دو موقعیت سرمرزی جمهوری اسلامی

محمد‌صادق جنان‌صفت
جمهوری اسلامی بدترین روزهای خود را پس از تاسیس تجربه می‌کند. این نظام سیاسی در داخل با گسست‌های قابل اعتنا
از جمله گسست با شهروندان قرار دارد و به چشم می‌بیند که مردم سخنان مدیران دولت را باور ندارند.
از سوی دیگر گسست سیاسی میان جناح‌های سیاسی به اوج رسیده و تندروها حاضر نیستند دست از نقدهای ویران‌کننده بر دولت بردارند و نمی‌خواهند یک چهره سیاسی مثل ظریف را در هیات دولت تحمل کنند. جمهوری اسلامی از سوی دیگر در سیاست خارجی به نقطه‌ای رسیده است که غرب به رهبری آمریکا بیشترین فشار را بر این نظام سیاسی می‌آورد تا سیاست خارجی خود را بر ریل تازه‌ای قرار دهد‌. غرب از جمهوری اسلامی می‌خواهد با گروه‌های آمریکاستیز در منطقه قطع ارتباط و رفتاری کند که امنیت اسرائیل به خطر نیفتد و نیز در داستان هسته‌ای شدن در جایی متوقف شود که ساخت بمب اتمی ممکن نباشد. این خواسته‌ها اما چیزهایی نیستند که ایران اجابت کند. به این ترتیب است که می‌توان گفت جمهوری اسلامی بدترین روزهای خود را تجربه می‌کند.
جمهوری اسلامی اما بیشترین گرفتاری‌اش در اقتصاد است که توانایی‌هایش برای رسیدن به رشدهای اقتصادی پایدار و بالا تحلیل رفته است. بیشترین گرفتاری این است که منابع لازم برای سرمایه‌گذاری در مسیر رسیدن به رشد‌های بالا را که برای عبور از ژرف‌تر شدن فقر در داخل و عقب‌ماندن از کشورهای همسایه رقیب یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است به‌سادگی نمی‌تواند به دست آورد.
یک مقام اقتصادی کشور «نیاز کشور برای دستیابی به رشد اقتصادی ۸‌درصد را عددی بین ۱۲۰ تا ۱۳۰میلیارد دلار سرمایه‌گذاری ثابت خالص که منجر به شکل‌گیری سرمایه در کشور شود» عنوان و اضافه کرده «آن چیزی که در بودجه می‌آید مربوط به بخش دولت است که دو جزو اصلی تملک دارایی سرمایه و سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی هرکدام سهمی را به خودشان اختصاص داده‌اند. بودجه بخش‌های دیگری مانند سیستم بانکی، آورده اشخاص، بخش‌خصوصی و همچنین نیاز به سرمایه‌گذاری خارجی دارد.»
واقعیت تلخ این است که کل درآمد ارزی ایران در سال با لحاظ کردن درآمد حاصل از صادرات نفت به‌سختی به 100‌میلیارد دلار می‌رسد که بخش بزرگی از آن برای واردات کالاهای اساسی و دفاعی و تامین منابع برای پرداخت حقوق کارمندان تخصیص داده می‌شود.
با توجه به وضعیت ترسیم‌شده در بالا جمهوری اسلامی باید میان دو وضعیت ادامه موقعیت کنونی که به رشدهای پایین و تورم‌های دورقمی و بدتر شدن معیشت مردم منجر می‌شود، یا رفتن به راهی که صخره‌های سدراه ورود سرمایه‌گذاری را برمی‌دارد یکی را انتخاب کند.