23 - 02 - 2021
مزایای انقلاب صنعتی چهارم
گروه صنعت- چالشهای جدید اجتماعی از زمانی در ژاپن به صورت جدیتر مطرح شد که در سال ۲۰۰۷ نخستوزیر وقت این کشور به صورت جدی در مورد مشکلاتی از قبیل نرخ زاد و ولد، پیری جامعه، مخاطرات زیستمحیطی و از بین رفتن جامعه محلی هشدار داد. در این رابطه از آنجا که کارشناسان ژاپن را یک کشور توسعهیافته قلمداد میکردند، اغلب تحلیلها حول این موضوع بود که آنها قادرند بر مشکلات فزایندهای که از این رهگذر ژاپن را تهدید میکند فائق آیند.
در این راستا، موسسه سیاست اقتصادی بینالمللی کره (KIEP) در گزارشی با عنوان انقلاب صنعتی چهارم در ژاپن و نقش آن در کاهش چالشهای اجتماعی این کشور آورده است: مطالعات نشان میدهد که دولت ژاپن در سال ۲۰۱۰ با استفاده از یک دستور کار مشخص جهت کاستن از چالشهای اجتماعی در سطح ملی به خوبی قادر بوده با استفاده از دانش عملی و تکنولوژی، مشکلاتی از قبیل هماهنگی اقتصادی، بازسازی سیستم پیشگیری از بلایای طبیعی، حفاظت از محیطزیست و نیز عبور از چالش کهن سالی در جامعه این کشور را مدیریت کند. در سال ۲۰۱۶ دولت ژاپن با بهرهگیری از موج چهارم فناوری به این نتیجه رسید که تقاضا برای انرژی و غذا به موازات توسعه این کشور و افزایش امید به زندگی بالاتر میرود و به همین دلیل لازم است هر چه سریعتر در خصوص انتشار گازهای گلخانهای، افزایش تولید غذا، کاهش هزینهها و شکافهای اجتماعی و نیز ترویج پایدار صنعتیسازی این کشور اقدام شود.
در چنین شرایطی شیوع ویروس کرونا در سال گذشته چالش جدیدی را برای این کشور ایجاد کرد. هر چند کارشناسان ژاپنی معتقدند که هنوز تفاوت میان تحولات دیجیتال و چهارمین انقلاب صنعتی مشخص نیست، اما کابینه جدید این کشور از شهریور ماه گذشته به سمت تشکیل یک دولت هوشمند گام برداشته و قرار است تا پاییز سال آینده یک آژانس دیجیتال جدید برای مواجهه با وضعیتهای اضطراری اقتصادی ایجاد کند؛ آژانسی که قادر باشد تقویت صنایع، آموزش و دورکاری از راه دور را برجسته کند.
انقلاب دوباره در تولید
ژاپن وضعیت خود را به عنوان یک کشور تولیدکننده تثبیت کرده است. فناوری پیشرفته، تحقیق و توسعه، نیروی کار ماهر، شرکتهای تولیدی در سطح بینالمللی و نیز آموزش در سطح عالی از جمله مهمترین مزیتهای صنعتی و رقابتی این کشور است. در این میان از سال ۲۰۱۷ نیز با اجرای طرح صنایع متصل که نوعی تحول دیجیتال محسوب میشود، سعی داشته از نگرانیهای فزاینده در خصوص حفظ توانایی تولید خود بکاهد. این امر در کارخانجاتی مانند میتسوبیشی به عنوان یک بنگاه تولیدی هوشمند مورد استفاده قرار گرفته و دولت نیز سعی کرده تمرکز بر اتصال دادهها توسط بخشهای تجاری و تولیدی در تمامی زنجیرههای تهیه، تامین، توزیع، تولید و فروش را تقویت کند.
علاوه بر این سیستمها، مواردی که تحولات دیجیتال در ژاپن را هدایت و رهبری میکنند شامل هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و فناوری ۵G به منظور فعال کردن غیرحضوری عملیات در سایتهای تولیدی و نیز توسعه سیستمهای فروشگاهی هستند. تنها در یک نمونه با توجه به افزایش سریع تقاضا برای خدمات سلامت بعد از همهگیری ویروس کرونا، پیشرفتهای قابل توجهی در خصوص ارائه خدمات به مشتریان توسط صنایعی همچون کاوازاکی و میتسوبیشی به دست آمد. این امر همچنین منجر شده تا مشکل جایگزینی نیروی کار ماهر به دلیل افزایش سن جمعیت شاغل در این کشور نیز تا حدودی برطرف شود.
مسائلی مانند حملونقل شهری، تمرکز بر تعمیر و نگهداری زیرساختها در برخی از مناطق شهری و نیز اینترنت اشیا از جمله مواردی است که به صورت جدی اکنون به آن پرداخته میشود. به گفته تحلیلگران هر چند تحولات دیجیتال برای گسترش این فرآیندها کند عمل میکند، اما دولت توکیو در تلاش است با ارتقای قابلیتهای لجستیکی در تمامی این زمینهها، پای شرکتهای خصوصی را به این عرصه هر چه بیشتر باز کند. هر چند که این تحلیلگران در خصوص قابلیت شرکتهای خصوصی برای انجام چنین پروژههای عظیمی در کوتاهمدت اندکی تردید دارند.
دولت همچنین تلاش دارد با استفاده از این تحولات فناوری، مشکلات بین بخشی و محلی در این کشور را نیز به حداقل ممکن برساند؛ موضوعی که به شدت مورد استقبال جوانان این کشور قرار گرفته است. در واقع دولت سعی دارد از طریق این هوشمندسازی شهری راهحلی پایدار جهت حل چالشهای محلی به دست آورد. در این زمینه دو اقدام فوری از قبیل مقرراتزدایی سریع و نیز ایجاد بستر همکاری گسترده میان بخش عمومی و خصوصی از سال ۲۰۱۹ به این سو صورت گرفته است.
ژاپنیها با مواجهه و پشت سر گذاشتن چالشهایی نظیر پیری جمعیت، نرخ زاد و ولد، بحران اقتصادی اوایل دهه ۱۹۹۰ و نیز مشکلات زیستمحیطی مانند حادثه هستهای فوکوشیما، اکنون به بحران ویروس کرونا برخورد کردهاند. این امر با توجه به سن بالای نیروی کار در این کشور، دولت را در زمینههای بیمههای اجتماعی، حقوق بازنشستگی، کمبود نیروی کار تولیدی و نیز خطر انقراض جوامع روستایی با چالشهای زیادی روبهرو کرده است. به همین دلیل است که دولت به سرعت در حال تبلیغ برای بهرهبرداری از فناوری مبتنی بر انقلاب صنعتی چهارم و تحول دیجیتال است و حتی توانسته در دوران همهگیری کرونا با ارائه خدمات بهداشتی و پزشکی از راه دور به میزان زیادی موج اول و فراگیر همهگیری کرونا را مدیریت کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد