8 - 12 - 2019
سیاستورزی فردمحور
رضا صادقیان
شیوه سیاستورزی در ایران به دلیل آنکه احزاب نتوانستهاند نقش تاثیرگذاری در فرآیندهای سیاسی و خصوصا جابهجایی قدرت قانونی و شکل دادن به کنشهای جمعی و فراگیر داشته باشند، افراد صاحب نفوذ کارزار سیاست را شکل داده و میدهند. سخنان محمدباقر قالیباف بخشی از همین پازل است.
نخستین و آخرین دشواری حضور شخصمحور در دنیای سیاست و کسب قدرت، پیشبینیناپذیر بودن آن است. فرد صاحب نفوذ قبل از آنکه برنامه و طرحی برای آینده کشور را به همراهان و حتی نزدیکان خود نشان دهد و با گفتوگو و تضارب آرا به جمعبندی برسد، جایگاه اوست که نمایی کلی و حتی جزئی از مسیر پیشرو را برای دیگران به تصویر میکشد. معمولا چنین افرادی سخن و راهکارهای دیگران را میشنوند و در گردهماییها و گعدههای سیاسی حضور پیدا میکنند، ولی به هیچکدام باور ندارند چرا که جایگاه و نفوذ خود را بیش از این نشستها و رایزنیهای سیاسی میدانند.
طرح قالیباف برای آینده تاکید بر سه کلیدواژه است؛ «جوانگرایی»، «نیروهای جهادی» و «قبلیها». او قبلتر نیز به نیروهایی که کارنامه مدیریت قابل قبولی ندارند اشاره کرده بود. تضاد نزدیکان قالیباف با نیروهای حزب موتلفه و سایر «پیرمرد»های سیاست نشانههای روشن چنین تضادی است، اختلاف شکل گرفته میان نیروهای اصولگرا و نواصولگرایان نیز در کلیپ منتشر شده هویداست. تاکید دوباره بر جوانگرایی و نیروهای جهادی نیز بخش دیگری از چنین تضادی است، گویی قالیباف به این نتیجه رسیده است که غیر از پررنگ کردن و انگشت نهادن بر این تفاوتها راه دیگری برای کسب رای در انتخابات پیشرو و ریاست جمهوری ندارد، گمان میرود قالیباف در پی پیاده کردن شیوه سیاستورزی مانند احمدینژاد هنگام ورود به انتخابات سال ۸۴ است؛ شیوهای که در نهایت به انکار تمام سیاستها و رفتارهای مدیریتی طی سالیان قبل خواهد رسید.مهمترین نکته در نوع سیاستورزی قالیباف انتخاب راهی متفاوت با متحدان سابق است. او به دلیل آنکه باور به فعالیت حزبی و تشکیلاتی ندارد و در مقایسه با سایر شخصیتهای سیاسی از فضای رسانهای متفاوتتری بهره میبرد، همچنان به عنوان یک سیاستورز فردمحور در صحنه سیاست حضور دارد. بیتردید باور به جایگاه خودش است که همچنان از عبارتی استفاده میکند که زوایای آن پنهان و نیاز به تبیین دارد، سخن گفتن از نواصولگرایی در شرایطی که تبیین مشخصی از آن صورت نگرفته و دغدغه گفتمانسازی را نیز ندارد غیر از سیاستورزی فردمحور، عبارت دیگری را به ذهن مخاطب یادآوری نمیکند.
تلاشهای قالیباف برای کسب قدرت بیشتر و رسیدن به صندلی ریاستجمهوری به دلیل آنکه بار تمام کنشها، عبارتها و توضیح وضعیت فعلی کشور را خودش به دوش میکشد، در مقایسه با سایر کاندیداهای انتخابات و از سوی منتقدان گذشته و حال سریعتر به حاشیه رانده میشود. سکوت دو سال اخیر وی و ظهور دوباره وی طی روزهای اخیر مصداق به حاشیه رفتن تحرکات وی طی ماههای اخیر است. قالیباف و همراهان وی پس از کنارهگیری از انتخابات ترجیح دادند سکوت کنند و غیر از یکی از مشاوران وی که در جلسات تحلیل و بررسی سیاستورزی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری حضور مییافت و به ارائه توضیحات درباره شعارهای انتخاباتی وی کوشش میکرد، سایر همراهان وی سکوت را به گفت و شنود با منتقدان و دوستان نسبتا سابق ارجح دانستند.
نواصولگرایان گفتمانی برای ارائه به جامعه و حتی مخاطبان جوان خود ندارند، از همینرو با تلاش برای ارائه تصویری دلنشینتر با کمک عبارتها و تصاویر تلویزیونی میکوشند چنین خلأیی را پر کنند. اینکه تا چه میزان موفق خواهند شد شیپور را از سر گشاد آن بنوازند در آیندهای نه چندان دور مشخص خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد