ستاد فولاد صرفا مسکن است

منیر حضوری- به تازگی معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت از قرارگرفتن موضوع احیای ستاد فولاد در اولویت کاری این وزارتخانه خبر داده است. اما به باور کارشناسان به‌دلیل اینکه این عرصه یک متولی واحد ندارد؛ درنتیجه احیای ستاد فولاد هم کمکی به حل مشکل نمی‌کند. با اینکه قرار است احیای این ستاد و تشکیل کارگروه‌های کارشناسی و تخصصی ذیل آن، تلاش کند با هم‌افزایی معاونت‌های مختلف وزارت صمت و تشکل‌های زنجیره فولاد ضمن شناسایی تخصصی و دقیق چالش‌ها و راهبردها، رفع موانع تولید و بازار داخلی و صادراتی زنجیره فولاد محقق شود اما گفته می‌شود که این ستاد هم نمی‌تواند به‌جایی برسد. تاجایی‌که اظهار می‌شود نهایتا این ستاد می‌تواند مثل یک مسکن عمل کند ولی راهکار اساسی این است که وزارتخانه دست به تغییر ساختارزده و برای فولاد کشور یک متولی مشخص کند.
وجیه‌الله جعفری در نشستی با هیات‌مدیره و دبیرخانه انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار داشت: با احیای این ستاد و تشکیل کارگروه‌های کارشناسی و تخصصی ذیل آن تلاش خواهد شد با هم‌افزایی معاونت‌های مختلف وزارت صمت و تشکل‌های زنجیره فولاد ضمن شناسایی تخصصی و دقیق چالش‌ها و راهبردها، رفع موانع تولید و بازار داخلی و صادراتی زنجیره فولاد محقق شود. وی بر نقش ویژه تشکل‌ها و انجمن‌ها در ارائه راهکارهای تخصصی به مسوولان تاکید کرد.
مطابق اعلام انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، ارزش و حجم صادرات فولاد و محصولات فولادی در هفت‌ماه امسال به ۱۶‌میلیون و ۵۱۹‌هزار تن رسید. ارزش صادرات کل زنجیره آهن و فولاد در این مدت به 3‌میلیارد و ۶۴۳‌میلیون دلار رسید. سهم کل محصولات فولادی، ۲‌میلیون و ۲۴۷‌هزار تن و ارزش صادرات آن یک‌میلیارد و ۱۱۴‌میلیون تن است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ حجم و ارزش صادرات به ترتیب ۲۱ و ۱۲‌درصد رشد داشته است. سهم کل حجم صادرات فولاد میانی 3‌میلیون و ۲۵۰‌هزار تن به ارزش یک‌میلیارد و ۵۲۶‌میلیون دلار است.
در این خصوص احمد دنیانور، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران به «جهان‌صنعت» گفت: صنعت فولاد با وجود آنکه توانسته مطابق برنامه چشم‌انداز 20ساله کشور رشد کند، جزو معدود صنایع کشور است که نقاط بسیار خوبی را در رشد صعودی و کیفیت تولید در سطح داخلی و بین‌الملل از خود نشان داده است. این صنعت توانسته ظرف 15سال گذشته از بزرگ‌ترین واردکننده‌های منطقه به بزرگ‌ترین صادرکننده منطقه تبدیل شود. او تاکید کرد: ما طی 20سال گذشته به 10کشور برتر تولید‌کننده فولاد دنیا رسیده‌ایم اما با همه اینها این عرصه متاسفانه یک متولی واحد ندارد درنتیجه احیای ستاد فولاد هم کمکی به ماجرا نمی‌کند.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تاکید کرد: این مهم می‌تواند مثل یک مسکن عمل کند ولی راهکار اساسی این است که وزارتخانه دست به تغییر ساختارزده و برای فولاد کشور یک متولی بگمارد. بااینکه معاونت معدنی و صنایع معدنی همه معادن و صنعت وابسته به معدن را مدیریت می‌کنند اما فولاد خودش به‌تنهایی پتانسیل برخورداری از یک وزارتخانه را دارد. به هر حال به این خاطر که فولاد متولی واحدی ندارد وزارتخانه برای اعمال حاکمیت قصد کرده که ستاد فولاد را احیا کند. او در پاسخ به این سوال که این مهم را نهادهای مدنی می‌توانند برعهده بگیرند و چه نیازی به تشکیل ستاد است، اظهار کرد: اصولا نهادهای مدنی مثل انجمن‌ها و تشکل‌ها کار حاکمیتی انجام نمی‌دهند بلکه پل ارتباطی بین واحدهای تولیدی و حاکمیت هستند بنابراین وزارتخانه این مهم را می‌خواهد به‌دست یک ستاد بسپارد.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در پاسخ به این سوال که چرا متولی واحد در بخش فولاد کشور نداریم، گفت: قبل از انقلاب درحالی‌که فقط 400‌هزار تن تولید فولاد داشتیم اما مدیرعامل صنایع فولاد ایران را شخص اول کشور می‌گمارد و حتی وقتی دانشگاه شریف ایجاد شد اولین دانشکده‌ای که ساخته شده دانشکده متالورژی بود. اما بعد از انقلاب فولاد مورد بی‌مهری قرار گرفت باوجود اینکه رشدش خوب بود خیلی متولی واحدی نداشت. در ابتدا مدیرعامل شرکت ملی فولاد، معاون وزیر و رییس شرکت ملی فولاد بود اما به‌تدریج در دولت‌های مختلف شرکت ملی فولاد به حاشیه رانده شد و سازمان ایمیدرو ایجاد شد و در ادامه این دو تبدیل به هلدینگ اقتصادی شدند و عملا نقش حاکمیتی و سیاستگذاری را از دست دادند.
دنیانور در رابطه با نقش تشکل‌ها نیز گفت: آنها می‌توانند یک پل ارتباطی بین واحدهای تولیدی که تعداشان هم زیاد است با واحدهای تصمیم‌گیر و حاکمیتی بشوند تا خواسته‌های آنها را متشکل‌تر به اطلاع حاکمیت برسانند و مدافع حقوق آنها باشند. او تاکید کرد: تا به امروز انجمن‌ها تا حد توانشان توانسته‌اند موثر واقع شوند و نقش خود را به خوبی ایفا کرده‌اند.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در رابطه با بحران انرژی در کشور ازجمله کمبود گاز و برق و راهکارهای احتمالی نیز گفت: برای حل ناترازی انرژی نیازمند راهکارهایی از سوی دولت برای بهبود کارایی مصرف انرژی در صنایع هستیم. بنابراین دولت باید در حوزه‌هایی که لازم است سرمایه‌گذاری کند که ازجمله اینها استفاده از انرژی خورشیدی است. اما در مقابل اینکه گفته می‌شود انرژی در ایران ارزان‌قیمت است و باید قیمت‌ها بالا برود به شدت مخالف هستم چراکه باور دارم این مهم مشکل را حل نمی‌کند. هرچند ما سوبسید انرژی داریم اما به‌جای آن‌ هزار مشکل دیگر داریم. ما کشور تحریمی هستیم که با مشکلات بسیار زیادی روبه‌روست. اینطور نیست که همه‌چیز ارازن باشد و فقط انرژی گران باشد.
احمد دنیانور درخصوص لزوم مصرف بهینه انرژی گفت: در شرایطی که ایران با تحریم‌های گسترده روبه‌رو بوده‌ مدیریت منابع انرژی به یکی از چالش‌های اقتصاد ملی تبدیل شده است. با این وجود رویکرد مدیریتی که بر ایجاد محدودیت برای صنایع تکیه دارد به‌جای آنکه راهکاری اساسی و بنیادین باشد درحال تبدیل‌شدن به یک عادت است. این رویکرد نه‌تنها به تولید داخلی آسیب می‌زند بلکه پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای را نیز به‌دنبال دارد.
وی افزود: هر ساله با نزدیک شدن به فصل گرما و سرما شاهد تکرار سناریوی محدودیت مصرف برق و گاز برای صنایع هستیم. صنایعی مانند فولاد و سیمان که نقش کلیدی در تولید و اشتغال کشور دارند بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند. این محدودیت‌ها نه‌تنها موجب کاهش تولید و افزایش هزینه‌های تولید می‌شوند بلکه باعث از دست رفتن بازارهای داخلی و خارجی نیز می‌شوند.
عضو هیات‌رییسه انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: متاسفانه به نظر می‌رسد آسان‌ترین و در عین حال پرهزینه‌ترین گزینه یعنی محدودیت و یا قطع برق صنایع توسط متولیان امور انتخاب می‌شود. این درحالی است که می‌توان با تدابیر و راهکارهای اساسی نظیر بهبود کارایی مصرف انرژی در صنایع، توسعه زیرساخت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و اصلاح الگوی مصرف به جبران ناترازی انرژی پرداخت.
دنیانور افزود: لازم است مسوولان در این خصوص قاطعانه ورود کرده و با برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ سیاست‌های کلان از تکرار این عادت جلوگیری کنند چراکه مدیریت مصرف انرژی نباید به قیمت توقف چرخ‌های تولید و افزایش نرخ بیکاری تمام شود.