رديابي هيجانات منفي بورس

حسین اسدی‌نیا*
هفته‌ای که گذشت همچنان روال بازار بورس بر منفی و صف‌های فروش بود به طوری که مدیران بورس مجبور شدند حد نوسان یک‌درصد منفی و مثبت اعمال کنند. خیلی انتقادها بر این تصمیم وارد کردند که طبیعی است چون شما هر تصمیمی بگیرید حتما عده‌ای با آن مخالفند و ساز نکوهش کوک می‌کنند ولی از دید من شخصا واقعا تصمیم درستی بود چرا؟ چون یک هیجان نابودکننده بازار را فرا گرفت که ممکن است این هیجان حتی به سهام خوب و ارزشمند هم صدمه سنگین وارد کند.از طرفی اگر بازار را تعطیل می‌کردند عملا صدمه‌ای دیگر وارد می‌شد مبنی بر قطع نقدشوندگی بازار که این خود آسیبی بزرگ است زیرا برخی پول نقد خود را در صندوق‌های درآمد ثابت نگه می‌دارند و این وضعیت باعث قطع دسترسی آنها به پول نقد خود می‌شود، ضمن اینکه همه سهام صف فروش نبودند و برخی قابل فروش، پس عقل حکم می‌کرد بدون قطع نقدشوندگی بازار مدیران بیایند و یک تدبیری بیندیشند مبنی بر کنترل احساسات و هیجانات مخرب که اتفاقا تا حدودی موثر واقع شد.حالا پرسش اصلی این است که آیا بازار بورس به زودی آماده غلبه بر هیجان منفی است؟ برای پاسخ باید دید ریشه اصلی این منفی بازار چیست؟ نظر اغلب مردم و فعالان مبتدی بورس این است که تنش‌ها با اسرائیل ریشه این منفی تند است ولی در اصل این تنش‌ها فقط نقش کاتالیزور دارند یعنی تسهیل‌کننده. ریشه اصلی این موج منفی در بازار بورس فقط کاهش حاشیه سود شرکت‌هاست. متاسفانه روی کدال و گزارش‌های شرکت‌ها شاهد روند کاهش حاشیه سودهای زمستان و بهار هستیم و این فعالان حرفه‌ای و مدیران پول‌های هوشمند کلان را ترسانده و حالا با تنش‌های ایران و اسرائیل عملا فعالان آماتور و صاحبان پول‌های ریز در بورس هم ترسیده‌اند، جمع این دو گروه باعث ایجاد چنین هیجان و پنیک منفی شده است.تابستان گرم و بی‌سابقه امسال هم مزید بر علت شده و چنانچه می‌بینیم و می‌شنویم عملا برق به صنعت و تولید بسیار کم می‌رسد و بنابر گفته تولیدکنندگان عمق فاجعه کمبود برق برای تولید امسال بسیار بیشتر از سال‌های گذشته است. حالا سهامداران از خود می‌پرسند آیا با وجود این کمبود برق می‌توانیم انتظار گزارش‌های مناسبی از تابستان داشته باشیم؟ فاصله دلار نیما با آزاد، افزایش هزینه‌های عوارض و مالیات و حقوق پرسنل، رکود در اقتصاد، کمبود سرمایه در گردش، هزینه بالای تامین مالی و خیلی موارد دیگر باعث کاهش شدید حاشیه سود شرکت‌ها شده و ترسی وجود دارد که گزارش‌های تابستان مانند زمستان و بهار خراب باشند كه نشانگر حاشیه سود پایین است.و اما آیا دولت چهاردهم می‌تواند با کاهش فاصله دلار نیما و آزاد، کاهش هزینه تامین مالی و کاهش بار مضاعف مالیات و عوارض، نگرانی‌های بحق سرمایه‌گذاران را برطرف كند؟
* فعال بازار سرمایه