14 - 05 - 2022
صنایع معدنی نیازمند توسعه فناوری در حوزه انرژی
«جهانصنعت»- اهمیت تعامل شرکتهای معدنی با دانشبنیانها از آنجایی مطرح است که ارائه نیازهای فناورانه بخش معدن، این فرصت را به شرکتهای دانشبنیان و تیمهای فناور خواهد داد تا با استفاده از دانش روز، راهگشای مسائل و چالشهای صنعت معدن کشور باشند. به این ترتیب میتوان به اتکای شرکتهای نوآور، نیازهای صنایع و معادن را تامین کرد و زیربنای آنها را توسعه داد. در همین راستا رویداد ریورس پیچ صنعت معدن در نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۲ با حضور استارتآپها و شرکتهای دانشبنیان حوزه معدن و صنایع معدنی و مدیران دولتی و خصوصی برگزار شد. گفته میشود این رویداد بهمنظور بررسی هرچه بیشتر نیازهای فناورانه صنعت و معدن و ارائه راهکاری متناسب از سوی فناوران و شرکتهای دانشبنیان این حوزه آغاز شده است. از این رو فناوران حوزه معدن و صنعت در این رویداد پس از صحبتهای فعالان معدنی راهکارهای خود را برای ارتقای فناوری در صنعت معدن ارائه کردند. ضمن اینکه مهمترین هدف از این رویداد همرسانی میان فناوران و شرکتهای معدنی مطرح شد.
معاون معدن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت در همین رابطه گفت: امروز در همه صنایع بهویژه صنعت معدن، فناوری میتواند علاوه بر حل مشکلها تا حد زیادی بهرهوری را نیز افزایش دهد. یکی از بخشهایی که صنایع معدنی به آن نیاز دارند، توسعه فناوری در حوزه انرژی است. رضا محتشمیپور با بیان اینکه صنایع و بنگاههای بزرگ چندین نقش در اقتصاد دارند و مهمترین تامینکنندگان صنایع کوچک در کشور هستند، افزود: میتوان به اتکای آنها، نیازهای صنایع دیگر را تامین کرده و زیربنای آنها را توسعه داد.
وی ادامه داد: در بخش صنایع پتروشیمی در یک دوره ۳۰ ساله شاهد رشد نزدیک به ۱۰ درصدی سالیانه بودیم، زیرا تامین مواد اولیه بهصورت مناسب و گستردهای در سطح کشور انجام شد. همین اتفاق در بخش صنایع معدنی هم افتاد و صنایع کوچک و پاییندستی معدنی در کشور رشد قابلتوجهی داشتند.
معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه در چنین رویدادهایی میتوان فناوران و نخبگان حوزه فناوری و صنعت معدن را برای همافزایی میان آنها، کنار هم قرار داد، عنوان کرد: مسائل بسیاری در بنگاهها و صنایع وجود دارد که باید با بهترین روشها حل شود، بنابراین هیچگاه پرداختن به موضوع مهم و ویژهای مانند فناوری به معنای چشمپوشی از مشکلات صنعت و بخشهای مختلف آن نیست.
محتشمیپور خاطرنشان کرد: شرکتهای بزرگ بسیاری در حوزه معدن و صنایع معدنی وجود دارند که در نمایشگاه اینوتکس حضور پیدا نکردهاند، زیرا نیاز به فناوریهای جدید در این شرکتها چندان وجود ندارد. تجربه ثابت کرده شرکتهایی که تحت فشار اقتصادی و مشکلات منابع قرار میگیرند، بیشتر از فناوریهای جدید استقبال میکنند.
بازارهای بزرگ در اختیار شرکتهای معدنی
محتشمیپور با بیان اینکه شرکتهای بزرگ معدنی، بازار بسیار بزرگی را در اختیار دارند، تاکید کرد: بخش معدن تقاضای بسیار بزرگی در حوزه فناوری دارد و باید بتوانیم این تقاضا را فعال کنیم و شرکتهای فناور و نوآور، نیازهای شرکتهای معدنی را شناسایی و برای پاسخ به آنها برنامهریزی کنند.معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صنعت گفت: از سوی دیگر شرکتهای بزرگ معدنی نیز باید تعامل خود را با شرکتهای نوآور و ارائهکنندگان فناوریهای جدید بیشتر کنند تا میان عرضه و تقاضای فناوری در صنعت معدن تعادل ایجاد شود.
وی ادامه داد: واحدهای فناور و شرکتهای ارائهکننده فناوری بسیار مشتاق اطلاع از تقاضاها و نیازهای شرکتهای بزرگ معدنی در حوزه فناوری هستند، بنابراین این مساله باید بهصورت جدیتر پیگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه حضور شرکتهای بزرگ معدنی در نمایشگاههای بزرگی مانند اینوتکس فرصت مناسبی برای فناوران حوزه صنعت ایجاد میکند، عنوان کرد: انتظار میرود سال آینده شرکتهای معدنی بزرگ حضور پررنگتری در نمایشگاه اینوتکس داشته باشند و این حضور سبب امیدواری فعالان صنعت معدن شود.
معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صنعت افزود: فناوران جوان و امیدساز کشور باید شرکتهای معدنی را همراهی و جوانان مستعد و نخبه دیگر را نیز وارد میدان عمل کنند تا گرههای این صنعت بهدست آنان باز شود.
محتشمیپور یادآور شد: صنعت معدن ظرفیت این را دارد که بهتنهایی نمایشگاه بزرگی در اندازه اینوتکس برگزار کرده و حجم عظیمی از تقاضا را در بخش عرضه فناوری در کشور ایجاد کند، بر همین اساس حمایتهای ایمیدرو از شرکتهای دانشبنیان و شرکتهای ارائهدهنده فناوری نیز بیشتر خواهد شد.
وی تصریح کرد: واقعیت این است که تاکنون فناوری مساله جدی ما در حوزه معدن نبوده و اکنون بررسی و تحلیل وضعیت صنعت معدن نشان میدهد که نیاز واقعی این حوزه فناوریهای جدید و نوآوری است.
معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صنعت همچنین گفت: توسعه فناوری در کشور بیشتر از اینکه نیاز به منابع مالی داشته باشد به یک همدلی و همکاری دوسویه نیاز دارد و بخش معدن این آمادگی را دارد که با کمک شرکتهای ارائهدهنده فناوری، ظرفیتهای توسعهای را در کشور فراهم کند.
بخش معدن جزو صنایع مولد و توانمند
محتشمیپور بخش معدن را یکی از ارکان اقتصادی کشور دانست و افزود: حوزه معدن سابقه تاریخی دارد و این صنعت زاینده، مولد و توانمند است و اکنون شاهد بلوغ تشکلها، نظامهای صنفی و سایر بخشهای حوزه معدن هستیم که نسبت به سایر صنایع پیشرو هستند و این فرصتی برای ورود شرکتهای فناور به حوزه معدن به شمار میرود.
وی با بیان اینکه حوزه معدن ظرفیت قانونی مناسبی نیز دارد، بیان کرد: سال گذشته بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان حقوق دولتی از معادن دریافت شده است که شرکتها بر اساس قانون میتوانند ۲۰ درصد از این مبلغ را بهجای پرداخت مستقیم به دولت، صرف توسعه فناوری کنند.
معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: فعال نشدن این ظرفیت به علت نبود یک برنامه دقیق و مشخص در این زمینه و ایجاد نشدن ساختارهای لازم بوده است، بنابراین بهعنوان دستگاه سیاستگذار از مجموعه پارکهای فناوری در لایههای اجرایی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری در لایه برنامهریزی و از شرکتهای فناور در لایه طرح و برنامه، ایده و پیشنهاد درخواست کمک میکنیم تا بتوانیم زیرساختهای نهادی توسعه فناوری را ایجاد کنیم تا منابع یادشده در مسیری درست و هدفمند صرف شوند.
محتشمیپور با یادآوری اینکه شرکتهای معدنی علاوه بر پرداخت حقوق دولتی در حوزه مسائل اجتماعی نیز هزینه میکنند، گفت: این منابع میتواند صرف توسعه فناوری شود، بنابراین مساله اصلی ما کمبود نیست، بلکه طرحها و ایدهها و خلاقیتها است.
تهدید و فرصت تحریمها
محتشمیپور اضافه کرد: البته موضوع تحریمها نیز بسیار جدی است. خود این موضوع تهدید و فرصت است. در برخی مواقع شرکتهای ارائهدهنده تکنولوژی بخش عمدهای از مسیر را طی کردهاند اما نتوانستهاند ایده را به مرحله پایانی برسانند که عامل اصلی این موضوع تحریم بوده است.
معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صمت عنوان کرد: به اعتقاد شخصی بنده اصل تحریم، همان تحریم فناوری است؛ این موضوع فرصتی ایجاد میکند که برای توسعه فناوری چارهاندیشی کنیم و از سوی دیگر تهدیدی ایجاد میکند که در مسیر توسعه فناوری کند حرکت کنیم.
وی ادامه داد: در بخش اکتشاف تقاضا برای فناوریهای جدید بسیار بالا است. در بخش بهرهبرداری و فرآوری هم نیاز جدی به فناوریهای جدید وجود دارد. نباید فقط برای یک بخش از صنعت معدن توسعه فناوری را پیش ببریم. تمامی بخشها نیاز به فناوری دارند.
فن بازار فرصتی مناسب برای شرکتهای فناور
معاون وزیر صنعت عنوان کرد: فن بازار فرصت بسیار مناسبی برای شرکتهای فناور است، البته سطح انتظارات از آنها بسیار بیشتر بوده و فن بازار باید بسیار قویتر از نقطهای که اکنون قرار دارد، باشد، البته برای قویتر بودن نیاز به پشتیبانی شرکتهای متقاضی و بزرگ دارد.
محتشمیپور اعلام کرد: اکنون سه بخش معدنی در وزارت صمت وجود دارد که شامل معاونت معدنی، ایمیدرو و سازمان زمینشناسی هستند و در لایه سیاستگذاری میتوانیم بهصورت مستقیم کمک کرده و در برخی مواقع با اصلاح یا تنظیم مقررات، بسترهای لازم را فراهم کنیم و این سه بخش آمادگی همکاری با تمامی شرکتهای فناور را دارند.
وی تاکید کرد: اگر پیشنهاد پروژه و طرحی در رابطه با تکنولوژی ویژه دارید، میتوانید آن را با ایمیدرو مطرح کنید و در حوزه اکتشاف هم بهطور خاص، سازمان زمینشناسی فعالیت کرده و طرحهای نوآورانه را بررسی میکند.
نیاز به تغییر رویکرد
معاون معدن و فرآوری مواد وزارت صمت با تاکید بر اینکه نیاز به یک تغییر رویکرد در حوزه معدن وجود دارد، گفت: تا به امروز مدل برنامهریزی برای اکتشاف به این صورت بود که اعلام میشد اگر کسی توانسته است ردپایی از یک ماده معدنی پیدا کند، به ما اعلام کند و ما هم این اجازه را به او میدادیم که فعالیت اکتشافی را آغاز کند، اما در دنیای امروزی کسی از این روشها استفاده نمیکند، باید این روشها را کنار گذاشته و اکتشاف عمیق و روشهای جدید برای آن را در دستور کار قرار دهیم. محتشمیپور افزود: تا به امروز تمرکز ویژهای روی صنعت فولاد داشتیم و قرار بود در سال ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسیم و اکنون ۸۰ درصد برنامه ۱۴۰۴ در صنعت فولاد، آماده تولید است اما برنامه تولید تنها ۳۰ درصد تحقق یافته و علت آن نیز بحران انرژی است که نشان میدهد در زمان برنامهریزی توجهی به بحران انرژی نشده است. وی بحران امروز و فردای حوزه معدن و صنایع معدنی را انرژی دانست و تصریح کرد: اکنون هم محصولات انرژی بر صنعت معدن را در برنامههای توسعهای قرار دادهایم و هم فرآیندهای تولید را هیچوقت ممیزی انرژی نکردهایم و این شرایط به یک گلوگاه مشکلزا تبدیلشده است.
معاون وزیر صمت خاطرنشان کرد: سال گذشته رشد اقتصادی کشور مثبت بود، اما یکی از معدود بخشهایی که رشد منفی را تجربه کرد، صنایع معدنی بود و علت آن به بحران انرژی بازمیگشت. صنایع معدنی در تابستان برق نداشتند و در زمستان با کمبود گاز روبهرو بودند، بنابراین باید راهکارهای حل این مشکل را پیدا کنیم و اینجا نقش شرکتهای دانشبنیان و فناور پررنگتر میشود.
لزوم نزدیکی زیستبوم نوآوری به بدنه معدن
همچنین در این خصوص، رییس فراکسیون اقتصاد دیجیتال مجلس گفت: مطالبه تمامی افرادی که در حوزه اقتصاد دیجیتال و نوآوری فعال و یا تصمیمگیر هستند این است که زیستبوم نوآوری را به بدنه صنعت به خصوص بخش معدن نزدیکتر کنیم. مجتبی توانگر افزود: اگر نیاز به حمایت و تسهیلگری در حوزه رشد و توسعه نوآوری وجود دارد، مجلس شورای اسلامی آمادگی همکاری با فعالان این حوزه و تصمیمسازان مربوط به آن را دارد.
نماینده مردم در خانه ملت عنوان کرد: پیوند میان شرکتهای معدنی و فناوران این حوزه با توسعه زیستبوم نوآوری انجام میشود. امید است که نمایشگاه اینوتکس و رویدادهایی مانند ریورسپیچ صنعت معدن با ظرفیتهای بیشتری فعالیت کنند.
وی ادامه داد: در مجلس شورای اسلامی نزدیک به ۴۵ جوان نخبه وجود دارد که از دل همین شرکتهای دانشبنیان و فناوران و استارتآپها بیرون آمدهاند. این گروه چالشهای حوزه نوآوری را به خوبی درک میکنند و به آن اشراف کامل دارند.
توانگر تاکید کرد: شرکتهای دانشبنیان، فناوران و نخبگان میتوانند از این فرصت مناسب بهترین بهرهبرداری را داشته باشند. باید گفتوگوها و تعاملها میان نخبگان جوان خانه ملت و شرکتهای دانشبنیان، فناوران و استارتآپها بیشتر شود. میتوان از این ظرفیتها و تعاملها در حوزههای تحقیق و حتی نظارت بهترین استفاده را کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: برخی مصوبات در مجلس شورای اسلامی وجود دارد که به مباحثی مانند بهینهسازی و… میپردازد. این قوانین برای شرایط کنونی کشور و فعالان علمی و نخبگانی که در صنایع فعالیت میکنند، بسیار مناسب است.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: قانون استارتاپها که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است، قانونی بسیاری مترقی است و میتواند برای بازیگران زیستبوم نوآوری کشور شرایط مناسبی را برای ادامه فعالیت فراهم کند.
جلسات B2B فرصتی برای ارتباط میان معدنیها و دانشبنیانها
در ادامه این رویداد، معاون طرحهای توسعه معادن و صنایع معدنی ایمیدرو ضمن اشاره به مزیتهای رویداد ریورسپیچ صنعت معدن گفت: این رویدادها و جلسات B2B یکی از فرصتهایی است که میتواند ارتباط سازنده میان شرکتهای معدنی و شرکتهای دانشبنیان و فناوران صنعت معدن ایجاد کند. حسام مقدمعلی اظهار کرد: موضوع دیگر توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری در معدن و صنایع معدنی است. در این قسمت نقش شرکتهای سرمایهگذار و خطرپذیر و یا ورود شرکتهای بزرگ به این حوزه و امضاء با تفاهمنامههای مختلف میتواند امیدوارکننده باشد.
به گفته مقدمعلی، یکی از موانع مهم فعالیت فناوران، تحریمهای ظالمانه است. به دلیل تحریمها تبادل تکنولوژی در برخی قسمتها به کندی انجام شده و یا مغفول مانده و انجام نشده است. بخش قابل توجهی از این حوزهها سرمایهبر و نیازمند تکنولوژیهای خاص و پیچیدهای است. تغییر روشهای حفاری و استفاده از روشهای نوین در آن یک سطح سرمایهگذاری بالایی را میطلبد.
معاون طرحهای توسعه معادن و صنایع معدنی ایمیدرو بیان کرد: هوشمندسازی و مباحث بهینهسازی در امر اکتشاف با دیدگاه بهرهگیری از الگوریتمهای بومی به توسعه اکتشافات کمک میکند و باعث کاهش هزینهها از جمله در حوزه حفاری میشود چراکه حفاری ۸۰ درصد هزینههای اکتشافی را شامل میشود و ریسک بالایی دارد.
وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که جای کار دارد، بحث وللاگینگ یا چاهنگاری است. در بسیاری از نقاط دنیا هیچ گمانهای را بدون وللاگینگ رها نمیکنند. در کشورمان ابزار آن به صورت محدود وجود دارد. گاهی از توان دستگاههای موجود به نحو احسن استفاده نمیکنیم یا نرمافزارهای مرتبط با آن را نداریم. در مواقعی هم متخصص آن وجود ندارد و در بسیاری از مواقع هم رشته ارتباطی با کشور ارائهدهنده فناوری به دلیل تحریمها قطع شده است.
معاون طرحهای توسعه معادن و صنایع معدنی ایمیدرو خاطرنشان کرد: میتوانیم به کمک شرکتهای دانشبنیان، وللاگینگ را با دقت بالا با سنسورهای خیلی پیشرفتهتر داشته باشیم. توانمندی ساخت آن در کشور وجود دارد؛ اما نتوانستهایم آن را به نتیجه برسانیم. همچنین در بحث دورسنجی، تکنولوژیهای قابل اتکاء در جهان وجود دارد که ما باز هم با آن فاصله داریم؛ به همین دلیل نیاز است که به سمت سرمایهگذاری در این بخشها حرکت کنیم.
نوآوری اصل اساسی توسعه صنایع معدنی کشور
همچنین معاون توسعه اکتشاف شرکت ملی مس ایران در ادامه ریورسپیچ صنعت معدن با تاکید بر اهمیت نوآوری در معدن و صنایع معدنی گفت: وجود شتابدهندههایی مانند کانیبوم میتواند فرصت مناسبی برای رشد استارتآپها و شرکتهای دانشبنیان فراهم کند.
بهروز رحمتی، با اشاره به اینکه شرکت ملی صنایع مس ایران سومین شرکت بزرگ بورس ایران است، اظهار کرد: این شرکت با ارزش بازار بیش از ۱۲ میلیارد دلار حدود یک و هفت دهم میلیارد دلار از ارز کشور را در سال ۱۴۰۰ تامین کرده است. همین موضوع اشاره به بزرگی و اهمیت جایگاه شرکتهای بزرگ معدنی دارد.
معاون توسعه اکتشاف شرکت ملی مس ایران ادامه داد: کشورمان روی بزرگترین کمربندهای مس قرار دارد. بررسیهای نشان میدهند ذخایر مس پاسخگوی نیاز کشور تا ۱۵۰ سال آینده هستند، درحالیکه برخی منابع معدنی عمری نزدیک به کمتر از ۲۰ سال دارند. در نتیجه میتوان با تمرکز بر روی نوآوری در صنعت مس، سهم بازار آن را در سطح جهانی بالا برد.
رحمتی عنوان کرد: شرکت ملی مس به عنوان سومین شرکت بزرگ بورس ایران در زمینه اکتشاف نیاز به نوآوری و بهرهگیری از روشهای نوین، فناوریهای جدید و دانش شرکتهای دانشبنیان دارد.
وی با اشاره به برنامهریزی ۶۴ طرح به ارزش ۱۳ میلیارد دلار در صنعت مس، تصریح کرد: نوآوری اصل اساسی صنعت معدن و قرارگرفتن آن در مسیر رشد و توسعه است. رشد صنایع معدنی میتواند زمینه تحول اقتصادی را فراهم کند.
نگاه کلاسیک جایگاهی ندارد
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران در ادامه رویداد ریورسپیچ صنعت معدن در نمایشگاه اینوتکس۲۰۲۲ با اشاره به مزیت برگزاری رویدادهای اینچنینی و تاثیر آن بر صنعت معدن، گفت: صنایع جهان در سال ۲۰۲۲ بسیار رشد کردهاند. اواخر سال ۲۰۲۱ عبور از انقلاب صنعتی چهارم و ورود به نسل پنجم مطرح شد که تابآورتر و پایدارتر است.
مجید وفاییفرد با اشاره به اینکه در صنعت نسل پنجم، دیگر نگاه کلاسیک جایگاهی ندارد و این نوآوری است که در صنعت معنا پیدا میکند، اظهار کرد: عمده تحلیلها و بررسیهای شرایط صنعت معدن در سال ۲۰۲۱ نشان میدهد که چالشهای زیستمحیطی و مسایل اجتماعی بیشترین اولویت را برای فعالان این صنعت دارند.
مدیر مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران افزود: صنعت معدن کشور برای نوآوری در بخش فرآوری یک چالش و مشکل بزرگ دارد و آن هم کمبود پژوهش در این زمینه است. سهم صنعت کشور در بخش پژوهش یک درصد است. در برخی کشورهای توسعه یافته مانند کرهجنوبی سهم تحلیل و پژوهش از GDP تا ۵ درصد هم میرسد. البته صنعت کشور به نسبت منطقه سهم قابل قبولی در بخش پژوهش دارد. با این حال، یکی از راهکارهایی که منجر به توسعه بخش پژوهش در صنعت میشود، استفاده و ایجاد فرصت در زیستبوم نوآوری است. وی با اشاره به اینکه ایجاد زیستبوم نوآوری منجر به توسعه فضای رشد صنایع میشود، عنوان کرد: در این فضا میتوان پذیرای نوآوران بود و نیازهای فناورانه صنایع را پاسخ داد.
شایان ذکر است، فناوران و شرکتهای دانشبنیان میتوانند از طریق راههای ارتباطی کانیبوم درخواست خود را به منظور دریافت نیازهای فناورانه ارائه شده در این رویداد اعلام کنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد