2 - 11 - 2021
ناقوس خطر در گلاسکو سیاست جهانی برای نابودی بشر است
گروه جهان- بیستوششمین نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل در گلاسکو موسوم به ۲۶ COP در حالی آغاز به کار کرد که یک روز پیش از آن، رهبران جهان در نشست گروه ۲۰ که خود عامل انتشار ۸۰ درصد گازهای گلخانهای هستند، بدون دست یافتن به نتیجهای مشخص برای کاهش دمای زمین به ۵/۱ درجه سانتیگراد راهی گلاسکو شدند.
در بیانیه پایانی تعیین سقف زمانی ۲۰۵۰ برای توقف کامل تولید دیاکسیدکربن، نادیده گرفته شده و زمان نهایی، به صورتی مبهم اواسط قرن عنوان شده است. چین که در صدر فهرست کشورها با بیشترین میزان انتشار گاز دیاکسیدکرین قرار دارد هدف خود را دستیابی به شرایط «کربن خنثی» تا سال ۲۰۶۰ اعلام کرده است. روسیه و هند نیز به عنوان دو کشوری که ردپای کربنی بالایی دارند تاکنون از اعلام پایبندی خود به تحقق شرایط «کربن خنثی» تا سال ۲۰۵۰ سر باز زدهاند. به گفته کارشناسان سازمان ملل متحد افزایش دمای کره زمین حتی با اجرای کامل طرحهایی که کشورها تاکنون برای مقابله با تغییرات آب و هوایی اعلام کردهاند همچنان ۷/۲ درجه سانتیگراد خواهد بود. موضوع اصلی COP26 اجرای ملموس توافقنامه اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ است. در آن سال، کشورها توافق کردند که گرمایش زمین را در مقایسه با دوران پیشاصنعتی به کمتر از دو درجه کاهش دهند و در حالت ایدهآل به ۵/۱ درجه برسانند. با این حال و بر اساس اطلاعات سازمان ملل، زمین در حال حاضر در مسیر گرمایشی ۷/۲ درجهای پیش میرود که بسیار خطرناک است. کارشناسان تاکید میکنند هدف ۵/۱ درجه تنها در صورتی محقق میشود که انتشار گازهای گلخانهای تا پایان دهه ۲۰۲۰ به نصف کاهش یابد و حداکثر تا سال ۲۰۵۰ به صفر برسد. نشست COP26 با فراخوانهای فوری به کاهش سوختهای فسیلی شروع به کار کرد. الوک شارما، رییس کنفرانس، آن را آخرین امید دستیابی به هدف ۵/۱ درجه خوانده و پاتریشیا اسپینوزا، مدیر محیطزیست سازمان ملل، سیاست رایج در جهان را سرمایهگذاری برای نابودی بشر نامیده است. طی ۵۰ سال گذشته، از هر سه مرگومیر به دلیل وضعیت آب و هوایی بد از جمله خشکسالی، آتشسوزی و سیل دو نفر در حداقل ۴۷ کشور کمتر توسعهیافته بودند. در سال ۲۰۰۹ کشورهای ثروتمندتر متعهد شدند که به دنبال یافتن سالیانه ۱۰۰ میلیارد دلار بودجه از منابع دولتی و خصوصی برای اجابت نیازهای کشورهای در حال توسعه باشند. با این حال کل تعهدات داده شده تا سال ۲۰۱۹ فقط به ۸۰ میلیارد دلار رسید و بعید است هدف ۱۰۰ میلیارد دلاری تعیین شده تا پیش از سال ۲۰۲۳ محقق شود.
جهان در مخمصه تولید کربن
همزمان با اجلاس جهانی آب و هوایی گلاسکو که هدف کاهش مصرف سوختهای فسیلی را دنبال میکند، آمریکا از اوپک خواسته تا تولید نفت را برای کاهش بهای بنزین در کشورش افزایش دهد. درخواستهای اخیر کاخ سفید برای افزایش تولید سوختهای فسیلی از سوی اوپک و روسیه از یک سو در تناقض با تلاشهای واشنگتن برای رهبری اقدامهای جهانی علیه تغییرات اقلیمی است و از سوی دیگر با مقررات سفتوسخت آن علیه صنعت نفت آمریکا که تولید آن کماکان بسیار پایینتر از دوران پیش از کروناست، منافات دارد.
در حالی که سران جهان در گلاسکو اسکاتلند در مورد تغییرات اقلیمی رایزنی میکنند، عربستان سعودی، روسیه و دیگر تولیدکنندگان نفت ۴ نوامبر (۱۳ آبان) دیدار میکنند تا در مورد افزایش عرضه به بازارهای جهانی تصمیمگیری کنند.
از طرفی غیبت رهبران چین و روسیه در این نشست انتقاد جو بایدن رییسجمهوری آمریکا را در پی داشته است. ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، ظاهرا به علت بیم از ابتلا به کرونا حاضر نشده به اسکاتلند برود. شی جینپینگ رییسجمهوری چین هم که کشورش بیش از یکچهارم کل گازهای گلخانهای جهان را منتشر میکند، برای حضور در این نشست به گلاسکو نمیرود. با احتساب روند صعودی دیاکسیدکربن در طول تاریخ، آمریکا با ۲۵ درصد در صدر قرار میگیرد، سپس اروپا با ۲۲ درصد و چین با ۱۳ درصد در مقام سوم قرار دارند.
غیبت رییسجمهوری چین در این نشست در حالی است که انتظار میرود حاضران در این اجلاس به شدت از سیاستهای آب و هوایی این کشور انتقاد کنند. چین روز پنجشنبه وعدههایی را که سال گذشته رییسجمهوری این کشور برای مقابله با تغییرات اقلیمی مطرح کرده بود، بدون هیچگونه افزایشی به تصویب رساند و آن را برای سازمان ملل ارسال کرد. این کشور بزرگترین مصرفکننده زغالسنگ جهان محسوب میشود اما وعده داده است تا سال ۲۰۳۰ میزان انتشار گازهای گلخانهای (ناشی از سوختهای کربنی) را ۶۵ درصد کاهش دهد. این رقم بسیار پایینتر از حدی است که فعالان محیطزیست انتظار داشتند.
بایدن با ناخرسندی از تعهدات اقلیمی چین و روسیه گفت: روسیه و چین اساسا هیچ تعهدی برای مساله اقلیمی ندادند و بنابراین دلیلی وجود دارد که مردم باید از آن ناامید باشند و من هم آن را ناامیدکننده دیدم. قرار است ما همچنان روی کاری که چین انجام نمیدهد و روی کاری که روسیه و عربستان انجام نمیدهند، تمرکز کنیم. رییسجمهوری آمریکا همچنین شنبه حین نشست با رهبران ارشد آلمان گفته بود که روسیه نمیتواند گاز طبیعی را برای اهداف سیاسی دستکاری کند. او در ملاقات با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و اولاف شولتس، معاون او بر اهمیت کار روی اجرای بیانیه مشترک آمریکا – آلمان برای حمایت از اوکراین و امنیت انرژی اروپا به منظور تضمین اینکه روسیه نتواند جریان گاز طبیعی را برای اهداف سیاسی آسیبرسان دستکاری کند، تاکید کرد.
بایدن با کولهباری از تناقض و ابهام
این در حالی است که شخص رییسجمهوری آمریکا در شرایطی در کنفرانس تغییرات آب و هوایی COP26 در گلاسکو اسکاتلند شرکت میکند که طرحهای داخلی او درخصوص مسائل اقلیمی همچنان در پیچ و خم تایید نمایندگان کشورش قرار دارد و علاوه بر مسائل داخلی، در سیاست خارجی نیز باعث چالشهای بحث برانگیزی شده است. برنامه اقلیمی- اجتماعی که بایدن قصد داشت به عنوان نشانهای از قدرت و اعتبار سیاسی با خود به همراه بیاورد، در واشنگتن بر اثر سنگینی درگیریهای داخلی میان همحزبیهایش، بر زمین مانده است. به نوشته نیویورک تایمز، بایدن خطاب به هممسلکان خود گفت: ناامیدانه منتظر یک رای هستیم، اما چون جناح پیشرو متقاعد نشده، به همین خاطر این طرح عاری از هرگونه مزایای اجتماعی وعده داده شده، دیگر برای او رنگ باخته است. زیرا مهمتر از زمان تصویب این طرح که میتواند امروز یا روزهای آینده باشد، محتوای این طرح است؛ طرحی که محور اصلی آن مبنی بر اعمال جریمه بر شرکتهای آلاینده که در سال به اندازه کافی انرژی پاک تولید نمیکنند، رد شده است. سناتور جو مانچین دموکرات این طرح را رد کرده و به این ترتیب ترفند اصلی برای کاهش گازهای گلخانهای تا حد ۵۰ درصد را برای سال ۲۰۳۰ در مقایسه با ۲۰۰۵ از دست بایدن گرفته است.
کشورهای متحد آمریکا نسبت به سیاست داخلی این کشور بسیار حساس هستند، اگرچه اجلاس آب و هوای پاریس (سال ۲۰۱۵) به مقبولیت نسبی بین همه کشورهای جهان از جمله ایالاتمتحده و چین رسید، اما این موضوع در واقع یک ترفند بود، چراکه درخصوص برنامههای آب و هوایی اختلاف نظر بسیاری در میان افکار عمومی و نمایندگان سیاسی آنها در آمریکا وجود دارد. در واقع، تیم باراک اوباما رییسجمهوری سابق آمریکا با فرض اینکه رییسجمهوری بعدی یک جمهوریخواه باشد، بندی در معاهده پاریس درج کرد که خروج امضاکننده آن را چهار سال به تعویق میانداخت. بنابراین واشنگتن تنها چند روز مانده به ریاستجمهوری بایدن از پیمان پاریس در اواخر دوره دونالد ترامپ خارج شد، اما بایدن پس از به قدرت رسیدن بلافاصله به آن برگشت، گویی هیچ اتفاقی نیفتاده است. اگرچه محافل دموکرات اصرار دارند که بایدن میتواند تاثیر مثبتی در روند اجلاس داشته باشد، اما عوامل دیگر نقض این موضوع را ثابت میکند.
چین و روسیه که عامل انتشار بیش از یکسوم آلایندههای سیاره زمین هستند، در این نشست شرکت نمیکنند. همچنین چین و هند درخصوص تحقق اهداف پیمان آب و هوایی پاریس مبنی بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای تمایلی نشان ندادهاند.
از سوی دیگر، روند بهبود اقتصادی آمریکا براساس آخرین دادههای رشد، کند شده است. کمبود شدید کارگران، افزایش تورم بیسابقه در دهههای گذشته و مشکلات تامین نیازهایی که براساس اعلام کاخ سفید احتمالا تا یک سال آینده طول خواهد کشید. همچنین بخش بزرگی از جمعیت این کشور همچنان در برابر واکسیناسیون مقاومت میکنند که این امر با فعالیت گونههای جدید ویروس، مهار همهگیری را با مشکل مواجه میکند.
همه این عوامل باعث کاهش شدید محبوبیت رییسجمهوری آمریکا شدهاند. شاخص مقبولیت بایدن که در ابتدا با استقبال ۵۷ درصدی مواجه شده بود، براساس نظرسنجی گالوپ تا
۴۲ درصد سقوط کرده است و او را پس از ترامپ و جرالد فورد جزو نامحبوبترین روسایجمهوری ایالاتمتحده قرار
داده است.
بایدن در چنین شرایطی به نشست جهانی گلاسکو میرود. کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل با هدف بهروزرسانی اهداف معاهده پاریس و اقدامات جدی برای مقابله با تغییرات اقلیمی روز یکشنبه در شهر گلاسکو اسکاتلند در حالی برگزار میشود که نسبت به شش سال گذشته (در پی پیمان آب و هوایی پاریس) وضع بدتر شده است. طبق اعلام سازمان ملل با این روند، جهان در مسیر افزایش ۱۶ درصدی آلایندهها تا سال ۲۰۳۰ حرکت میکند در حالی که قرار بود به میزان ۵۰ درصد کاهش یابد. در چنین شرایطی، دمای کره زمین نیز تا پایان قرن میلادی سه درجه افزایش خواهد یافت.
سیاست «کربن صفر» که به ویژه پس از دوره کرونا و بحران انرژی و غذایی اخیر، بیش از هر زمانی در معرض خطر قرار گرفته، اثربخشی اجلاس آب و هوایی پیشرو را که با هدف کاهش سوختهای فسیلی در گلاسگو انگلیس برگزار میشود، با چالشی جدی مواجه کرده است.
در حاشیه این کنفرانس اعتراضات گروههای محیطزیستی جریان داشته و از سوی دیگر کارکنان خطوط ریلی اسکاتلند تهدید به اعتصاب کردهاند و این کنفرانس قرار است هدفهای زیر را دنبال کند:
– سرعت بخشیدن به تولید خودروهای برقی
– سرعت بخشیدن به حذف نیروگاههای زغالی
– کاهش جنگلزدایی
– ایمنسازی در برابر صدمات ناشی از تغییرات اقلیمی
نتایج این کنفرانس به طور مستقیم روی زندگی تکتک مردم عادی تاثیر خواهد داشت. این تاثیرات را مردم در گران شدن و کم شدن سفرهای هوایی، تغییر به گرمایش الکتریکی و تغییر به سمت استفاده از خودروی برقی لمس خواهند کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد