5 - 01 - 2021
سبقت رقبای ایران در بازارهای صادراتی
گروه بازرگانی- صادرات روزهای سختی را پشت سر میگذارد؛ از یک طرف تحریمها و از طرف دیگر محدودیتهای ناشی از شیوع ویروس کرونا باعث شده صادرکنندگان با محدودیتهای بسیاری دستوپنجه نرم کنند. علاوه بر تنگناهای پیشآمده ناشی از مسائل بینالملل، سیاستهای متناقض دستگاههای اجرایی ازجمله بانک مرکزی در مقوله رفع تعهد ارزی نیز باعث شده هر روز بر مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان افزوده شود. بر همین اساس شاهد این هستیم که سهم ایران در بسیاری از بازارهای جهانی در حال کاهش و در مقابل سهم بسیاری از رقبای صادراتی ایران در این بازارها در حال افزایش است. این در حالی است که با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد و همچنین ضعف تجارت خارجی کشور با توجه به تشدید تحریمها، باید سیاستهایی در داخل کشور اتخاذ شود که مسیر صادرات را تسهیل کند و منجر به افزایش سهم کالاهای ایرانی در بازار کشورهای همسایه و… شود.
در همین خصوص رییس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی ایران با تشریح مهمترین موانع توسعه صادرات، میگوید: برای توسعه صادرات نیازمند خطمشی بلندمدت هستیم تا روزانه شاهد تغییر قوانین و مقررات نباشیم و دولت نیز باید تسهیل قوانین، حمایت از صادرکننده و فعال شدن سفارتخانهها را به عنوان اولویتهای بهبود صادرات دنبال کند.
محمدرضا طلایی معتقد است یکی از موانع بزرگ صادرکننده، قوانین و دستورالعملهای خلقالساعه و تغییر فرآیندها از سوی دولت است.
طلایی در این خصوص میافزاید: برای اینکه صادرکننده بتواند بازار جدیدی را به وجود آورد، ماهها و بعضا سالهای زیادی را باید صرف ایجاد شکلگیری محیطی کند تا بتواند در آن، محصولات و خدمات خود را عرضه کند. این نکته را هم باید در نظر داشت که شرایط اقتصادی و سیاسی کشور موقعیتی را به وجود آورده که موقعیت شرکتهای ایرانی را متمایز از سایر کشورها کرده است به خصوص که تحریمها، حضور در مجامع بینالمللی را بسیار سخت کرده است.
فضای همکاری با سایر کشورها را مساعد کنید
طلایی ادامه میدهد: با در نظر گرفتن همه این شرایط، بازاری برای صادرکنندگان به وجود میآید اما ناگاه توسط یک دستورالعمل و بخشنامه داخلی آن بازار را به راحتی از دست میدهند. بنابراین معتقدم دولتها علاوه بر اینکه باید فضای همکاری با سایر کشورها را مساعد کنند، حمایت از صادرکنندگان را هم باید در اولویت قرار دهند.
طلایی در همین راستا تاکید میکند: به نظر من یکی از مهمترین نیازهای ما در شرایط فعلی برای توسعه صادرات، ایجاد خطمشی بلندمدت است که به هیچ عنوان تحت تغییرات داخلی روزانه قرار نگیرد.
رییس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات میافزاید: کشور ما از حوزه فناوری اطلاعات گرفته تا سایر رشتههای فعالیت اقتصادی دارای پتانسیلهای فراوانی است که میتوان به پشتوانه آنها درآمد ارزی کسب کرد اما مشکل ما قوانین و مقررات داخلی و دیگری مساعدشدن همکاری ما با سایر کشورهاست. هرچقدر هم قوانین و مقررات را تسهیل کنیم اما باید شرایط همکاری با سایر کشورها از سوی دولت تسهیل شود.
طلایی در همین زمینه بر ضرورت فعالیت بیش از پیش وزارت امور خارجه و سفارتخانهها تاکید و افزود: سفارتخانههای ما در خارج از کشور به نوعی ویترین معرفی ظرفیتهای تولیدی و صادراتی است. اما متاسفانه بزرگترین ضعف دولت این است که دفاتر نمایندگی ایران در خارج از کشور، فعالیت اقتصادی انجام نمیدهند. این در حالی است که اولویت سفارتخانههای سایر کشورها، بحث اقتصادی و مطالعات بازار کشورهای هدف است.
رقبای قدرتمند در حال ورود به بازار افغانستان
خودتحریمیهای داخلی و عدم برنامهریزی مناسب در جهت توسعه صادرات در حالی اتفاق میافتد که در شرایط فعلی شاهد این هستیم که بسیاری از رقبای ایران در بازارهای صادراتی در حال افزایش نقش خود در این بازارها و حتی سبقت گرفتن از ایران هستند. در همین خصوص حسین سلیمی رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افغانستان میگوید: رقبای جدید و قدرتمندی در حال ورود به بازار افغانستان هستند اما میتوان با سرمایهگذاری مستقیم در این کشور و اشتغالزایی و تلاش برای ارتقای سطح درآمد و قدرت خرید مردم افغانستان، نسبت به حفظ و گسترش مناسبات دو کشور و تثبیت حضور در بازار این کشور اقدام کرد.
رییس اتاق مشترک ایران و افغانستان معتقد است چنانچه ایران بخواهد سطح روابط تجاری خود را با افغانستان حفظ کند یا گسترش دهد باید برای ارتقای سطح درآمد سرانه و قدرت خرید مردم این کشور برنامهریزی کند. برای این منظور سرمایهگذاری مستقیم، توجه به کشت فراسرزمینی و ایجاد دامداری برای تامین گوشت مورد نیاز کشور، در دستور کار اتاق مشترک قرار گرفته است.
آماده نبودن بسترهای لازم
توسعه مناسبات ایران و کشورهای همسایه به عنوان یکی از استراتژیهای تجاری به ویژه در دوران تحریمهای یکجانبه آمریکا مورد توجه قرار گرفت هر چند به باور برخی فعالان اقتصادی به دلیل آماده نبودن بسترهای لازم نتوانستیم عملکرد مثبتی داشته باشیم.
در این رابطه نیز سلیمی با توجه به اهداف تعریفشده و لزوم گسترش سطح مناسبات ایران و همسایگان، حضور رایزنان بازرگانی حرفهای و آشنا به الفبای تجارت را مهم خواند و با ابراز خرسندی از حضور چنین فردی در سفارت ایران در کابل، گفت: خوشبختانه در بازار افغانستان از این نظر شرایط خوبی داریم.
این فعال اقتصادی درباره بازار افغانستان به سطح درآمد سرانه و قدرت خرید مردم این کشور اشاره و تاکید کرد: یکی از اقداماتی که از سوی اتاق مشترک مورد توجه قرار گرفته، تلاش برای ارتقای سطح درآمد سرانه این کشور است. ایران میتواند به کمک سرمایهگذاری در افغانستان بخش از نیازهای خود به واردات را از این طریق تامین کند. در این کشور زمین و آب برای تامین گوشت، وجود دارد. ایران میتواند به جای واردات گوشت قرمز از کشورهای آمریکای جنوبی، از طریق بازار افغانستان نیاز خود را تامین کند.
راهکار افزایش قدرت رقابت
سلیمی همچنین کشت فراسرزمینی که در حال حاضر در بازار قزاقستان و آفریقای جنوبی نیز دنبال میشود را به عنوان یکی از برنامههای در دست اجرا در بازار افغانستان نام برد. به باور رییس اتاق مشترک ایران و افغانستان با ایجاد اشتغال در بازارهای هدف میتوانیم قدرت رقابت خود را بالا ببریم و زمینه حضور پایدار خود در این کشورها را فراهم سازیم.
سلیمی همچنین به مشکلات پیشآمده برای انتقال ریال از ایران به افغانستان توسط اتباع این کشور که حدود یک میلیون نفر میشوند با توجه به محدودیتهای بانکی، تصریح کرد: تا قبل از محدودیتهای بانکی، اتباع افغانستانی ریال را به راحتی به کشور خود منتقل میکردند. بعد از تحریمها و محدودیتهای بانکی، مجبور شدند پول خود را به صورت کالا بیشتر در قالب فرش به افغانستان منتقل کنند.
این روش انتقال نیز بعد از تصمیمات بانک مرکزی و اجرای تعهدات ارزی با مشکل روبهرو شد. بدین ترتیب راهکارهایی را برای حل این معضل پیدا کردیم تا از طریق یک صندوق روند انتقال پول را تسهیل کنیم.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در ادامه به سطح صادرات سالانه ایران به افغانستان اشاره و آن را بیش از سه میلیارد دلار برآورد کرد. این سطح از صادرات بیشتر در حوزه مواد غذایی، مصالح ساختمانی، لوازم مصرفی ساختمان، سنگ و سرامیک و… است.
به گفته وی کل واردات افغانستان در یک سال بین ۵/۷ تا ۸ میلیارد دلار است که بر این اساس حدود ۴۶ درصد از نیاز وارداتی این کشور از طریق ایران تامین میشود. این در حالی است که در حال حاضر ترکیه، چین، پاکستان و کشورهای حوزه خلیجفارس رقبای اصلی ایران در این بازار هستند.
سلیمی همسایگی با افغانستان و روابط دیرینه بین دو کشور را از مزیتهای رقابتی ایران در این بازار دانست و ادامه داد: دولت افغانستان بارها از پایین بودن سطح واردات ایران از این کشور انتقاد کرده و با توجه به صادرات انار، مغز گردو و تعدادی از کالاهای دیگر به کانادا، آلمان و… انتظار دارد ایران نیز نیازهای خود را درباره این کالاها از طریق افغانستان تامین کند.
او ادامه داد: درباره ورود کالاهای افغانستانی به ایران بحثهایی با وزارت جهاد کشاورزی درباره مسائل قرنطینه داشتهایم و خوشبختانه در این رابطه اقدامات خوبی انجام شده است و امیدواریم هر چه سریعتر بسترها برای واردات بیشتر مهیا شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد