22 - 02 - 2021
سرانجام دلار ۴۲۰۰ تومانی در کشاکش پاستور و بهارستان
بخش مهمی از چالش میان دولت و مجلس درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ به ارز ۴۲۰۰ تومانی برمیگردد که در نهایت هم ۴۲۰۰ تومان دولت به قوت خود باقی ماند.
به گزارش ایبِنا، اختصاص ارز ترجیحی به واردات کالاهای اساسی از ابتدای سال ۱۳۹۷ پیگیری شد و در همان مقطع هم با مخالفتهایی به دلیل ایجاد رانت و فساد روبهرو بود. شروع به کار مجلس انقلابی یازدهم با بررسی بودجه سال ۱۴۰۰ در دولت روحانی کلید خورد و آنان در ابتدا راه اعلام کردند که به دنبال تکنرخی کردن قیمت ارز در کشور هستند.
برهمین اساس کمیسیون تلفیق مصوب کرد که ارز ۴۲۰۰ کالاهای اساسی و ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی تسعیر ارز در بودجه حذف و ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان جایگزین آن شود. به عبارتی مدافعان این پیشنهاد ارز تکنرخی را مانعی برای رانت ارزی دانستند.
احمد امیرآبادی فراهانی عضو کمیسیون تلفیق در گفتوگویی در اینباره مطرح کرده که «شما در بازار، کالای اساسی و دارویی که با نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی باشد سراغ دارید؟ وقتی کالاهای اساسی و دارو بر اساس دلار ۲۵ هزار تومانی به دست مردم میرسد، تعیین قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی برای ارز، عملا موجب کاهش قیمت کالاهایی چون مرغ، گوشت، دارو و نهادههای دامی خواهد شد. تعیین نرخ ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی برای دلار رانت و فساد موجود را از بین میبرد. در حال حاضر کالا و دارو با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد میشود و با ارز ۲۵ هزار تومانی به دست مصرفکننده میرسد و رانت عظیمی نصیب حدود ۱۰۰ نفر میکند.»
اما چنین اظهارنظراتی با واکنشهایی روبهرو شد. عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی در اینباره اظهار داشت: «تعیین نرخ ۱۷۵۰۰ تومان به ازای هر دلار و رسمیت دادن به این نرخ تسعیر ارز در بودجه را با توجه به توفیقات اخیر در صدور نفت و فرآوردههای نفتی و خنثی کردن تحریمهای جاری از یک طرف و نیز روند تحولات و احتمال کاهش تحریمها در سال آتی از طرف دیگر به صلاح اقتصاد کشور نمیدانم.»
حسن روحانی رییس جمهور نیز در جلسه هیات دولت در اینباره گفت: «هدف دولت از اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی به خاطر آن است که قیمت کالاها برای مردم قابل تحمل باشد. به منظور تقویت پول ملی پیشبینی کردهایم که قیمت دلار بر مبنای ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان باشد و چنانچه این رقم یکباره به ۱۷ هزار تومان افزایش یابد، بدون تردید آثار و تبعات اقتصادی زیادی برای مردم خواهد داشت، لذا نباید مردم و دولت را در ماههای آخر تحت فشار مشکلات اقتصادی قرار داد.»
این روند ادامه داشت تا اینکه در روز ۱۴ بهمن ماه که روز رایگیری برای کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ بود، نمایندگان با وجود آنکه مطرح شد در کمیسیون به این لایحه رای مثبت داده بودند، اما کلیات رد و لایحه فوق برای تصحیح به دولت فرستاده شد، حتی بلندگوی محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه نیز در میان صحبتهایش به بهانه اتمام زمان اظهارنظر او قطع شد و او نتوانست دفاعیات خود را از بودجه ۱۴۰۰به اتمام برساند.
در آن مقطع برخی این رفتار مجلس را سیاسی دانستند، زیرا بر این اعتقاد بودند که مجلس در کمال تعجب لایحه خود را مورد تصویب قرار نداده و عدم حضور رییسجمهور در خانه ملت برای دفاع از بودجه تازهواردان به بهارستان را به قدری رنجانده که به اشتباه افتادهاند. محمدباقر قالیباف رییس مجلس هم در واکنش به نبود روحانی در جلسه دفاع از بودجه عنوان کرد که «بر اساس قانون رییسجمهور باید برای دفاع از کلیات بودجه سال ۱۴۰۰ در مجلس حضور پیدا میکرد به همین جهت از ۱۰ روز قبل نامه کتبی نوشتم و از ایشان بهطور رسمی دعوت کردم، رییسجمهور این دعوت را اجابت نکردند لذا وظیفه خود را انجام دادهایم.» با این حال علی ربیعی سخنگوی دولت با وجود آنکه در آن مقطع بیان کرد عصر همسایههراسی به سر آمده است، در نهایت گفت که «آماده همکاری با مجلس در انجام اصلاحات لایحه بودجه هستیم.»
دولت لایحه بودجه را به هرترتیب مورد اصلاح قرار داد و به مجلس تقدیم کرد. در این لایحه درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی آورده شد که تا شش ماه تخصیص داده شود. محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصاد مجلس درخصوص همین مساله مطرح میکند که «اقدامات لازم در قالب روشهای منطقی که بتواند جایگزین انجام شود، اتفاق نیفتاده است.» اما با این وجود کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در ۲۸ بهمن ماه به همان شکلی که دولت ارائه کرده بود به تصویب اعضای خانه ملت رسید و ارز ۴۲۰۰ تومانی نه به شکلی که در بودجه گنجانده شده بود، تا آخر سال بنابر مصلحت دولت مورد تصویب قرار گرفت.
علی اصغرباقرزاده، عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی در این رابطه گفت: بنا برآن شد تا ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تمام کالاهای اساسی براساس ضرورت و نیاز دولت کلی شود. البته تا شش ماه موظف به داشتن برنامه است، ولی براساس ضرورت دولت میتواند ادامه دهد یا آن را به حذف درآورد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد