14 - 10 - 2020
سازگاری کودک و مدرسه در شرایط کرونایی
احسان بیات*- به طور معمول سازگاری کودک با مدرسه و به بیان علمیتر پیشگیری از اضطراب موقعیتی نکته مهم و پیچیدهای است که به صورت علمی مورد بحث قرار گرفته و نظریهپردازان و درمانگران حوزه کودک با آن سر و کار دارند.
کودک کلاس اولی یا پیشدبستانی برای ورود به مدرسه باید آمادگیهایی (هیجانی، اجتماعی و …) را کسب کند تا اضطراب کمتری را تحمل کند. همه ما به خاطر داریم روز اول مدرسه کودکانی که با جیغ و گریه سعی در فرار از مدرسه داشتهاند (اگر خودمان جزو آنها نبوده باشیم ) حال آنکه جیغ و فریاد کمترین آسیب است و آسیبهای اضطرابی دیگر و متعاقب آن میتواند با شدت بیشتر و خطرناکتر باشد مانند واکنشهای اجتنابی که باعث افت سطح تحصیلی دانشآموز میشود. (گاه افراد غیرمتخصص به این کودکان برچسب اختلال یادگیری میزنند)
در این نوشته سعی بر آن داریم تا ابتدا سازگاری کودک با مدرسه را شرح دهیم و بعد از آن راهکارهایی را برای آن بیان کنیم و در آخر در شرایط همهگیری کرونا که کلاسها به صورت مجازی برگزار میشوند چند توصیه داشته باشیم.
مفهوم سازگاری
سازگاری یعنی تطبیق با محیط به منظور برقراری احتیاجات روانی، به بیانی میتوان گفت فرد بهنجار فردی است که خود را با جهان پیرامونش سازگار کند.
طبق نظریههای یادگیری اجتماعی، آدمیان و موقعیتها به صورت دوطرفه روی هم تاثیر میگذارند.
در سازگاری عناصری مانند والدین و خانواده، محیط اجتماعی، هوش، شکل ظاهری بدن و طبع (مزاج) نقش دارند .
راهکارهایی به والدین جهت کمک به روند سازگاری کودک با مدرسه:
۱- از مدرسه صحبت کنید و تجربیات خود را با کودک در میان بگذارید.
۲- قبل از شروع مدرسه کودک را به محیط مدرسه ببرید، اجازه دهید کودک روی نیمکتها بنشیند و در محوطه بازی کند.
۳- مسیر خانه تا مدرسه را با کودک مرور کنید و از آن بگذرید.
۴- وسایل و لباسهای مربوط به مدرسه را در چند نوبت در اختیار کودک
قرار دهید.
(روز اول مدرسه برای کودک جدید نباشد)
۵- در روزهای ابتدایی مدرسه نقش حمایتگری بیشتری داشته باشید.
۶- معمولا دانشآموزان کلاس اول را زودتر از سایر دانشآموزان به مدرسه دعوت میکنند و با ساعات آموزشی حدود آمادگی را برای آنها فراهم میآورند. از این موضوع استقبال و حتما در آن مشارکت کنید.
۷- در صورت ناسازگاری کودک در روز اول مدرسه حتما به صورت مرحلهای و تدریجی کودک را تحویل مدرسه دهید و یکباره کودک را ترک نکنید.
و ….
در شرایط کرونا چه کنیم
ضمن اینکه تمام موارد فوق باید رعایت شود چند نکته نیز توصیه میشود. به یاد داشته باشید که ممکن است اضطراب کودک به سالهای بعدی تحصیل کودک منتقل شود و شکل جدیتر و خطرناکتری به خود بگیرد. در نتیجه اهمیت موضوع بالا است و انجام نکات بیان شده میتواند تاثیرات بسیار مثبتی داشته باشد.
در صورتی که حضور در مدرسه اختیاری است با رعایت اصول بهداشتی حداقل چند جلسه کودک را به مدرسه ببرید.
راجع به مدرسه زیاد صحبت کنید
سعی کنید در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی خود کودک با اولیای مدرسه و معلم در ارتباط باشد و شما به عنوان رابط نقش ایفا نکنید.
در آخر با توجه به نظریه روانشناسی ژان پیاژه (نظریه رشد شناختی که مقبول مراکز آموزشی دنیاست) پیشنهاد میکنیم با بازی این هماهنگی و سازگاری را ایجاد کنید.پیاژه بازی را وسیلهای برای تثبیت رفتاری که به تازگی آموخته شده میداند. کودک ابتدا چیز تازهای میآموزد و سپس آنچه را که آموخته بارها تکرار میکند تا اینکه به بخشی از گنجینه رفتاری او تبدیل شود. با کودکان مدرسه بازی کنید.
* روانشناس بالینی کودک و نوجوان
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد