25 - 11 - 2020
مرگ مولف
گروه فرهنگ و هنر- هنوز داغ چنگیز جلیلوند بر دل سینمای ایران بود که صبح چهارم آذرماه خبری بهتآور روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت؛«کامبوزیا پرتوی بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت».
اگرچه این روزها تقریبا تمام پروژههای سینمایی تعطیل هستند اما در هفتههای اخیر هر روز خبر تازهای از ابتلای یکی از هنرمندان سینما به گوش میرسد. پرویز پورحسینی نیز یکی از بازیگرانی است که هفته پیش خبر ابتلا و وخامت حال وی مخابره شد اما خبرهای دیروز حاکی از این بود که حال عمومی او در وضعیت مطلوبی قرار دارد.
پیکر مرحوم کامبوزیا پرتوی امروز پنجم آذرماه به خاک سپرده میشود.
کسری پرتوی فرزند کامبوزیا پرتوی در خصوص تشییع و خاکسپاری این هنرمند گفت: با توجه به شرایط موجود و دوران پیک کرونا، تدفین پیکر کامبوزیا پرتوی با حضور خانوادهاش در بهشت زهرا(س) و بدون برگزاری مراسمی انجام میشود. بر اساس هماهنگیهای به عمل آمده با خانه سینما پیکر این کارگردان سینما در قطعه هنرمندان به خاک سپرده خواهد شد.
زندگینامه
کامبوزیا پرتوی بازیگر، فیلمنامهنویس و کارگردان ۱۹ بهمن ۱۳۳۴ در رشت متولد شد. او تحصیلاتش را در دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر ناتمام گذاشت و در دوران دانشجویی چند فیلم کوتاه مستند و داستانی برای تلویزیون ایران کارگردانی کرد.
فرشته صدرعرفایی بازیگر همسر اول کامبوزیا پرتوی و نسرین مرادی همسر دوم پرتوی بود. صدرعرفایی بازیگر اصلی کافهترانزیت بود و نسرین مرادی هم در آخرین فیلم پرتوی کامیون ایفای نقش کرده بود.
کامبوزیا پرتوی فعالیت هنری خود را با ساخت فیلمهای کوتاه در سینمای آزاد دماوند آغاز کرد، بعد از مدتی نخستین فیلم بلند داستانیاش را با نام عینک برای شبکه دوم تلویزیون ساخت و کارگردانی در سینمای حرفهای را با فیلم ماهی تجربه کرد. از آثار مطرح او در زمینه کارگردانی میتوان به فیلمهای ماهی، گلنار، بازی بزرگان، کافهترانزیت، پرده و کامیون اشاره کرد.
کامبوزیا پرتوی در فیلمهایی مثل آدم (رضا کاهانی)، شبانهروز و پنج ستاره مشاور کارگردان و در فیلمهایی مثل شب یلدا (کیومرث پوراحمد)، یک شب، سه زن (منیژه حکمت) و سوت پایان (نیکی کریمی) مشاور فیلمنامه بوده است. وی همچنین نویسندگی فیلمنامه فیلمهای دیگری همچون شیرک (داریوش مهرجویی)، دایره (جعفر پناهی) و شب و خیابانهای آرام را برعهده داشته است. پرتوی در ساخت خانه دوست کجاست با عباس کیارستمی همکاری داشت و فیلمنامه ایستگاه متروک را بر اساس طرحی از او نوشت.
کامبوزیا پرتوی چند ماه قبل با اشاره به اینکه نوجوانان امروز پرانگیزهاند و ما نباید انگیزه آنها را بسوزانیم گفته بود: نسل جدید به خاطر مواجهه با دنیای مجازی، آمادگی خلق فضاهای خارقالعادهای را دارد.
این کارگردان و فیلمنامهنویس سینما درباره تاثیر حضور مربیان و برگزاری کارگاهها در آینده نوجوانان و ایجاد ذهنیت درست برای آنها در المپیاد فیلمسازی به ایسنا یادآور شده بود: زمانی که این کارگاه برگزار شد، میزان استقبال نوجوانان از آن برایم حائزاهمیت بود و به همکارانم یادآوری کردم که این نسل، پر از انگیزه است و ما نباید انگیزه آنها را بسوزانیم.
پرتوی با تاکید بر اینکه برگزاری کارگاههای آموزشی المپیاد فیلمسازی نوجوانان برای پیشبرد سینمای حرفهای در آینده هم مفید خواهد بود، معتقد بود: نسل جدید به خاطر مواجهه با دنیای مجازی، آمادگی خلق فضاهای خارقالعادهای را دارند. در سومین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران با نوجوانهایی روبهرو شدم که طرحهای آنها از لحاظ پختگی سینمایی و هنری، چیزی از یک طرح حرفهای کم نداشت. آنچه مسلم است برگزاری این دورهها، سبب میشود نوجوانان علاقهمند به سینما هر چه سریعتر راه خودشان را انتخاب کنند بنابراین این المپیاد باید از وجه فرهنگسازی مورد توجه قرار گیرد. باید این موضوع را باور کنیم که زمانی ما تولید حرفهای خواهیم داشت که فرهنگسازی درست و ریشهای صورت گرفته باشد و المپیاد فیلمسازی، یک فرصت مهم برای فرهنگسازی است.
جوایز
کامبوزیا پرتوی برای ساخت فیلم ماهی جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا و جایزه یونیسف از جشنواره فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم آدلاید استرالیا را به دست آورد.
پرتوی برای کارگردانی کافهترانزیت جایزه جشنواره بینالمللی فیلم مار دل پلاتا و جایزه فیپرشی جشنواره بینالمللی فیلم داکا و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر و تندیس زرین جشن خانه سینما را کسب کرد و نامزد هوگو طلایی جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو و نامزد جایزه بالن طلایی جشنواره سه قاره در سال ۲۰۰۵ شد. وی همچنین برای کارگردانی این فیلم در بخش بهترین کارگردان کاندیدا شد.
او پیشتر جایزه بهترین فیلمنامه را برای فیلم من ترانه ۱۵ سال دارم (رسول صدرعاملی) را در سال ۱۳۸۰ از بیستمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرده بود.
او برای سومین و چهارمین بار هم این جایزه را برای فیلمنامه فیلمهای فراری (علیرضا داوودنژاد) و کامیون دریافت کرد.
او همچنین دو جایزه بهترین فیلمنامه از جشن خانه سینما را برای فیلمهای قطعه ناتمام (مازیار میری) و کافهترانزیت از آن خود کرد. او نویسنده سریال گل پامچال و نویسنده طرح اولیه فیلم گروهبان بوده است.
فیلم پرده در سال ۱۳۹۱ با کارگردانی مشترک او و جعفر پناهی ساخته شد؛ فیلمی متفاوت که خود او نقش اول آن را بازی کرد. پرتوی و پناهی به صورت مشترک برای این فیلم نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا- پاسیفیک، نامزد جایزه بهترین فیلم به انتخاب مخاطبان جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه چشمانداز جدید جشنواره فیلم سیتخس و برنده جایزه خرس نقرهای در شصت و سومین جشنواره بینالمللی فیلم برلین شدند و جایزه ویژه بهترین بازخورد جامعه منتقدان فیلم آنلاین را از آن خود کردند.
سرانجام آخرین پروژه کامبوزیا پرتوی چه شد
همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره شد مردادماه امسال بود که کامبوزیا پرتوی آخرین مجوزش با عنوان «خوشقدم» را دریافت کرد؛ هم او بود که در بزرگداشتی که امسال به مناسبت جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان برای او گرفته شد میگفت: «هنوز کار زیادی دارم که انجام بدهم.»
در این پروژه سینمایی قرار بود پرتوی به عنوان تهیهکننده در کنار امیر تودهروستا باشد تا این کارگردان اولین فیلم سینمایی خود را تجربه کند.
هر چند هیچوقت خبری از مراحل ساخت یا حتی خلاصه داستان «خوشقدم» مخابره نشد اما طبق شنیدهها این فیلم هم فضایی مرتبط با کودکان داشت تا پرتوی بار دیگر هدیهای برای کودکان ایرانی داشته باشد.
طبق پیگیریها این فیلم سینمایی تا امروز ساخته نشده و در واقع آخرین پروژه کامبوزیا پرتوی در سینمای ایران را باید پروژهای ناتمام قلمداد کرد.
زندهیاد کامبوزیا پرتوی در یکی از آخرین گفتوگوهایش که مربوط به فیلم بزرگداشتش در جشنواره فیلم فجر بود، گفته بود تنها نگرانیاش از مرگ، بابت کارهای زیادی است که دارد و با مرگ ناتمام خواهد ماند.
پوران درخشنده: مرگ کامبوزیا پرتوی را باور نمیکنم
پوران درخشنده در حالی که از درگذشت کامبوزیا پرتوی به شدت اندوهگین بود، گفت: باورم نمیشود او رفته باشد چراکه پر از عشق به زندگی بود.
این فیلمساز از آخرین دیدار خود با پرتوی سخن گفت و ادامه داد: انگار همین چند روز پیش بود که او را در مراسم بزرگداشتش در جشنواره فیلم کودک و نوجوان دیدیم. هرچند به سختی راه میرفت ولی حالش خیلی بهتر شده بود، با چه عشقی از فیلمنامه تازهاش گفت که قصد ساختش را داشت و پیگیر اکران فیلم قبلیاش هم بود. او پر از انرژی و عشق به زندگی بود و هیچ باورم نمیشود که در فاصله بسیار کوتاهی از دنیا رفته باشد.
درخشنده اضافه کرد: در آن مراسم چقدر از دیدن دوستانش خوشحال بود. هر چند به دلیل کرونا دور هم جمع شدن، سخت بود ولی خیلی خوشحال بود که دوستانش در مراسم بزرگداشتش شرکت کردهاند.
این کارگردان از عشق پرتوی به بچهها نیز سخن گفت و افزود: او عاشق زندگی بود و عاشق کارش و بچهها. در المپیاد فیلمسازی جشنواره کودک و نوجوان در کنار هم بودیم. محبتی که بین او و بچهها جریان داشت، شگفتانگیز بود. در مدت کوتاهی توانسته بود همه بچهها را جذب خود کند و با شور و شوق بسیار به آنان آموزش میداد.
درخشنده درگذشت پرتوی را اتفاقی بسیار تلخ و غمانگیز دانست و ادامه داد: انسان بزرگی بود و یادگارهای ارزشمندی از خود به جا گذاشت؛ فیلمنامههای خوب، فیلمهای زیبا و فرزندانی نیکو.
او فقدان پرتوی را تسلیت گفت و ابراز تاسف کرد: عزیز بزرگی را در میان فیلمنامهنویسان و کارگردانان سینمای ایران از دست دادیم. امیدوارم بازماندگان سلامت باشند و روح او نیز شاد و در آرامش باشد. البته اطمینان دارم او با آرامش از این دنیا رفته است.
پوران درخشنده در پایان گفت: روزهایی بسیار تلخ را سپری میکنیم. گویی هر روز آبستن یک اتفاق دردناک است. متاسفم که هر روز سرمایههایمان را اینچنین آسان از دست میدهیم. باید قدر یکدیگر را بیشتر بدانیم. کرونا ثابت کرد لحظهها معنای دیگری دارند.
در پی درگذشت کامبوزیا پرتوی، پیامهای تسلیتی از سوی مدیران و تشکلهای صنفی منتشر شد.
پیام انجمن بازیگران سینمای ایران
پیام تسلیت انجمن بازیگران سینمای ایران به مناسبت درگذشت فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران کامبوزیا پرتوی منتشر شد.
در متن این پیام آمده است:
«بازگشت همه به سوی اوست
سینمای کشورمان دوباره داغدار شد. و این بار در اندوه فراوان کامبوزیا پرتوی عزیز از میان ما رفت، نویسنده و کارگردانی توانا و شریف که با خلق آثاری باارزش، نام و خاطرهای خوش و ماندگار از خود در تاریخ سینمای معاصرمان بر جای گذاشت.
شورای مرکزی انجمن بازیگران سینمای ایران، این سوگ را به خانواده محترم ایشان همه همکاران عزیز و ملت بزرگ ایران تسلیت عرض میکند.»
کانون فیلمنامهنویسان سینمای ایران
در متن پیام تسلیت کانون فیلمنامهنویسان سینمای ایران نیز آمده است: «خبر درگذشت همکار نازنینمان، فیلمنامهنویس برجسته سینمای ایران کامبوزیا پرتوی مانند آواری بر تل غصههای این روزهای ما فرو ریخت و برای ما که حتی از ابراز همدردی شایسته نیز محرومیم جز تحسر و تاسف باقی نگذاشت و حالا باید باور کنیم که دیگر لبخند فرزانگی و رفتار باوقار او را نخواهیم دید.
کانون فیلمنامهنویسان سینمای ایران این ضایعه را به تمام اهالی سینما تسلیت میگوید.»
تسلیت کانون کارگردانان سینمای ایران
کانون کارگردانان سینمای ایران هم پیام تسلیتی به این شرح صادر کرد: «آسمان سینمای ایران همواره محل ظهور و درخشش ستارههایی بوده که منحصر هستند و تکرار نشدنی. چهرههایی که هر کدام به تنهایی همچون تاریخچهای گرانبها برای فرهنگ و هنر یک سرزمین کافیاند.
امروز ستاره پرتوافشانی از آسمان فرهنگ و هنر عزم سفر کرد و ما را در غم و سوگ خود نشاند؛ کامبوزیا پرتوی عزیز و مهربان. کارگردان و نویسندهای خوشذوق و خلاق که فقدان او تا همیشه در سینمای ما احساس خواهد شد.کانون کارگردانان سینمای ایران این مصیبت را به خانواده محترم پرتوی همچنین به تمامی اعضای خود و خانواده محترم سینمای ایران و مردم فرهنگ دوست و هنرپرور ایران تسلیت میگوید.
روحش شاد و یادش گرامی باد.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد