3 - 06 - 2021
عصبانیت و هراس مقامات تلآویو
دکتر صلاحالدین هرسنی*- اگرچه بخشی از سازوکارهای تحولات قدرت در تلآویو به منظور مقابله با توان نظامی و قابلیتهای موشکی ایران تنظیم و طراحی شده است، اما برخی شواهد و قراین در آینده مناسبات منطقه نشان میدهند که دکترینهای نظامی به ویژه دکترینهای موشکی ایران در کنار رفتارهای منطقهای نه صرفا به منظور مقابله با تخاصمات فزاینده تلآویو، بلکه بیشتر به منظور تقویت توان دفاعی و سپس ایجاد ثبات در منطقه به اجرا در میآید. در واقع نقشآفرینیهای کنونی ایران آن هم از رهگذر تعقیب راهبرد دفاعى در منطقه پرآشوب غرب تا میزانی تابعی از تحولات مربوط به انقلاب در کشورهای عربی و همچنین تابعی از اوجگیری جریانهای تکفیری و شعلهور شدن جنگهای طایفهای و مذهبی در منطقه است. واقعیت آن است که تحولات موسوم به بیداری اسلامی موجب جایگاهیابی و تعیینکنندگی نقش ایران در ترسیم معادلات منطقه در ازای افول قدرت بازیگرانی چون جریانهای عربی شده است. به عبارت دیگر، این تحولات موجب شد که ایران بتواند نقش برجستهای در بازی سیاستهای منطقهای به دست آورد. حال و با توجه به نقشآفرینیهایی که ایران در سایه این تحولات منطقهای در کانونهایی چون: عراق، لبنان، یمن و سوریه به دست آورده است، مساله ضریب نفوذ ایران مورد توجه برخی از بازیگران به ویژه تلآویو قرار گرفته است. در واقع افزایش ضریب نفوذ منطقهای ایران موجب خشم و عصبانیت مقامات تلآویو به ویژه نتانیاهو رهبر حزب راستگرای لیکود شده است. در این ارتباط روزنامه شرقالاوسط گزارش داده بود که نتانیاهو با اتفاقاتی که منجر به جایگاهیابی و تعیینکنندگی نقش در مناسبات منطقه به دست آورده است، موافقتی ندارد و همواره با کوبیدن بر طبل ایرانهراسی و به طریق اولی از رهگذر ائتلافسازی درصدد مهار و نفوذ ایران در منطقه است. اینکه ایران توانسته است در پرتو ضریب نفوذ خود برخی از گروههای شیعی در عراق را همراه خود کند و اینکه ایران توانسته است در لبنان حزبالله را در چتر حمایت خود قرار دهد، و اینکه ایران توانسته است موقعیت حوثیها در یمن را بازسازی و سازماندهی کند و اینکه ایران توانسته است جنبش الوفاق در بحرین را به جریان مقاومت پیوند دهد و سرانجام اینکه ایران توانسته است برخی از جریانهای اسلامی در کویت و حتی عربستان را همسو با خود کند، همگی موجب خشم و عصبانیت مقامات تلآویو شدهاند. در شرایط حاضر نیز نقش مسلط ایران موجب نگرانی مقامات تلآویو شده است. به ویژه آنکه در شرایط برقراری موازنه تهران- واشنگتن قرار نیست که وضعیت تلآویو در عصر بایدن همانند عصر ترامپ باشد. در واقع عصر بایدن تا میزانی برای مقامات تلآویو همانند عصر اوباما است و اگرچه بخشی از لابیهای بایدن را گروههای اسراییلمحور شکل میدهند، اما قرار نیست که بایدن موازنه با تهران را به نفع تلآویو تغییر دهد. تحت این شرایط همه اهداف و غایات و حتی تحرکات پدافندی ایران نه به منزله بحرانسازی و تولید آشوب در منطقه غرب آسیا بلکه بیشتر در جهت ثبات دادن و هنجاربخشی به وضعیت نابسامانی است که بازیگرانی چون ترامپ، نتانیاهو، بن زاید، و بن سلمان در آن نقش داشتهاند. در شرایط کنونی نیز برخی شواهد نشان میدهند که ایران در عصر پسانتانیاهو چارهای جز اتخاذ همان راهبرد دفاعى مبتنى بر بازدارندگى و ثبات را نداشته باشد و برای آن فرقی ندارد که چه کسی بر کرسی قدرت تلآویو تکیه زند. مهم آن است که ایران بتواند از طریق راهبرد بازدارندگی از حجم تهدیدات امنیتی علیه ایران بکاهد و به تبع آن نظم و ثبات و سیاستی را از رهگذر ضریب نفوذ منطقهای در منطقه غرب آسیا برقرار سازد.
* کارشناس مسائل بینالملل
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد