رشد بورس از مسیر سیاست مالی

«جهان‌صنعت»‌- با نزدیک شدن به فصل بودجه فعالان حوزه‌های مختلف اقتصادی از بخش‌های تولیدی گرفته تا بازرگانی، کشاورزی و صنعتی، همگی توجه‌شان به سمت مهم‌ترین سند مالی دولت جلب می‌شود. در این میان فعالان بازار سرمایه و ذی‌نفعان بازارهای مالی اهمیت زیادی برای بودجه قائل بوده و منتظر هستند که ببینند سرانجام سیاستگذار مالی کشور چه راهبردی را برای یک‌سال آینده در حوزه بودجه‌ریزی و در چارچوب بازار سرمایه تعریف خواهد کرد. به اعتقاد کارشناسان مهم‌ترین موضوع برای فعالان بازار و سرمایه‌گذاران خرد و بزرگ موضوع پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد است؛ اتفاقی که در یک سال گذشته بسیار کمرنگ بوده و شرکت‌های بورسی در قالب حقوقی‌ها و همین‌طور سرمایه‌گذاران خرد در قالب حقیقی‌ها نتوانستند به شکل درست و مطلوب برای سبد سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنند. بنابراین دولت و مجلس باید در کنار یکدیگر با پیش‌بینی‌پذیر کردن متغیرهای اثر‌گذار در بازار سرمایه مثل نرخ دلار، نرخ خوراک و گاز و همین‌طور نرخ مالیات‌ها به کلیت بورس کمک کنند. در واقع بررسی روند سال‌های اخیر به ویژه از سال ۹۹ به بعد نشان می‌دهد که سیاستگذار نتوانسته کمک چندانی از مسیر بودجه‌ریزی به بازار سرمایه داشته باشد. این در حالی است که به‌طور کلی بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که کشورهای توسعه‌‌یافته با استفاده از ظرفیت‌های بازارهای مالی می‌توانند نقش مهمی در توسعه و پیشبرد اهداف اقتصادی خود داشته باشند. این امر خود یکی از دلایلی است که طی سال‌های اخیر توجه بسیاری را برای توسعه بازار سرمایه در ایران برانگیخته است. بررسی‌‌ها نشان می‌‌دهند که کشورها می‌توانند در مسیر توسعه خود در صورت توسعه بازارهای مالی وضعیت پایدار‌تری را تجربه کنند، چرا که مسائل متعددی نظیر انتقال سرمایه‌های خرد به بخش تولید که لازمه توسعه بخش‌های مختلف اقتصاد است از این رهگذر با کیفیت بیشتری انجام می‌شود. در واقع بازارهای مالی با توسعه بسترهای لازم می‌‌توانند مسیر تشکیل سرمایه را برای کشورها هموار کنند؛ امری که بدون‌ شک منوط به کاهش ریسک‌‌های سیستماتیک و فراهم‌کردن مسیر لازم برای فعالیت اقتصادی ایمن است.
اهمیت سیاست‌های مالیاتی برای بازار سرمایه
مسعود موفقی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: یک بخشی از مهم‌ترین مواردی که باید در بودجه سال ۱۴۰۳ برای بازار سرمایه لحاظ شود پیش‌بینی‌پذیر کردن متغیرهای تاثیرگذار است.
مانند نرخ خوراک که در برنامه هفتم هم آمده بود و باید در بودجه نیز عملیاتی شود. او ادامه داد: بودجه باید بر اساس چنین فرمولی تنظیم شود که در بلند‌مدت بتوان قدرت پیش‌بینی‌پذیری بدهد. باید یک فرمول منطقی برای هر متغیری که در بورس مهم است در نظر گرفته شود. همچنین باید به بحث مالیات‌ها در حوزه فعالیت‌های سفته‌بازی توجه شود. این کارشناس بازار سرمایه افزود: سال‌هاست که مالیات روی خانه‌های خالی و عایدی سرمایه مطرح است و جدیدا لایحه درخصوص مالیات در حال تنظیم است که می‌تواند به نفع بازار سهام باشد. دولت با رصد تراکنش‌های مالی که برای افراد اتفاق می‌افتد، می‌تواند روی درآمدهای ناشی از خرید و فروش روی ملک و اتومبیل مالیات اخذ کند. این اقدام می‌تواند برای بازار سرمایه خوب باشد و به نفع اقتصاد هم تمام شود، چرا که در تمام دنیا متداول است. اینها اصلی‌ترین مواردی است که می‌تواند به بازار سهام کمک کند. «موفقی» در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: بودجه سال گذشته نسبت به سال‌های قبل از آن، تغییر خاصی در حوزه بازار سرمایه نداشت. اکثر متغیرها مانند سال‌های قبل‌تر بودند و تغییر شارپی نداشتند و عملا اتفاق خاصی رخ نداد، ولی امسال با توجه به اینکه قیمت نفت هم پایین آمده است و الان که نزدیک زمستان هستیم و قیمت نفت زیر ۸۰ دلار است، موضوع برای ایران حائز اهمیت است، چرا‌که ایران نفت را هم با تخفیف می‌فروشد و درآمدش کمتر است. پیش‌بینی می‌شود اگر در آینده اتفاق خاصی رخ ندهد، روند قیمت نفت نزولی باشد. چرا که مصرف بنزین هم در آمریکا به کمترین میزان خود رسیده که دلیل آن استفاده از خودروهای برقی است. این اتفاق در سال‌های آینده هم تداوم دارد. به هر حال هر دولتی سر کار باشد مجبور است که یک‌سری درآمدها غیر از نفت را هم در بودجه برای خود لحاظ کند. او ادامه داد: دولت باید به دنبال منابع، درآمدهای جدیدی از مالیات‌ها را هم برای خود تعریف کند. به عنوان نمونه در لایحه اخیر دولت گفته شده که سود سپرده هم معافیت مالیاتی ندارد. اینها خبرهای مثبتی برای بازار سرمایه است. در واقع این موارد می‌تواند تغییرات بنیادی باشد که در بودجه سال ۱۴۰۳ رخ بدهد. دولت هم بالاخره چاره‌ای ندارد. روشی است که در همه جای دنیا اجرایی‌شده و منطقی در پشت آن قرار دارد. مثلا کاهش سود مالیات شرکت‌ها اتفاق کمک‌کننده‌ای است. امیدواریم لایحه‌ای که دولت درباره مالیات‌ها تنظیم کرده در بودجه سال ۱۴۰۳ اعمال شود.