10 - 03 - 2020
سقوط آزاد قیمت نفت، خروجی نشست اوپکپلاس
محسن حائری نژاد*- نشست شماره ۱۷۸ کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) و هشتمین نشست وزیران کشورهای عضو اوپک و غیراوپک در حالی در وین برگزار شد که بازارهای جهانی تحت تاثیر کاهش تقاضای نفت در اثر شیوع ویروس کرونا قرار گرفته است. گسترش ویروس کرونا در سراسر جهان چالشی برای اوپک و متحدان آن به شمار میرود.
این گروه امیدوار بود با برگزاری نشست برای حمایت از قیمت نفت و متعادل کردن عرضه و تقاضای جهانی به توافقی دست پیدا کنند.
از طرفی به همه ثابت شده است که اوپک در مدت نزدیک به ۶۰ سال طول عمر خود در بازار جهانی نفت دارای نقش کلیدی است و میتوان اذعان داشت که اوپک میتواند نقش سازندهای در مدیریت بازار ایفا کرده و ثبات لازم را در بازار نفت به وجود آورد.
جلوگیری از وقوع شوکهای نفتی، شکستن قدرت انحصاری شرکتهای بزرگ نفتی در بازار و صنعت جهانی نفت و نیز کنترل منابع نفتی و دستیابی به سطوح معقولی از درآمدهای مورد انتظار اوپک، بخشی از اهداف تشکیل این سازمان نفتی است. اوپکپلاس که در اواخر سال ۲۰۱۶ جهت انجام اقدامات هماهنگ بازار نفت بین کشورهای عضو اوپک و غیراوپک تشکیل شده است ادامه حیات آن با عدم توافق نشست اخیر به چالش کشیده شده است.
همانطور که پیشبینی شد اوپک و متحدانش از جمله روسیه نشست سخت و بدون توافقی جهت کاهش تولید نفت سپری کردند. آنچه مشخص است برنامه اوپک برای کاهش بیشتر تولید نفت به منظور مقابله با تاثیر شیوع ویروس کرونا بر بازار با مخالفت روسیه که حاضر نشد از این پیشنهاد حمایت کند، از هم پاشید.
در نتیجه منجر به سقوط قیمت ۳۰ درصدی نفت شد به طوری که بیشترین افت قیمت نفت از سال ۱۹۹۱ به شمار میرود. کشورهای عضو اوپک و غیراوپک که بخش زیادی از بودجه آنها به قیمت نفت وابسته است با کاهش قیمت نفت دچار چالشهای اقتصادی خواهند شد.قیمتهای نفت تحت تاثیر سه عامل عمده شامل عرضه، تقاضا و مسائل ژئوپلیتیکی قرار دارند که با عدم تعادل روبهرو شده است. این بزرگترین بحران از زمان تشکیل اتحاد اوپکپلاس در اواخر سال ۲۰۱۶ است که نیمی از تولید نفت جهان را در دست دارد.
اخیرا آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرده که رشد تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه نخست ۴۳۵ هزار بشکه در روز کاهش پیدا کرده و به پایینترین حد در یک دهه گذشته رسیده و ممکن است آمار پیشبینی شده، افت بیشتری پیدا کند. از طرفی کاهش قیمت نفت برای آمریکا که اکنون بیشتر از هر زمان دیگر در حال تولید نفت است و بخش عمدهای از این افزایش تولید به یُمن نفتهای غیرمتعارف (Shale Oil) حاصل شده است خبر خوبی نمیتواند باشد. سوالی که مطرح میشود این است که آیا بخش تولید نفت شیل میتواند با همین رویه به تولید ادامه دهد یا نه؟
کشورهای عضو اوپک و غیراوپک به طور متقابل از سیاستها و راهبردهای تولید، تجارت، عرضه و تقاضای جهانی نفت و گاز و فرآوردههای آن و به ویژه از تغییرات قیمتهای آن متاثر میشوند. در نتیجه به نظر میرسد در صورت عدم توافق جهت متعادل کردن بازار نفت عواقب اقتصادی و سیاسی برای کشورهای صادرکننده نفت به دنبال دارد.
شیوع ویروس کرونا که بر فعالیتهای اقتصادی بسیاری از کشورها تاثیر گذاشته موجب کاهش تقاضای جهانی نفت شده است و از طرفی برنامه اوپک برای کاهش بیشتر تولید نفت به منظور مقابله با تاثیر شیوع ویروس کرونا بر بازار با مخالفت روسیه که حاضر نشد از این پیشنهاد حمایت کند، از هم پاشید که کاهش شدید قیمت نفت را به دنبال داشت.
عدم توافق گروه اوپکپلاس خبر بدی برای غولهای انرژی مانند اکسون موبیل و کشورهای وابسته به منابع طبیعی از آمریکای لاتین تا آسیا و شرکتهایی مانند BP است که تلاش میکنند به تولیدکنندگان سبزتری تبدیل شوند.
با این حال براساس بیانیه نشست اوپکپلاس پس از نشستهای ۵ و ۶ مارس اعلام شد مذاکرات بین این گروه ادامه خواهد داشت.
*تحلیلگر بازار انرژی
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد