17 - 10 - 2024
شراکت استراتژیک زیر سایه جنگ
گروه بین الملل- محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی روز چهارشنبه با سفر به بروکسل برای نخستینبار در نشست سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیجفارس شرکت کرد؛ نشستی که هدف آن تقویت امنیت و روابط اقتصادی در بحبوحه تنشها در خاورمیانه عنوان شده است.
در واقع بنسلمان در حالی برای نخستینبار در چنین نشستی شرکت میکند که چارلز میشل رییس شورای اروپا و شیخ تمیم، امیر قطر به عنوان رییس فعلی شورای همکاری خلیجفارس، میزبانی مشترک آن را برعهده دارند. در همین رابطه جوزف بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر روز سهشنبه و همزمان با برگزاری ضیافت شام وزرای خارجه اروپا و شورای همکاری خلیجفارس تاکید کرده که پیام ما در این اجلاس مشخص است یعنی آمادهایم که در مواجهه با چالشهای مشترک با یکدیگر هماهنگ بوده و همکاری کنیم. به گفته بورل، هر دو نشست روزهای چهارشنبه و پنجشنبه هفته جاری که در سطح سران و وزیران انجام میشود، منعکسکننده نوعی پویایی در روابط رو به رشد میان اعضای اتحادیه اروپا و کشورهای شورای همکاری خلیجفارس است.
طبق گزارشی که در این خصوص نشنالنیوز منتشر کرده، در شرایط کنونی مقامات اروپا و شورای همکاری خلیجفارس پیشبینی میکنند که جنگ اسرائیل علیه غزه و همچنین تشدید تنشها در لبنان در دستور کار اصلی این اجلاس قرار دارد. در واقع اتحادیه اروپا در حالی از سال 2022 موضوع شراکت استراتژیک خود را با کشورهای شورای همکاری خلیجفارس در دستور کار قرار داده که اکنون به گفته یکی از مقامات این اتحادیه، انتظار میرود محور اصلی گفتوگوها در خصوص تنشها در خاورمیانه و همچنین نقش شورای همکاری خلیجفارس در کاهش درگیریها باشد چراکه هم اروپا و هم اعراب خلیجفارس از آغاز یک جنگ فراگیر در منطقه هراس دارند.
اروپا به دنبال چیست؟
به گفته برخی کارشناسان، اروپاییها در حال حاضر تمایل دارند که از یکسو زبان مشترکی برای کنترل درگیریهای بینالمللی پیدا کنند و از سوی دیگر میخواهند عدم تعادل انرژی خود را که از زمان جنگ اوکراین گریبان آنها را گرفته است، جبران کنند. به همین دلیل است که سعید آل بلوشی پژوهشگر اندیشکده دفاعی بریتانیا در گزارشی تاکید میکند: در حالی که کشورهای شورای همکاری خلیجفارس، اشتیاق زیادی به تقویت روابط خود با اروپا دارند اما سایه سیاستهای دوگانه بروکسل در قبال تنشهای خاورمیانه و جنگ اوکراین باعث شده تا رهبران عربی حوزه خلیجفارس در خصوص دستاوردهای عملی چنین اجلاسی تردید داشته باشند.
در واقع از آنجا که اتحادیه اروپا میخواهد حمایت بیشتر کشورهای شورای همکاری خلیجفارس را در قبال جنگ اوکراین به دست بیاورد، یکی از مقامات اروپایی معتقد است: قانع کردن رهبران عربی برای ما یک موضوع کلیدی است چراکه حمله یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همسایه خود، مشکلی واقعی برای همه است.
در چنین شرایطی و در حالی که سایه یک جنگ فراگیر نیز خاورمیانه را تهدید میکند، جوزف بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مورد نگرانی کشورهای شورای همکاری خلیجفارس به نشریه نشنالنیوز گفته که مزیت دیدارها در بروکسل این است که ما در میان دوستانی که به آنها اعتماد داریم تنها یک هدف یعنی برقراری صلح در اوکراین و خاورمیانه را دنبال میکنیم.
علاوه بر این الکساندر شالنبرگ، وزیر امور خارجه اتریش نیز در اینباره گفته که اتحادیه اروپا تلاش میکند، بیشتر به حرف جهان عرب گوش دهد؛ درواقع ما باید بدانیم که نظر کشورهای عربی در خصوص درگیریهای کنونی چیست زیرا ما با یکدیگر همسایه هستیم و قاعدتا آنها باید بخشی از راهحل چنین بحرانهایی باشند.
استراتژی دو ساله
در همین راستا، صحبت مقامات اروپایی در خصوص اجلاس اخیر در بروکسل در حالی مطرح میشود که لحن کشورهای عربی حوزه خلیجفارس نیز در مورد این نشست مثبت بوده است به طوری که خبرگزاری دولتی کویت به نقل از نواف العنیزی، سفیر این کشور در اتحادیه اروپا گزارش داده، تمایل دوجانبه برای تقویت مشارکت استراتژیک در بالاترین سطوح و ایجاد کانالهای ارتباطی با هدف تضمین امنیت و ثبات منطقهای و جهانی میان شورای همکاری خلیجفارس و اتحادیه اروپا وجود دارد.عبدالعزیز المالکی، سفیر قطر نیز از امیدواری کشورش به این اجلاس سخن گفته و تاکید کرده، قرار است سران عربی و اروپایی در خصوص چشمانداز حل بحرانها در منطقه و همچنین جنبههای مختلف همکاریهای مشترک با یکدیگر رایزنی کنند.
لازم به ذکر است، مشارکت راهبردی اتحادیه اروپا با شورای همکاری خلیجفارس که در سال 2022 کلید خورده، شامل چالشهای مشترکی نظیر امنیت و انرژی بوده است. در همین رابطه و از زمانی که در سال گذشته میلادی اتحادیه اروپا، لوئیجی دی مایو وزیر خارجه سابق ایتالیا را به عنوان نخستین نماینده این اتحادیه در میان کشورهای شورای همکاری خلیجفارس تعیین کرده، اکنون سطح همکاریها به گونهای شده که کریستف فرنو، سفیر اتحادیه اروپا در عربستان سعودی در مطلبی که در سایت عرب نیوز منتشر شده، تاکید میکند: ما اکنون آماده همکاری و رویارویی مشترک با چالشهای کنونی نظام جهانی هستیم و به همین دلیل نشست فعلی در بروکسل برای ما نقطه عطفی در روابط با اعراب حاشیه خلیجفارس خواهد بود.
در نتیجه از آنجا که در اوایل سالجاری میلادی اتحادیه اروپا قوانین ویزای شینگن را برای دانشجویان، کارآفرینان و گردشگران کشورهای عربی حوزه خلیجفارس تسهیل کرده، یکی از مقامات اروپایی تصریح میکند که بروکسل، خلیجفارس را منطقهای با اهمیت از منظر اقتصادی و ژئوپلیتیکی میداند و به همین دلیل هم به دنبال تقویت روابط استراتژیک با کشورهای منطقه است. از اینرو در حالی که پنج سال قبل هیچ گفتوگوی سیاسی واقعی میان اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیجفارس وجود نداشت، اکنون تعداد هیاتهای سیاسی اروپا در این منطقه از دو به چهار هیات رسیده است.
این صحبتها نشان میدهد که مقامات اروپایی به نقش مهم کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس در خصوص حلوفصل بحرانهای بینالمللی کنونی واقف شده و امیدوار هستند چنین اجلاسی به تقویت روابط سیاسی و تجاری میان آنها کمک کند چرا که به عقیده سعید آل بلوشی، تقویت روابط تجاری میان دو طرف، پایه محکمی در خصوص سایر همکاریهای استراتژیک دیگر مانند امنیت دریایی، ارتباطات اجتماعی، انرژی، فناوریهای پیشرفته و ابتکارات آب و هوایی ایجاد خواهد کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد