24 - 09 - 2019
ساز ناکوک صادرات
گروه صنعت- رقابت منفی و فروش با نرخ‌های پایین‌تر از قیمت مصوب مجددا صنعت سیمان کشور را تحت‌الشعاع قرار داده است به طوری که منتقدان افزایش قیمت فرآورده‌های سیمان معتقدند در شرایطی که تولیدکنندگان به واسطه کاهش صادرات با مازاد تولید مواجه بوده و برای تداوم چرخ تولید ناچار به فروش محصولات با تخفیفات چشمگیر هستند بنابراین نتیجه تصویب افزایش قیمت محصولات سیمانی تنها به گسترش رقابت منفی در بازار منجر خواهد شد؛ موضوعی که به اعتقاد متولیان این حوزه اگرچه مصرف داخلی کشور با افزایش مواجه شده اما در حوزه صادرات کاهش دارد و در نتیجه مازاد عرضه را شاهد هستیم، از سوی دیگر حفظ بازارهای جهانی از اولویت‌های این صنعت محسوب می‌شود و تبعیت از نرخ‌های جهانی را نمی‌توان ارزان‌فروشی دانست. به گفته تولیدکنندگان این حوزه، واحدهای سیمانی الزام به فروش محصول با قیمت مصوب دارند و تخفیفات مطرح‌شده تنها در راستای افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقلی است که به برخی مصرف‌کنندگان پرداخت می‌شود.
زیر سوال رفتن ارزش افزوده
صنعت سیمان با وجود رکود از سال گذشته تاکنون در حوزه ساختوساز و به‌دنبال آن کاهش مصرف داخلی و همچنین کاهش صادرات به دلیل تعدد قوانین و به‌ویژه قانون پیمان‌سپاری ارزی، افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل و از دست دادن بازارهای صادراتی، با کاهش تولید و صادرات روبه‌رو شده است. با توجه به ظرفیت‌سازی ۸۵ میلیون تن تولید سیمان در سال هنوز بر پله تولید ۵۸ میلون تن سیمان در سال قرار داریم، این در حالی است که صنعت سیمان از جمله صنایع اساسی کشور به‌شمار می‌آید. در حال حاضر کارخانه سیمان با مجموع ظرفیت تولید تقریبا ۸۵ میلیون تن سیمان در کشور فعال هستند. بزرگ‌ترین کارخانه‌های سیمان کشور به ترتیب سیمان آبیک، سیمان تهران و سیمان سپاهان هستند. توسعه صنعت سیمان مطابق برنامه راهبردی وزارت صمت و بدون توجه به واقعیت‌های اقتصادی کنونی کشور صورت گرفته است. پیش‌بینی‌ها حاکی از تحقق ظرفیت تولید ۹۳ میلیون تن سیمان در چشم‌انداز ۱۴۰۰ است. بعد از حذف ایران از بازار سیمان عراق، حالا افغانستان به نازل‌ترین قیمت سیمان ایران را خریداری می‌کند و تولیدکنندگانی که مستاصل هستند و منابع مالی کافی در اختیار ندارند، برای جلوگیری از بدهی بیشتر، زیر قیمت مصوب محصولات خود را در رقابتی ناسالم به طرف افغان میفروشند.
محصورشدن ایران در یک جنگ اقتصادی، کشور را به سمت خام‌فروشی هدایت کرده و به جای اینکه به صادرات سیمان به عنوان یک محصول با ارزش‌افزوده بالاتر و اشتغالزاتر فکر کنیم، به صدور کلینکر به عنوان یک ماده خام صنعتی روی آورده‌ایم. کارشناسان بر این باورند که اگر از ایجاد واحدهای جدید جلوگیری کنیم و بر ایجاد تنوع در سیمان تولیدشده داخل کشور متمرکز شویم همچنین مصارف جدیدی برای سیمان تعریف کنیم، شاید وضعیت این صنعت از حالت ورشکستگی فعلی خارج شود.
افزایش تولید، کاهش صادرات
بی‌انگیزگی در بین تولیدکنندگان سیمان و حضور واسطه‌ها در چرخه عرضه و تقاضا از چالش‌های صنعت سیمان است. وجود ظرفیت مازاد قابل توجه و مشکلات مالی تولیدکنندگان سیمان، شرایط را برای فعالیت واسطه‌ها مهیا کرده تا سیمان را به صورت فله‌ای و با قیمت‌های بسیار نازل خریداری کنند به نحوی که قیمت فروش برخی شرکت‌های سیمانی تا ۵۰ درصد زیر قیمت‌های توافقی است. از ابتدای سال کاهشی در روند تولید سیمان کشور نبوده است. این در حالی است که تولید کلینکر ۳/۶ درصد افزایش داشته است و تولید سیمان نیز طبق آمار سه ماهه نخست سال شش درصد افزایش داشته است. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با تاکید بر این اعداد در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» می‌گوید: این در حالی است که در مدت یاد‌شده میزان تحویل سیمان تولیدی برای مصارف بازار داخلی ۱۱ درصد افزایش داشته است. عبدالرضا شیخان گفت: در مقابل افزایش مصرف داخلی سیمان، صادرات این محصول با کاهش ۱۵ درصدی مواجه شده است. کلینکر نیز با کاهش سه درصدی صادرات نیز در سه ماه نخست سال روبه‌رو شده است. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با تاکید بر اینکه در حال حاضر تمام کارخانه‌های سیمان با ظرفیت بالا مشغول کار هستند ادامه داد: ۷۲ کارخانه مشغول کارند که می‌توانند هم ظرفیت داخل را تامین کنند و هم توانایی صادرات و حضور در بازارهای جهانی را دارند. شیخان در پاسخ به این سوال که با توجه به ظرفیت بالای تولید سیمان چرا صادرات این محصول با کاهش روبه‌رو شده است گفت: متاسفانه هنوز با توجه به ظرفیت‌های تولید، تجهیزات صادراتی در کشور به کار نگرفته نمی‌شود و تولیدکنندگان این صنعت به سختی و زحمت با توجه به شرایط تحریم مجبور به حفظ بازارهای خارجی اما با دست خالی و بدون حمایت هستند. به گفته دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، هیچ تولید‌کننده‌ای نمی‌خواهد محصول تولیدی خود را با کمترین قیمت به فروش برساند، اما امروز به دلیل افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل دریایی و هزینه بنادر، تولیدکننده ناگزیر است در زمانی که هیچ تغییر قیمتی در بازارهای هدف پیش نیامده است به نوعی بازار را حفظ کند لذا مجبور است مطابق قیمت جهانی پیش رود. از این‌رو برخی مدعی هستند که تولیدکنندگان سیمان ارزان‌فروشی می‌کنند، این در حالی است که تولیدکنندگان صرفا به دنبال حفظ جایگاه خود در این بازار‌ها هستند.این فعال در حوزه صنعت سیمان در ادامه به این سوال که ارزان‌فروشی سیمان چه ارتباطی با تولیدکنندگان و این صنعت دارد چنین پاسخ داد: طبق طرح تصویب شده، جابه‌جایی سیمان از مناطق پرتولید به مناطق پر‌مصرف، انگیزه تولیدکنندگان را برای ادامه فعالیت بیشتر کرده است. از این رو جهت تصویب قیمت و توزیع سیمان در سراسر کشور، طرح جابه‌جایی محصول تولیدشده از هشت مرکز اجرایی شده است که در این شرایط در مناطقی که تولید سیمان بیشتری دارد انگیزه برای تولید با انتقال محصول تولیدشده به مناطق پر‌مصرف بیشتر می‌شود. در این بین با توجه به بعد مسافت نیاز است که هزینه حمل‌و‌نقل بر عهده تولیدکننده باشد، از این‌رو بخشی از هزینه مصرف‌کننده در مقصد کاهش می‌یابد. این فعال در حوزه صنعت سیمان با تاکید بر اینکه به کارگیری واژه ارزان‌فروشی تنها برای تضعیف این صنعت استفاده می‌شود چراکه با توجه به شرایط رکود و سختی در تولید و هزینه‌های بالای تولید کدام تولیدکننده به ارزان‌فروشی محصول رضایت می‌دهد و حاضر است متضرر شود.
تحرکی در بازار اتفاق نیفتاده
در همین رابطه و با توجه به مشکلات این صنعت، یک کارشناس صنعت سیمان با گلایه از اینکه هنوز ترمینال‌های صادراتی برای سیمان وجود ندارد، گفت: متاسفانه تحرکی در بازار اتفاق نیفتاده و تولیدکننده مجبور است محصول خود را ارزان‌تر در بازارهای صادراتی فروخته و حتی حجم تولید خود را کاهش دهد. علی‌محمد بُد با اشاره به اینکه مصرف سیمان در کشور تابع پویایی دو بخش پروژه‌های عمرانی و ساختوساز است، به تسنیم گفته بود: در حال حاضر با وجود تمام صحبت‌ها در رونق این دو بخش هنوز اقدام موثری انجام نشده و صنعت سیمان همچنان با مازاد تولید روبه‌رو است. وی با بیان اینکه ظرفیت تولید سیمان در کشور ۸۵ میلیون تن است، افزود: با این وجود میزان تولید واحدهای سیمانی کشور ۶۳ میلیون تن است. البته واحدهای تولیدی به دلیل رکود بازار با مازاد ۲۰ میلیون تنی سیمان مواجه هستند که برای صادرات آنها هم مشکل دارند. این کارشناس صنعت سیمان با گلایه از اینکه هنوز ترمینال‌های صادراتی برای سیمان وجود ندارد، گفت: همین موضوع عاملی شده تا تجهیزات صادراتی در کشور به کار نگرفته نشود و تولیدکنندگان به سختی و زحمت آن هم در شرایط تحریم محصولات خود را صادر کنند. وی اضافه کرد: وزارت صنعت قول داده بود مصرف سیمان در کشور را رونق دهد تا واحدها با حجم بالای مازاد تولید روبه‌رو نباشند اما متاسفانه تحرکی در بازار اتفاق نیفتاده و تولیدکننده مجبور است محصول خود را ارزان‌تر در بازارهای صادراتی بفروشد و حتی حجم تولید خود را کاهش دهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد