27 - 04 - 2021
سیاحت و تجارت
«جهانصنعت»- گردشگری تجاری یکی از حوزههای مهم و درآمدزای گردشگری است. این حوزه از گردشگری حتی در دوران کرونا نیز فعال بوده است به طوری که ایران نیز با وجود لغو صدور ویزای توریستی برای گردشگران تجاری، ویزا صادر میکند. البته بیشتر رویدادها و نمایشگاههای بینالمللی جهانی مجازی شدهاند. در قرنهای گذشته گردشگری تنها یک حوزه داشت؛ گردشگری تفریحی. مردم به هدف تفریح و سرگرمی به پیکنیک میرفتند و ثروتمندان نیز در تعطیلات به خانههای ییلاقی سفر میکردند. البته حوزههایی مانند گردشگری تجاری همواره فعال بود اما هنوز در صنعت گردشگری جدی گرفته نشده بود. به ویژه در ایران که چهارراه جهان به شمار میرود همواره مقصد بازرگانان و تاجران بوده است و میتوان گفت یکی از قدیمیترین کشورهای فعال در زمینه گردشگری تجاری، ایران است. با این همه این حوزه تنها ۶۰ سال است که از تعریف علمی برخوردار شده است. کشورهایی همچون آمریکا، آلمان، ژاپن و انگلیس بیشترین فعالیت را در زمینه گردشگری تجاری دارند و هرساله میزبان بیشترین گردشگران تجاری هستند.
با گذشت زمان و توسعه گردشگری، این صنعت سبز در حوزههای مختلفی فعال شد؛ گردشگری تجاری، گردشگری صنعتی، گردشگری علمی، گردشگری تجاری، گردشگری سلامت، گردشگری فرهنگی، گردشگری خلاقانه، گردشگری سیاه و…
بسیاری از این حوزهها نیز هر یک به چند قسمت مختلف تقسیمبندی شدند؛ گردشگری سلامت به گردشگری درمانی و گردشگری پزشکی، گردشگری فرهنگی به گردشگری تاریخی و گردشگری هنری وگردشگری ادبی و نظایر آن تقسیمبندی شدند. در این میان حوزههای مختلفی که شاید در دید نخست چندان به گردشگری مرتبط نباشند درآمدزایی کلانی داشتند. به طور نمونه گردشگری سلامت و گردشگری تجاری درآمدزایی بسیار خوبی برای کشورها دارند و یکی از دلایل برگزاری رویدادها، همایشها و نمایشگاههای بینالمللی درآمدزایی از طریق گردشگری تجاری است. گردشگری تجاری در واقع همان سفرهای کاری است که معمولا هزینه آن توسط شرکتها و سازمانها پرداخت میشود. در این سفرها کارمندان فرصتی برای بازدید از جاذبههای گردشگری ندارند، همین امر اشتیاقی در آنها ایجاد میکند تا مجددا به مقصد مورد نظر سفر کنند و در تعطیلات خود از جاذبههای دیدنی بازدید کنند.
رشد گردشگری تجاری در قرن بیستم
گردشگری تجاری اگرچه در قرن بیست و با رشد کسبوکارها و صنایع مختلف رشد قابلتوجهی پیدا کرد اما یکی از قدیمیترین زیرمجموعههای گردشگری به شمار میرود. مدتها قبل از آنکه انسانها برای تفریح سفر کنند، برای مقاصد کاری و تجاری و مبادله کالاها به نقاط مختلف سفر میکردند. از زمانهای باستان که انسانها برای شکار به مناطق دیگر میرفتند تا زمانی که فرد یا قبیلهای در جستوجوی آب، غذا، امنیت و محل زندگی به دنبال مکانهایی بهتر بودند در حقیقت مشغول سفر بودند. انسانها از گذشتههای دور هم برای تبادل کالا به کالا و کسبوکار اقدام به سفر میکردند که در حقیقت ریشه پیدایش گردشگری تجاری هم همین تبادلات بوده است. با پیشرفت تکنولوژی و اختراع ماشین، قطار، کشتی و نهایتا هواپیما سفر بیش از پیش راحتتر و در دسترستر شد و دیگر افراد میتوانستند با یک بلیت هواپیما و در عرض چند ساعت خود را به آن سوی دنیا برسانند.
اهمیت گردشگری تجاری
همانطور که دیدیم سهولت در سفر باعث رشد بیش از پیش گردشگری تجاری شد و روزانه افراد، تاجران و شاغلان بیشتری برای اهداف کاری و تجاری به سفر میروند. در اواخر قرن بیست شاهد انفجاری در آمار گردشگری تجاری بودیم و این حوزه از توریسم با افزایش زیادی روبهرو شد. بر اساس دادههای سال ۱۹۹۸ سازمان گردشگری بریتانیا، گردشگری تجاری در مجموع ۱۴ درصد از کل سفرهای خارجی یا داخلی در بریتانیا را به خود اختصاص میداده است. با این حال، شاید باورتان نشود که در بررسی سال ۲۰۰۵ این رقم به آمار شگفتانگیز ۳۰ درصد نزدیک شده است. سازمان گردشگری جهانی برآورد کرده است که میزان گردشگری تجاری در سطح جهان هم به زودی به ۳۰ درصد خواهد رسید. این رقم به اندازهای قابل توجه است که کشورهای مختلف دنیا از سالها قبل متوجه اهمیت این حوزه در صنعت گردشگری شدهاند و با سرمایهگذاریهای کلان و برنامهریزیهای طولانیمدت در جهت جذب گردشگر تجاری برآمدهاند.
تسهیلات ویژه گردشگری تجاری
سفر تجاری یا کاری ماهیتا با سفرهای تفریحی متفاوت است و همان طور که گفتیم توریست گردشگر هم فردی متفاوت با اهداف و انگیزههای متفاوتی است. از همینرو، تسهیلات و خدمات مورد نیاز برای گردشگر تجاری هم الزامات خاص خود را میطلبد. البته تسهیلاتی مثل فرودگاه، رستوران و هتل برای تمام حوزههای گردشگری استفاده میشود، اما یکی از مزیتهای گردشگری تجاری این است که در فصول کم گردشگر هم این نوع سفر از رونق نمیافتد و به همین دلیل حوزه درآمدزا و باثباتی برای هر کشور به حساب میآید.
امروز در اکثر فرودگاههای بینالمللی و همینطور هتلها تسهیلات ویژه گردشگری تجاری مثل اتاق همایش و کنفرانس، تجهیزات برگزاری کنفرانس و جلسات وجود دارد که در اختیار گروههای گردشگر تجاری قرار میگیرد. از آن جا که گردشگر تجاری زمان آزاد زیادی دارد بعد از شرکت در جلسه یا همایش دوست دارد از حداکثر وقتش استفاده کند و به تفریح در مقصد بپردازد. از همین رو، هتلها معمولا به این مقوله توجه ویژهای دارند و امکانات سرگرمی مثل تلویزیونهای مجهز به شبکههای ماهواره ای، تورهای تفریحی و فرهنگی، باشگاه بدنسازی و استخر و…، رستوران و رویدادهای تفریحی مختلفی را در همان محوطه هتل برگزار میکنند.
مدیریت پیچیده گردشگری تجاری
مدیریت گردشگری تجاری نسبتا پیچیده است. زیرا بخشهای متنوع زیادی از قبیل حملونقل، اقامت و واسطههای متخصص را شامل میشود. منظور از واسطهها، دفاتر خدمات مسافرت تجاری، شرکتهای برگزاری نمایشگاهها، شرکتهای مدیریت رویدادها، رستورانها و… است. در حوزه سفر و گردشگری تجاری غالبا از اصطلاح مایس نیز استفاده میشود. این نام اختصاری، به جای واژههای «ملاقاتها، سفرهای تشویقی، همایشها و نمایشگاهها» بهکار میرود. البته این اصطلاح موردپسند بسیاری از شاغلان این حرفه نیست. هر کدام از زیربخشهای مایس دارای ویژگیهای بسیار متفاوتی است و صنعت مربوطه باید این مهم را درک کند. هرچند این زیربخشها از نظر محل اقامت و فناوری، دارای نیازهای مشابهی هستند، ولی باید به شیوههای مختلف و توسط دفاتر خدماتی متفاوتی مدیریت شوند. برای مثال، گردشگری همایشها معمولا شامل عناصر فراغت و برنامههای اجتماعی است و مسافرتهای تشویقی میتوانند کاملا فراغتمحور باشند. بالاخص اگر به عنوان پاداش به کارکنان داده شده باشند.
از طرف دیگر، برخی از ملاقاتهای تجاری تنها شامل یک پذیرایی ساده هستند. سازمان مشارکت گردشگری تجاری بیان میکند ویژگی اصلی گردشگری تجاری، کیفیت و بازدهی بالاتر آن نسبت به سایر اشکال گردشگری است. این شکل از گردشگری میتواند پایدارتر از سایر گردشگریها نیز باشد. زیرا غیرفصلی است و میتواند در تمام طول سال اشتغال ایجاد کند. گردشگری تجاری همچنین میتواند شتابدهندهای برای احیای مقصد باشد. زیرا به جذب سرمایهها کمک میکند و باعث بهبود زیرساختهای مقصد میشود. بهعلاوه، بسیاری از گردشگران تجاری میتوانند در ایام تعطیلات به همراه خانواده یا دوستان خود به مقصدهایی بازگردند که برایشان جذاب و مفرح بوده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد