11 - 03 - 2020
عصر رکود
گروه جهان- در پی شیوع گسترده جهانی ویروس کرونا، گمانهزنیها و تردیدها درباره احتمال در پیش بودن یک دوره رکود اقتصادی بسیار است. صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی و تعدادی از بانکهای مرکزی واکنشهایی نشان دادهاند که به این گمانهها مشروعیت میبخشند. شوک اقتصادی ویروس کرونا چشمانداز رشد اقتصادی چین را نیز به طرز محسوسی کاهش داده و به تبع آن نمیتوان انتظار داشت رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰ به عدد ۳ درصد که معمولا نشانه سلامت تلقی میشود، برسد. این موارد گویای افزایش احتمال ورود به دورانی از رکود و یا سکون اقتصادی است.
در این راستا اقتصاددانهای سازمان ملل متحد هشدار دادند که هزینه جهانی ویروس جدید کرونا در سال جاری میلادی بین یک تا دو تریلیون دلار خواهد بود. آنها همچنین از دولتهای جهان خواستند با افزایش منابع مالی برای مقابله با پیامدهای اقتصادی این اپیدمی از تاثیرات سوء آن بکاهند.
این گزارش که توسط کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل تهیه شده هشدار میدهد که شیوع کووید-۱۹ اقتصاد برخی از کشورها را دچار رکود میکند و نرخ رشد اقتصادی جهان را کاهش خواهد داد. در بخشی از این گزارش گفته میشود که تحت تاثیر شیوع کرونا نرخ رشد اقتصادی جهان به زیر ۵/۲ درصد کاهش خواهد یافت که معمولا مرز رشد منفی تلقی میشود.
تاکنون بیش از چهار هزار نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده و بیش از ۱۱۴ هزار مورد ابتلا به آن در سطح جهان شناسایی شده است. ریچارد کوزول رایت رییس بخش راهبردهای جهانی و توسعه این نهاد هشدار داد طبق پیشبینی ما نرخ متوسط رشد اقتصادی جهان در سال جاری به زیر دو درصد خواهد رسید و اگر پیشبینیهای سپتامبر سال گذشته را در نظر بگیریم هزینه آن برای اقتصاد جهانی حدود یک تریلیون دلار خواهد بود.
او در یک نشست خبری در ژنو افزود که این پیشبینی ممکن است خوشبینانه باشد و در بدترین سناریو هزینه بحران ممکن است به دو تریلیون دلار برسد. کاهش مصرف و خرید، کاهش اعتماد سرمایهگذاران، افزایش بدهی و تلاطم و اضطراب بازار مالی از جمله عواملی هستند که آینده اقتصاد جهان را تیره کرده است.اقتصاددانهای سازمان ملل میگویند در بدترین سناریو، کشورهای متکی به صادرات نفت و سایر محصولات مصرفی، اولین کشورهایی که این اپیدمی در آنها پدیدار شده و کشورهایی که با چین روابط اقتصادی تنگاتنگی دارند بیش از همه ضربه خواهند خورد.
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل در بخش دیگری از گزارش خود هشدار میدهد جهان با خطر ورشکستگی مالی روبهرو است و سقوط ناگهانی ارزش داراییها ممکن است به پایان دوره رونق سالهای اخیر منجر شود.
اقتصاددانهای سازمان ملل میگویند در بدترین سناریو، کشورهای متکی به صادرات نفت و سایر محصولات مصرفی، اولین کشورهایی که این اپیدمی در آنها پدیدار شده و کشورهایی که با چین روابط اقتصادی تنگاتنگی دارند بیش از همه ضربه خواهند خورد.
طبق این گزارش بازه زمانی و عمق بحران به میزان گسترش ویروس کرونا، دوره مورد نیاز برای کشف واکسن، درجه اضطراب مردم و اقدامات دولتها برای کنترل ویروس بستگی خواهد داشت. این گزارش میافزاید اقدامات بانکهای مرکزی کشورها کافی نخواهد بود و اقتصادهای بزرگ جهان در این زمینه باید همکاری کنند.
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل میافزاید: واکنشهای اقتصادی کلان به این بحران مستلزم تزریق پول نقد و افزایش هزینههای عمومی در سطح بالاست. علاوه بر این، تزریق پول به اقتصاد باید کمکهزینههای اجتماعی به کارگران، موسسات اقتصادی و جوامعی که تحت تاثیر پیامدهای این بحران قرار گرفتهاند را هم شامل شود.
ریچارد کوزول رایت اضافه کرد: دولتهای جهان برای جلوگیری از سقوط رشد اقتصادی جهان به نیم درصد از حالا باید این هزینهها را انجام دهند. اگر بدترین سناریو محتمل روی دهد هزینه ناشی از بحران کرونا برای اقتصاد جهان به دو تریلیون دلار خواهد رسید.
آسیبپذیری اقتصادهای بزرگ
کاهش تولیدات صنعتی کشورهای آلمان و فرانسه، به ترتیب ۵/۳ و ۶/۲ درصد گزارش شده (آمار پایان سال ۲۰۱۹، زمانی که هنوز ویروس کرونا شایع نشده بود). آخرین تخمینهای موجود حاکی از کوچک شدن اقتصاد ژاپن با نرخ ۷ درصد و چشمانداز کمترین میزان رشد اقتصادی طی ۲۷ سال گذشته برای کشور چین است. افزودن محدودیتهایی که شیوع ویروس کرونا به تجارت بین کشورهای چین، ژاپن و کره جنوبی تحمیل کرده، چشمانداز سال ۲۰۲۰ را تیرهتر میکند.
ارگان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) طی روزهای گذشته در مورد احتمال در پیش بودن دورهای از رکود اقتصادی برای اتحادیه اروپا هشدار داد. همزمان، ایتالیا که از خط قرمز عبور کرده و در قرنطینه سراسری به سر میبرد، در راستای مبارزه با عواقب اقتصادی گسترش ویروس کووید ۱۹، مبلغ ۶/۳ میلیارد یورو را در نظر گرفته و انتظار میرود اقدامات مشابهی توسط بقیه کشورهای اروپایی نیز صورت گیرد.
شرایط در کشور چین طبیعتا از همهجا وخیمتر است.
مصرف زغالسنگ (یکی از منابع مهم انرژی برای چین) کاهش تقریبا ۴۰ درصدی داشته و فروش در بخشهای خودروی سواری، گوشی تلفن همراه، آذوقه و نوشیدنی هم کاهش چشمگیری داشته است. با این اوصاف تردیدی نیست که ویروس کرونا یک شوک اقتصادی تمامعیار در مقیاس جهانی وارد
کرده است.
آسیبهای اصلی این شوک اقتصادی، احتمال افزایش نرخ بیکاری در کوتاهمدت به دلیل ناتوانی بازار کار در جذب نیروی کار جدید، کاهش میزان سرمایهگذاری به خاطر بدبینی و عدم قطعیت نسبت به آینده و نیز از دست رفتن سرمایههای انسانی خواهد بود.
افت چشمگیر صادرات چین
صادرات چین طی دو ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۰ نسبت به دور مشابه پارسال ۲/۱۷ درصد کاهش یافته است. چین، خاستگاه ویروس کرونا و بزرگترین قربانی آن است و تاکنون بیش از ۸۰ درصد قربانیان این ویروس در جهان از کشور چین بوده است.
آخرین آمارهای رسمی نشان میدهد که شمار قربانیان کرونا در چین به سه هزار و ۱۲۰ نفر رسیده است. چین طی دو ماه گذشته برخی شهرها را قرنطینه کرده و تولید بسیاری از صنایع در کشور محدود شده است. گمرک چین بعد از دو ماه تعلل، در نهایت کلیات بازرگانی خارجی کشور را منتشر کرده میگوید صادراتش در این مدت نسبت به دو ماهه ابتدایی پارسال ۲/۱۷ درصد کاهش یافته و به حدود ۲۹۲ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار رسیده است. واردات کشور نیز در همین دوره با افتی ۴ درصدی به ۲۹۹ میلیارد و ۵۴۰ میلیون دلار رسیده است.
بدینترتیب چین با بیش از هفت میلیارد دلار تراز تجاری منفی مواجه شده است. هنوز این کشور جزئیات تجارت با کشورها را منتشر نکرده است، اما پارسال تجارت دوجانبه چین و ایران نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود ۳۶ درصد کاهش یافته بود.
قرنطینه ملی در ایتالیا
ایتالیا که مملو از بناهای تاریخی است با شیوع ویروس کرونا بدترین ضربه را در صنعت توریسم متحمل شده است. جوزپه کونته، نخستوزیر ایتالیا، اعلام کرده محدودیتهایی که برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در شمال این کشور اتخاذ شده بود اکنون در تمامی این کشور به اجرا گذاشته میشود. این محدودیتها شامل ممنوعیت برگزاری تجمعات و مراسمهای عمومی هم خواهد شد.
کونته تاکید کرده که با سراسری شدن محدودیتها، فقط به سفرهای بسیار ضروری که قابل به تعویق انداختن نیستند اجازه تردد داده خواهد شد. بدین ترتیب، ایتالیا نخستین کشور جهان خواهد بود که برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا سراسر خاک خود را در وضعیتی شبیه قرنطینه ملی قرار میدهد.
سالمندان بخش بزرگی از جامعه ایتالیا را تشکیل میدهند و مطابق آمارهایی که تاکنون در ارتباط با ویروس کرونا جمعآوری شده این ویروس برای سالمندانی که به ویژه از بیماری های مزمن رنج میبرند، خطرناکتر است. دوشنبه گذشته شمار جانباختگان ویروس کروبا در ایتالیا جهشی یکباره داشت و با ثبت ۹۷ قربانی دیگر به ۴۶۳ نفر رسید. ایتالیا پس از چین بیشترین آمار مبتلایان به کرونا را دارد به طوری که بیماری کووید-۱۹ در هر ۲۰ منطقه جغرافیایی آن ثبت شده است.
ویروس کرونا در حال حاضر بیش از ۱۱۴ هزار نفر را در سراسر جهان مبتلا کرده و دستکم چهار هزار نفر بر اثر آن مردهاند. در اسپانیا که ۲۸ نفر تاکنون بر اثر ویروس کرونا جان داده اند و حدود ۱۲۰۰ مبتلا شناسایی شدهاند وزیر بهداشت اعلام کرد که از روز چهارشنبه مدارس منطقه مادرید دستکم برای دو هفته تعطیل خواهند بود. در نتیجه این اقدام نزدیک به یک میلیون و دویست هزار محصل خانهنشین خواهند شد.
در آمریکا با افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و نیز آمار مرگ و میر رییسجمهوری دیروز برای گفتوگو درباره تخفیفهای مالیاتی احتمالی با رهبران جمهوریخواه کنگره دیدار کرد. دونالد ترامپ در عین حال برخی از مدیران وال استریت را دعوت کرده که امروز برای گفتوگو درباره تبعات اقتصادی گسترش ویروس کرونا به کاخ سفید بروند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد