ناجی اقتصاد آرژانتین

خاویر میلی: تغییرات بزرگ در راه است

محمدرضا ستاری- در اتفاقی غیرمنتظره و با اتمام انتخابات روز یکشنبه، خاویر میلی اقتصاددان سوپرلیبرال توانست با اکثریت آرا به عنوان رییس‌جمهوری جدید آرژانتین انتخاب شود. میلی که به عنوان یک لیبرتارین و ضد سیستم مشهور است در این انتخابات با ۶/۵۵ درصد آرا رقیب اصلی خود یعنی سرجیو ماسا وزیر اقتصاد میانه‌رو آرژانتین را شکست داد. نکته جالب این است که او به واسطه ارتباط خوبی که با جمهوریخواهان آمریکایی دارد و همچنین اندیشه‌های راستگرایانه‌اش به ترامپ آرژانتین مشهور شده و وعده پایان انحطاط و بازسازی اقتصاد این کشور را داده است. وی همچنین در جمع طرفدارانش پس از پیروزی در انتخابات بر عزم خود برای نظم دادن به بودجه، حل مشکلات بانک مرکزی و پاکسازی ساختاری دولت تاکید کرده است.

میلی در میان جمعیت پرشور حاضر در ستاد انتخاباتی‌اش در بوینوس آیرس گفت: «امروز آغاز بازسازی آرژانتین است. دیگر وقت اصلاحات تدریجی نیست.»

حالا وقت آن رسیده که میلی به وعده‌های انتخاباتی خود عمل کند، از جمله کنار گذاشتن پزو و دلاریزه کردن اقتصاد و تعطیلی بانک مرکزی. این در حالی است که کاهش شدید هزینه‌های عمومی را در تلاش برای خارج کردن این کشور ۴۶ میلیونی از وضعیت ناخوشایندش انجام می‌دهد.

البته میلی به عنوان رییس‌جمهوری آرژانتین با چالش‌های بسیار زیادی مواجه است. خزانه‌های خالی دولت و بانک مرکزی، بدهی ۴۴ میلیارد دلاری به صندوق بین‌المللی پول و تورم نزدیک به ۱۵۰ درصدی بخشی از چالش‌های رییس‌جمهوری جدید آرژانتین است.

شادی موافقان

طبق گزارشی که در این خصوص روزنامه گاردین روز گذشته منتشر کرده، طرفداران میلی بسیار از پیروزی او در انتخابات خوشحال هستند، زیرا فکر می‌کنند او فردی است که می‌تواند آنها را از بدترین بحران اقتصادی آرژانتین که اکنون گریبانگیر این کشور شده نجات دهد. حتی کار به جایی رسیده که برخی از اقتصاددانان طرفدار او نیز به صراحت می‌گویند، می‌دانیم که میلی قرار است ارزش برابری پزو در مقابل دلار را کاهش دهد و فشار اقتصادی بیشتری ایجاد کند، اما ما چاره‌ای به جز اعتماد به او نداریم، زیرا وضعیت اقتصادی کشور بسیار وخیم است.

در همین رابطه شاهد بودیم که میلی در طول مبارزات انتخاباتی خود نه‌تنها قول مهار بانک مرکزی را داده، بلکه گفته که قرار است اقتصاد را دلاری کند تا بر فاجعه‌ای که ۴۵ میلیون آرژانتینی گرفتار آن هستند خاتمه دهد. در واقع در شرایطی که اکنون فقر بیش از ۴۰درصد جامعه آرژانتین را تهدید می‌کند و تورم نیز به بالای ۱۴۰ درصد رسیده است، میلی در آخرین مناظره انتخاباتی خود در هفته گذشته و در حالی که همگان بخت رقیب او یعنی ماسا را برای برنده شدن بیشتر می‌دانستند، تاکید کرده که تنها من می‌دانم که چگونه می‌توان سرطان تورم را در کشور معالجه کرد.

این موضوع از آنجا اهمیت دارد که رهبران راست افراطی در منطقه آمریکای لاتین و حتی سایر نقاط جهان از پیروزی میلی در انتخابات استقبال کرده و آن را یک برد واقعی برای مردم آرژانتین قلمداد کرده‌اند. به عنوان مثال ژایر بولسونارو رییس‌جمهوری راست افراطی برزیل که از او به عنوان ترامپ آمریکای لاتین یاد می‌شود و سال گذشته از رقیب خود یعنی لولا داسیلوا شکست خورد به صراحت اعلام کرده در مراسم تحلیف میلی شرکت می‌کند، زیرا پیروزی او پیروزی صداقت، پیشرفت و آزادی بوده و امید بار دیگر در آمریکای جنوبی زنده شده است. دونالد ترامپ رییس‌جمهوری سابق آمریکا نیز در واکنش به پیروزی بی‌سابقه میلی در انتخابات اعلام کرده، چشم تمام دنیا به این انتخابات بود؛ من بسیار به تو افتخار می‌کنم، زیرا قرار است دوباره آرژانتین را به دوران خوب خود باز گردانی. حتی در این میان شاهد بودیم ایلان‌ماسک نیز در شبکه x طی پیامی پیروزی میلی را تبریک گفته و تاکید کرد: رفاه پیش چشم آرژانتین قرار دارد.

استدلال مخالفان میلی

این موارد در حالی مطرح می‌شود که بسیاری دیگر از رهبران منطقه و نیز کارشناسان، پیروزی این اقتصاددان سوپرلیبرال را تهدیدی برای آرژانتین و حتی منطقه آمریکای جنوبی عنوان کرده‌اند. به طور مثال گوستاوو پترو رییس‌جمهوری چپگرای کلمبیا ضمن ابراز تاسف از پیروزی میلی در انتخابات گفته است: راست افراطی در آرژانتین پیروز شد و این برای آمریکای لاتین غم‌انگیز است. همچنین در داخل آرژانتین نیز مخالفان میلی او را یک شخصیت بی‌ثبات دارای افکار رادیکال دانسته و معتقدند که یکی از نخستین برنامه‌های او مخالفت با برنامه‌های اقلیمی و آب و هوایی، قانونی کردن فروش اعضای بدن و کاهش حجم روابط سیاسی و اقتصادی با برزیل و چین خواهد بود. علاوه بر این یکی دیگر از نگرانی‌های مخالفان میلی که از او با نام مستعار ال لوکو یعنی دیوانه یاد می‌شود، عادی‌سازی از جنایات رژیم دیکتاتوری نظامی این کشور در بازه زمانی ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳ است؛ به طوری که شاهد بودیم، ویکتوریا ویلروئل نماینده فوق محافظه‌کار پارلمان که قرار است به عنوان معاون اول میلی معرفی شود، اقدامات و جنایات در آن دوران رژیم نظامیان که گفته می‌شود باعث کشته و مفقود شدن بیش از ۳۰ هزار نفر شده را کم‌اهمیت جلوه داده است.

در همین رابطه فدریکو فینچلشتاین مورخ آرژانتینی و کارشناسان مطالعات احزاب و اندیشه‌های راست افراطی در گفت‌و‌گو با گاردین توضیح می‌دهد: میلی بسیار افراطی‌تر و بی‌ثبات‌تر از بولسونارو ترامپ است. به همین خاطر غیر‌قابل پیش‌بینی بوده و معلوم نیست قرار است چه کارهایی انجام دهد. بنجامین گدان رییس بخش آرژانتین در مرکز ویلسون نیز انتخاب میلی از سوی مردم آرژانتین را یک قمار بزرگ توصیف کرده و معتقد است پیروزی چنین فردی به عنوان یک رادیکال سیاسی و بی‌تجربه در فرآیندهای حکمرانی، آرژانتین را به سمت افق‌های ناشناخته سوق می‌دهد. در واقع کارشناسان معتقدند اگر او قرار باشد دیدگاه‌های افراطی و تهاجمی خود را در ساختار دولتی دنبال کند، آرژانتین قطعا با یک خطر بالقوه مواجه است. زیرا علاوه بر اینکه ممکن است وضعیت اقتصادی وخیم‌تر شود، ناآرامی‌های گسترده اجتماعی، اعتصابات ملی توسط اتحادیه و همچنین خشونت سیاسی، نهادهای دموکراتیک و مردم این کشور را تهدید خواهد کرد.