکراین عقیده داشت که این موضوع تاثیر چندانی در تغییر وضعیت جنگ میان اوکراین و روسیه نخواهد داشت.
این مقام آمریکایی با بیان اینکه اوکراین تعداد محدودی از موشک‌های دوربرد تاکتیکی آتاکامز را در اختیار دارد، گفت: بعید است که تصمیم رییس‌جمهور بتواند تغییر اساسی در وضعیت جنگ میان روسیه و اوکراین ایجاد کند زیرا همین الان هم کی‌یف از هواپیماهای بدون سرنشین برای حمله به اهدافش در خاک روسیه استفاده می‌کند.
گامی بزرگ برای شروع جنگ جهانی سوم
در ادامه واکنش‌ها به این مجوز از سوی ایالات‌متحده برای اوکراین، ولادیمیر ژاباروف، معاون اول کمیته بین‌المللی شورای فدراسیون روسیه درباره این موضوع گفت: « این اقدام گام بزرگی برای شروع جنگ جهانی سوم است.»
بامداد دوشنبه به نقل از رادیو دولتی روسیه، ژاباروف اقدام بایدن در صدور این مجوز را بی‌سابقه خواند و گفت:« آمریکایی‌ها این اقدام را با دست پیرمردی که در حال رفتن است و تا دو ماه آینده دیگر مسوولیتی بر عهده نخواهد داشت، انجام دادند.»
در همین راستا ویاچسلاو ولودین، رییس دومای دولتی روسیه نیز در کانال تلگرامی خود نوشت: درخصوص استفاده از سلاح‌های ذکر شده، آنها همین الان هم در میدان نبرد استفاده می‌شوند. بی‌شک گسترش استفاده از آنها ممکن است آسیب‌هایی ایجاد کند اما در وضعیت میدان جنگ تغییری ایجاد نخواهد کرد.
این مقام روسی نیز تاکید کرد که این موضوع فقط سرنوشت اوکراین را بدتر می‌کند و روابط میان آمریکا و روسیه را به طول کامل نابود می‌کند. او در ادامه نیز به کی‌یف هشدار داد که اگر آنها جرات کنند که از تسلیحات آمریکایی برای حمله به روسیه استفاده کنند، مسکو نیز می‌تواند سامانه‌های تسلیحاتی جدیدی را که هنوز علیه اوکراین از آنها استفاده نکرده مستقر کند.
وی با اشاره به اینکه وزارت دفاع روسیه مسوول تصمیم‌گیری در مورد اقدامات متقابل است، گفت: در ارتباط با تصمیم بایدن مبنی بر اینکه اوکراین به خاک ما با موشک‌های آمریکایی حمله کند باید گفت اگر رخ دهد، روسیه پاسخ می‌دهد. او در آخر گفت که این موضوع در اقدام تلافی‌جویانه خواهد داشت و این اتفاق تنش‌ها را تشدید می‌بخشد.
نگرانی اروپایی از گسترش جنگ
پس از اعلام این خبر از سوی مقامات آمریکایی، برخی کشورهای اروپایی به موضوع واکنش نشان دادند به‌طوری‌که پیتر سییاریو، وزیر امور خارجه مجارستان از منتقدان این تصمیم بود و در این‌باره گفت این تصمیم برخلاف خواسته رای‌دهندگان آمریکایی است که دونالد ترامپ را انتخاب کرده‌اند. وی در ادامه نیز تاکید کرد که رهبران اتحادیه اروپا همچنان به حمایت خود از اوکراین ادامه می‌دهند و همین موضوع موجب ادامه‌دار شدن جنگ میان مسکو و کی‌یف شده است.
کارین کنایسل، وزیر خارجه پیشین اتریش هم هشدار داد که در صورت حملات موشکی به عمق خاک روسیه، ناتو به صورت رسمی وارد جنگ با روسیه می‌شود. او در کانال تلگرامی نوشت: «‌اگر این حملات با موشک آتکامز به روسیه انجام شود، ناتو عملا در وضعیت جنگی با روسیه قرار می‌گیرد. این موضوع اصلا موردنظر رییس‌جمهور آینده آمریکا نخواهد بود و این امر می‌تواند سبب بی‌ثباتی در آمریکا شود.»
آنها به دنبال جنگ هستند
پسر ارشد دونالد ترامپ، چهل‌و‌هفتمین رییس‌جمهور ایالات‌متحده، دولت جو بایدن را متهم کرد که با پیشنهاد تحریک‌آمیزش به اوکراین سعی در به راه انداختن جنگ جهانی سوم پیش از شروع دوران ریاست جمهوی دونالد ترامپ در ژانویه دارد.
دونالد ترامپ جونیور، فرزند ۴۶‌ساله رییس‌جمهور جدید آمریکا در یک پست در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:« تشکیلات صنعتی- نظامی تلاش دارد موضع پدر من را پیش از آنکه ریاست جمهوری‌اش شروع شود، با تحریک هرچه بیشتر تضعیف کند.» او در ادامه نوشت:« به نظر می‌رسد مجتمع صنعتی- نظامی به دنبال اطمینان حاصل کردن از شروع جنگ جهانی سوم است، آن هم قبل از آنکه پدر من شانس ایجاد صلح و نجات زندگی انسان‌ها را پیدا کند.» حال باید دید که آیا کاخ سفید این موضوع را به صورت رسمی اعلام خواهد کرد یا همچنان اخبار از سوی منابع ناشناس منتشر خواهد شد؟
با این حال در شرایطی که پنج منبع آگاه به رویترز گفتند که ولادیمیر پوتین آماده گفت‌وگو درباره توافق آتش‌بس اوکراین با دونالد ترامپ است اما هرگونه امتیاز بزرگ ارضی را رد می‌کند و اصرار دارد که کی‌یف از جاه‌طلبی‌های خود برای پیوستن به ناتو چشم‌پوشی کند، روز گذشته ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین در مصاحبه با فاکس‌نیوز گفته که اگر ایالات‌متحده آمریکا کمک‌های نظامی به کی‌یف را متوقف کند، اوکراین در جنگ خود علیه روسیه شکست
خواهد خورد.