مشکل محدودیت انرژی بر شرکت‌های فولادی

سید‌رضا شهرستانی*
سال گذشته در ماه اول فصل سرما محدودیت مصرف گاز ۳۰‌درصد و در ماه‌های بعد ۴۰ تا ۵۰‌درصد برای صنعت فولاد در نظر گرفته شد.
به این ترتیب پیش‌بینی می‌شد که این محدودیت در سال‌جاری افزایش هم پیدا کند. بر همین اساس باید شاهد افزایش محدودیت مصرف بیش از ۳۰‌درصد سال گذشته باشیم.
امسال نه‌تنها محدودیت مصرف گاز قابل پیش‌بینی بود بلکه محدودیت مصرف برق هم مورد انتظار بود. امسال، با هدف جلوگیری از مشکلات محیط‌زیستی، قرار شد دیگر شاهد مازوت‌سوزی نباشیم و به همین علت نیروگاه‌ها برای تامین برق به مصرف گاز نیاز بیشتری خواهند داشت
در نتیجه محدودیت مصرف برق نیز خواهیم داشت اما مشکل اصلی شرکت‌های فولادی در فصل سرد سال، محدودیت مصرف گاز است. درواقع اگر گاز نباشد ژنراتورها را نمی‌توان روشن کرد و حتی شرکت‌هایی که دارای ژنراتورهای اضافی هستند نیز نباید آنها را روشن کنند.
در این خصوص و برای حل مشکل مکاتبات ویژه‌ای با وزیر صنعت در خصوص کاهش محدودیت مصرف گاز برای شرکت‌های فولادی صورت گرفته است. اگر ۲۰‌درصد محدودیت مصرف برای این نوع شرکت‌ها اجرایی شود این شرکت‌ها می‌توانند با ظرفیت ۸۰درصدی فعالیت خود را ادامه دهند. محدودیت‌های بیش از ۲۰‌درصد برای صنعت فولاد و دیگر صنایع عواقب خوبی ندارد زیرا بسیاری از صنایع وابسته به صنعت فولاد هستند و با اعمال محدودیت برای مصرف گاز تعداد بسیار بالایی از صنایع ضربه می‌خورند بنابراین از وزیر صمت انتظار می‌رود این موضوع را پیگیری کرده تا محدودیت مصرف گاز در شرکت‌های فولادی به حداقل برسد.
بر‌اساس آمارها اگر ۱۰‌میلیون تن صادرات محصولات فولادی در سال انجام شود، ۵‌میلیارد دلار ارزآوری خواهد داشت بنابراین انتظار از مسوولان این است که صنعت فولاد را از قطع گاز و برق مستثنا کنند.
در واکنش به دستور دولت برای توقف مازوت‌سوزی و ارتباط آن با افزایش قطعی گاز و افزایش محدودیت برای شرکت‌های فولادی اما باید گفت با این اقدام احتمال قطعی گاز در ماه‌های آینده بیشتر می‌شود زیرا تولید گاز نسبت به سال قبل افزایش نیافته ولی مصرف گاز نسبت به سال گذشته افزایشی شده است و همین رویکرد باعث شده ناترازی گاز نسبت به سال قبل جهش پیدا کند.
به هر حال وزارت صمت به‌ طور مستمر با وزارت نفت برای رفع نگرانی صنایع از محل قطعی گاز در حال مذاکره است. نمایندگانی از وزارت صمت در حال پیگیری موضوع هستند البته باید دید نتیجه این پیگیری‌ها در آینده چه خواهد شد. وزارت نفت باید راهکاری مشخص برای رفع نگرانی‌های صنایع، ناشی از احتمال قطعی گاز ارائه کند چراکه وقتی فصل سرما آغاز می‌شود، محدودیت مصرف هم برای صنایع زودتر آغاز خواهد شد. پیشنهاد انجمن فولاد ایران رفع محدودیت برای صنعت فولاد است زیرا این صنعت فقط ۴‌درصد مصرف گاز را در اختیار دارد اما ارزآوری و اشتغال آن بسیار بیشتر از سهم آن از سبد مصرف گاز در کل کشور است.
باید گفت متاسفانه قیمت مواد اولیه در کنار قیمت حامل‌های انرژی افزایشی شده‌اند. به طور مثال قیمت برق دو و نیم برابر از اوایل سال گذشته افزایش یافته است. در نتیجه امروز تمام هزینه‌های فعالان اقتصادی با قیمت دلار آزاد محاسبه می‌شود. سال گذشته ۱۲‌هزار مگاوات و امسال ۱۹‌هزار مگاوات کمبود برق داریم. حالا اگر صادرات هم صورت نگیرد مواد فولادی در ایران افزایش یافته و رقابت داخلی باعث می‌شود که قیمت‌ها پایین بمانند اما در ادامه بسیاری از شرکت‌های کوچک دیگر بعد از مدتی توان تولید نخواهند داشت و خودشان کارخانه را با دست خود خاموش می‌کنند!
*عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد