5 - 03 - 2023
سرنوشت پوتین در گرو آینده جنگ اوکراین
فاطمه رحیمی
پوتین با توهم پیروزی در اوکراین و گسترش امپراتوری خود در بامداد ۲۵ فوریه ۲۰۲۲ در میان بهت جهان به اوکراین حمله کرد؛ حملهای که اکنون با گذشت یک سال از آن و مقاومت اوکراین به رهبری ولودیمیر زلنسکی نتیجهای جز اشتباه محاسباتی مرد اول کرملین در بر نداشته است.
یک سال پیش، مرد اول کرملین در طوفانی که به راه انداخته بود مستقیم به سمت کوه یخ حرکت کرد؛ کوه یخی که شاید اکنون ترک برداشته باشد، اما هنوز از هم فرو نپاشیده و تهدیدی برای آینده پوتین به شمار میرود. کرملین انتظار داشت «عملیات ویژه نظامی» آن به اوکراین سریع و برقآسا باشد و ظرف چند هفته اوکراین دوباره در مدار روسیه قرار گیرد، در حالی که پوتین به طور جدی ظرفیت اوکراین برای مقاومت و مقابله و همچنین عزم کشورهای غربی برای حمایت از کییف را دستکم گرفته بود.
رهبر روسیه هنوز اعتراف نکرده که با حمله به اوکراین اشتباه کرده است. او تنها به پیشروی میاندیشد و راهی که در پیش گرفته هرچند با مخاطرات فراوانی برای روسیه و جهان همراه است، اما به آسانی از آن دست نمیکشد.
پوتین در سخنرانی سالانه خود نیز سرنخهایی از دورنمای یک سال آینده جنگ و حرکت بعدی روسیه در اوکراین را نمایان کرد. او همچنان آمریکا و ناتو را مقصر جنگ در اوکراین میداند و روسیه را یک کشور بیگناه معرفی میکند. تصمیم او برای تعلیق مشارکت در آخرین معاهده کنترل تسلیحات هستهای بین روسیه و آمریکا، «نیو استارت»، نشان میدهد که پوتین قصد عقبنشینی از اوکراین یا پایان دادن به بنبست خود با غرب را در سر ندارد.
نمایش او در دیدار با سربازان بازگشته از خط مقدم و تعبیر ادامه جنگ در میدان نبرد نیز از سوی مرد اول کرملین این موضوع را به ذهن متبادر میکند که نباید انتظار هیچ چرخشی از پوتین داشت، اما این عدم چرخش برای او بدون تاوان نخواهد بود. پوتین که زمانی به دلیل ایجاد ثبات در کشورش شهرت یافته بود، اکنون در بحبوحه افزایش تلفات نظامی، بسیج سربازان و تحریمهای اقتصادی تمام محبوبیتش بر باد رفته است. چند صد هزار روس از زمان شروع جنگ کشور را ترک کردهاند که بسیاری از آنها جوان، ماهر و تحصیلکرده هستند. به تعبیری فرار مغزها به اقتصاد روسیه آسیب بیشتری خواهد زد. حمله ولادیمیر پوتین به اوکراین باعث مرگ و ویرانی گستردهای در اوکراین شده است. این امر منجر به تلفات نظامی عظیمی برای روسیه نیز شده است، برخی برآوردها حکایت از کشته شدن دهها هزار سرباز روسی دارد. صدها هزار شهروند روسیه به ارتش فراخوانده و زندانیان روسی برای جنگ در اوکراین استخدام شدهاند. در همین حال، جنگ بر قیمت انرژی و مواد غذایی در سراسر جهان تاثیر گذاشته و همچنان امنیت اروپا و جهان را تهدید میکند. در این میان اقتصاد روسیه نیز از اثرات این جنگ بینصیب نبوده و آسیب دیده است، گرچه از ابتدای جنگ، روسیه آمار رسمی از وضعیت اقتصادی خود منتشر نکرده است، اما طبق برآوردها طی این جنگ حدود ۵ تریلیون روبل معادل بیش از ۷۰ میلیارد دلار هزینه شده و سال جاری این هزینهها به دلیل افزایش شمار نیروی درگیر و هزینههای درمان، ضرورت تولید تسلیحات جدید و همچنین سرمایه لازم برای بازسازی مناطق اشغالشده دستکم ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت. چنانچه کرملین جنگ را آغاز نمیکرد اقتصاد روسیه میتوانست حدود ۳ درصد رشد کند، اما اکنون حدود ۳ درصد کوچکتر شده است.
برخی بر این باورند که جنگ اوکراین مشکلات و تهدیدهای جدی برای روسیه ایجاد کرده و همین موضوع عزم پوتین برای ماندن در قدرت پس از سال ۲۰۲۴ را تقویت کرده است. از سوی دیگر اما برخی گمان میکنند که پوتین نه تنها آماده است قدرت را کنار بگذارد، بلکه ممکن است این کار را بخشی از راهحل برای پایان دادن به درگیری با اوکراین بداند.
در هر صورت، پوتین به تصمیمگیری در لحظات پایانی براساس موقعیت و وضع موجود حتی برخلاف انتظارات عمومی مشهور است و سرنوشت او اکنون به طور غیرقابل برگشتی با نتیجه جنگ در اوکراین گره خورده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد