19 - 05 - 2022
سارقانی که امنیت جامعه را نشانه گرفتهاند
نادر کریمیجونی- تماشای کلیپ سرقتهای بسیار خشن و به عنف که در اصطلاح پلیس، زورگیری نامیده میشود، از نظر شهروندان ایرانی عادی شده است. تقریبا هر روز یک یا چند کلیپ از انواع سرقتهای خشونتبار منتشر میشود و مشاهدهکنندگان جز افسوس کار دیگری از دستشان برنمیآید. نگارنده طی یک سال گذشته بارها در جریان مستقیم اینگونه سرقتها قرار داشته و دستکم با چهار مورد از آسیبدیدگان و ماموران نیروی انتظامی که به این شکایتها و جرائم به عنف رسیدگی میکردند، گفتوگو کرده است. نکته جالب آن که وقتی مالباخته، برای حفظ جان خود، اموالش را در اختیار دزدان قرار داده، مورد تحسین ماموران هم قرار گرفته است. نگارنده خود نیز از افسران اداره آگاهی و افسران پلیس امنیت شنیده که هنگام تهاجم دزدان مسلح به سلاح گرم و یا سرد، حتما باید از درگیر شدن با دزدان پرهیز کرد و بهتر است که با دادن مال، جان خود را نجات داد.البته کلیپهایی که منتشر و داستانهایی که سینه به سینه تبادل میشود تنها قله کوه یخ است و روشن نیست که در تهران و شهرهای بزرگ، هر روز چه تعداد از شهروندان ایرانی هدف این دزدان و مهاجمان خشن قرار میگیرند اما هر تعداد که باشد، نشاندهنده این است که پلیس و نیروهای انتظامی قادر به تامین امنیت کامل شهروندان نیستند. برخی ماموران معتقدند که پلیس نیرو امکانات کافی در اختیار ندارد و نمیتواند امنیت شهروندان را در همه خیابانها و کوچهها تامین کند. آنها اضافه میکنند که ارائه طرح نگهبان محله که ساکنان هر محله فرد یا افرادی را برای حفظ امنیت خود استخدام میکنند در واقع پاسخی به همین کمبود نیرو و امکانات پلیس بوده است. اما طرح مذکور با استقبال شهروندان و همراهی پلیس مواجه نشد و اکنون گمان میرود که طرح یادشده به فراموشی سپرده شده باشد.از سوی دیگر رییس قوه قضاییه دستور اکید داده که نیروهای انتظامی و امنیتی با جرائم خشن و از جمله سرقتهای به عنف و بسیار خشن مقابله جدی کنند. البته این دستور مورد توجه جدی قرار گرفته اما نباید فراموش کرد که توان نیروهای یادشده آنقدر نیست که امکان برخورد قاطع با این جرم را به طور کامل فراهم کند و یا از وقوع و تداوم وقوع این جرم بسیار خشن جلوگیری نماید. از اینرو مشاهده میشود سرقت به عنف و زورگیری همچنان ادامه دارد. واقعیت آن است که چنانچه طعمه سرقت در برابر دزدان مقاومت کند، حتما مورد ضرب و جرح تبهکاران قرار میگیرد چنانکه در چند مورد، سوژه سرقت تا سر حد مرگ با چاقو و قمه هدف قرار گرفته است.
در اینگونه موارد پلیس میگوید سارقان مسلح به سلاحهای سرد و گرم هیچ ترسی از کشتن افراد ندارند و حتی ممکن است به خاطر تصاحب اموال فرد، مرتکب قتل شوند تا بدون مزاحمت اموال را تصاحب کرده و متواری شوند.در این شرایط فرمانده انتظامی کشور چه پاسخی برای مردم دارد؟ آیا ایشان حاضر است توضیح دهد که چرا این سرقتها رخ میدهد و چرا نیروهای انتظامی به مردم توصیه میکنند که برای در امان ماندن از آسیب دزدان، اموال خود را به آنها- دزدان خشن- تقدیم کنند؟ روشن است که این اظهارات انتقاد از نیروهای زحمتکش و جان بر کف انتظامی کشور نیست اما اگر کمبودی وجود دارد آیا شهروندان باید آسیب ناشی از این کمبود را تحمل کنند؟از سوی دیگر باید پرسید قوه قضاییه که یکی از وظایف ذاتیاش پیشگیری از وقوع جرم است آیا در انجام این ماموریت موفق بوده است؟ تردیدی نیست که حجتالاسلام محسنیاژهای حساسیت این جرم و آسیبهای ناشی از آن را میشناسد و مایل به مهار و نابودسازی دزدان خشن است اما در انجام این وظیفه ذاتی آیا قوه قضاییه موفق بوده است؟ اگر این توفیق وجود داشته پس چگونه هر روز کلیپی درباره حملههای خشن به شهروندان و سرقت به عنف منتشر میشود؟ آیا این کلیپها غیرواقعی هستند یا ماموران انتظامی و امنیتی تاکنون نتوانستهاند مبارزه و مقابله جدی و مطلوب با این قبیل سرقتها داشته باشند؟!مقامات قضایی و انتظامی ممکن است با ارائه آماری از مقابله و مبارزه خود با این جرم سخن بگویند اما هدف این نوشتار موارد مقابله نیست بلکه مواردی است که دزدان در انجام آن موفق بودهاند و یا مالباخته هدف ضربات چاقو و قمه دزدان قرار گرفته است. یک آمار غیررسمی و غیرمستند میگوید روزانه در تهران حدود ۱۵ نفر بر اثر آسیبهای ناشی از زورگیری، روانه بیمارستانها و مراکز درمانی میشوند.
در این صورت این پرسش مطرح میشود که آیا شهروندان ایرانی در برابر دزدان خشن بیدفاع رها نشدهاند؟ قوه قضاییه در برابر این سوال چه پاسخی دارد؟ در این باره یک پیشنهاد آن است که وقتی پلیس امکان دفاع از شهروندان را در همه مناطق ندارد، شهروندان با دریافت وسایل دفاع سرد مانند اسپری اشکآور یا اسپری فلفل امکان دفاع از خود را داشته باشند. البته میتوان برای در اختیار گذاشتن این سلاحهای سرد و از جمله اسپریهای ناتوانکننده و شوکرهای ضعیف قوانین و مقررات سختگیرانه تدوین کرد تا از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری شود به ویژه در مورد خانمها که امکان جسمی کمتری برای دفاع از خود دارند در اختیار گذاشتن این وسایل ضروریتر است.
گمان غالب آن است که حتی احتمال داشتن شوکر و یا اسپریهای ناتوانکننده، ریسک دزدی را برای دزدان افزایش میدهد و در کاهش آمار دزدی و زورگیری احتمالا موثر خواهد بود.در عین حال مخالفت با توانمند کردن شهروندان در مقابله با دزدان، آن هم وقتی که پلیس امکان دفاع از شهروندان را در همه کوچهها و خیابانها ندارد، مانند آن است که اسیری را با دستان بسته در مقابل گرگهای درنده و گرسنه قرار داده باشند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد