دوستی با طعم شیرین اقتصاد

محمدرضا ستاری- اجلاس سران کشورهای عضو بریکس درحالی قرار است به زودی در شهر کازان روسیه برگزار شود که ایران، عربستان و امارات به عنوان اعضای جدید این بلوک اقتصادی برای نخستین‌بار به صورت رسمی در این نشست شرکت خواهند کرد.
در همین رابطه و درحالی‌که مسعود پزشکیان رییس‌جمهوری کشورمان قرار است در اجلاس بریکس و بریکس‌پلاس به صورت جداگانه سخنرانی داشته باشد، گفته می‌شود که محمد بن زاید حاکم امارات نیز قصد دارد با سفر به کازان روسیه یک برنامه مهم را جهت تقویت روابط استراتژیک و اقتصادی با روسیه دنبال کند؛ آن‌هم در شرایطی که روسیه همچنان درگیر چالش بزرگی به نام جنگ اوکراین بوده و امارات متحده عربی هم به‌طور طبیعی نگران تنش‌های فراگیر در منطقه خاورمیانه است.
در همین رابطه خبرگزاری رسمی امارات اعلام کرده که شیخ محمد بن زاید در شرایطی با پوتین در این هفته دیدار می‌کند که علاوه بر تقویت روابط دوجانبه در بخش‌هایی مانند اقتصاد، تجارت، سرمایه‌گذاری مشترک و انرژی، قصد دارد با رییس‌جمهوری روسیه در خصوص مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی نیز گفت‌وگو کند.
سطح روابط اقتصادی ابوظبی و مسکو
طبق آماری که به تازگی وزارت صنعت و فناوری‌های پیشرفته امارات منتشر کرده، روابط اقتصادی این کشور با روسیه به‌طور مداوم و حتی در شرایط تحریمی مسکو رشد داشته و اکنون میزان تجارت میان دو کشور از 4/11میلیارد دلار نیز فراتر رفته است.
در همین چارچوب گفته می‌شود در حالی واردات امارات از روسیه که عمدتا شامل محصولات معدنی و سنگ‌های قیمتی است به حدود 64/6میلیارد دلار رسیده که در ازای آن روس‌ها طی سال گذشته میلادی حدود 290‌میلیون دلار محصولات گیاهی، غذا و نوشیدنی از امارات وارد کرده‌اند. علاوه بر این میزان همکاری اقتصادی دو کشور در زمینه صادرات محصولات با ارزش افزوده از جمله ماشین‌آلات، مواد معدنی و همچنین منسوجات نیز به 42/4‌میلیارد دلار رسیده است.
در همین راستا پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری روسیه گزارش داده که در دیدار رهبران دو کشور که در آذرماه سال گذشته صورت گرفت، پوتین تاکید کرده که امارات سرمایه‌گذار و شریک پیشرو تجاری روسیه است. این موضوع زمانی حائزاهمیت است که بدانیم سرمایه‌گذاری اماراتی‌ها در بخش غیرنفتی روسیه از سال 2022 تا 2023 یعنی در شرایط اوج تحریم‌های غرب علیه مسکو 103‌درصد افزایش یافته است. همچنین مطابق آمارهای منتشرشده حجم تجارت میان دو کشور نیز در سال گذشته میلادی 7/67‌درصد رشد داشته است. به همین دلیل است که اخیرا آنتون علیخانوف، وزیر صنعت و تجارت روسیه تاکید کرده که مسکو مایل است توافقنامه تجارت آزاد با امارات را به زودی نهایی کند و تمامی تلاش‌ها نیز برای از میان برداشتن موانع موجود در حال صورت گرفتن است.
نگاه ابوظبی به اجلاس کازان
در همین رابطه برخی تحلیلگران معتقدند با حضور حاکم امارات در اجلاس امسال بریکس، هدف اصلی تقویت روابط دوجانبه آن‌هم با استفاده از بستری به نام بریکس است؛ به طوری‌که مازن اسماعیل، تحلیلگر بازار در موسسه تحقیقاتی گلوبال در گفت‌و‌گویی که با نشریه نشنال‌نیوز داشته تصریح می‌کند: عضویت در بریکس برای امارات این فرصت را ایجاد می‌کند که خود را به عنوان یک بازیگر مهم در عرصه بین‌المللی مطرح کند؛ به ویژه اینکه محمد بن زاید تصمیم دارد کشورش را به عنوان پلی میان شرق و غرب مطرح سازد. بنابراین ابوظبی در سایه سیاست‌های استراتژیک و اقتصادی و همچنین تمایل به چابک‌سازی دیپلماتیک و تنوع‌بخشی به اقتصاد، می‌خواهد خود را به عنوان یک شریک طبیعی برای بازیگران اصلی بریکس جانمایی کند.در واقع بررسی سیاست‌های اماراتی‌ها نشان می‌دهد که این کشور هم‌اکنون ضمن همکاری جدی اقتصادی با کشورهایی نظیر چین، هند و روسیه قصد دارد نه‌تنها وزن دیپلماتیک خود را افزایش دهد، بلکه به دنبال فرصت‌هایی جهت رشد بلندمدت اقتصادی و استراتژی متنوع‌سازی اقتصاد خود نیز می‌گردد.
به همین دلیل اهمیت بریکس برای امارات از آنجا افزایش می‌یابد که در اقتصاد جهانی، بازارهای نوظهور نقشی جدی ایفا می‌کنند و همین امر به آنها اجازه می‌دهد همزمان با متنوع‌سازی اقتصادی، شرکای جدیدی را نیز برای خود دست و پا کنند. گفتنی است چنین سیگنالی را پیش از این عبدالله بن طوق وزیر اقتصاد امارات در نشست داووس در دی‌ماه سال گذشته داده بود؛ زمانی که در یکی از میزگردهای این نشست تاکید داشت: امارات می‌تواند نقشی مهم در ژئواکونومیک کشورهای جنوب جهانی ایفا کند چراکه از هم اکنون بی‌صبرانه مشتاق توسعه زیرساخت‌ها و همچنین ایجاد پیوندهای جدید اقتصادی و تجاری با اقتصادهای نوظهور جهانی است.