6 - 02 - 2020
دستمان بسته است
مهدیه بهارمست- معلولان یا بهتر است بگوییم افراد کمتوان در کشور ما همواره با چالشی به نام یافتن شغل مواجهاند زیرا بسیاری از کارفرمایان معتقدند این فرد به دلیل محدودیت فیزیکی قادر به ارائه کار مطلوب و حرفهای نیست اما تجربه، مخالف این ذهنیت غلط را نمایان ساخته زیرا بودند معلولانی که محدودیت نتوانسته مانع بروز خلاقیت و توانایی آنها شود و گاه خود را به مرز یگانگی رساندهاند.
طبق آمارها و بر اساس گفتههای رییس سازمان بهزیستی کشور یک میلیون و ۵۰۰ هزار معلول در کشور داریم و از این میان تنها سه درصد سهمیه در آزمون استخدامی کشور برای افراد دارای معلولیت اختصاص دادهاند اما سوال اینجاست که با توجه به رقابت نزدیک در این آزمون، چند درصد از معلولان میتوانند این سهمیه را به دست آورند و صاحب شغل شوند؟ و سوال دیگر آنکه آیا مابقی این افراد باید در خانه بمانند و فرصتهای خود را در بازار کار از دست بدهند؟
شاید یکی از دلایلی که افراد دارای معلولیت به واسطه شرایط جسمیشان صاحب شغل نمیشوند، عدم اعتماد جامعه و صاحبان مشاغل به آنهاست. خیلی از صاحبان مشاغل از استخدام معلولان در محیط کار خود واهمه دارند و تصورشان بر این است که با حضور کارمند معلول، روند و بازدهی کار در مجموعهشان کند میشود اما این تجربه را زمانی میتوان به دست آورد که فرد دارای معلولیت را استخدام کنیم، به وی فرصت رشد دهیم و سپس بر اساس کاری که انجام میدهد، نه از روی ترحم و دلسوزی بلکه با نگاهی کاری وی را ارزیابی کنیم.
به داد افراد کمتوان برسید
در همین رابطه الهام فخاری، عضو شورای شهر تهران درباره ایمنسازی مترو و خیابانها به «جهانصنعت» گفت: برای ایمنسازی شهر تهران هنوز به کار جدیتر و برنامه اقدام چندجانبه مناسبسازی نیاز است و توسعه تهران طی ۱۰۰ سال گذشته بر پایه مناسبسازی و دسترسی عادلانه همگانی صورت نگرفته است. بسیاری ایستگاههای مترو تجهیزات جابهجایی و دسترسی افراد دارای معلولیت ندارند و متاسفانه در گذرگاههای مناطق برخوردارتر شهر هم کمتر به رعایت حقوق افراد دارای معلولان و نیاز ویژه، پرداخته شده است.
این عضو شورای شهر تهران درباره عمل نکردن شورا به وعدههایش گفت: این موضوع بسیار مهمی است. برای مناسبسازی باید باور همگانی وجود داشته باشد. شهروندان، مالکان خصوصی و مدیران همه در بیتوجهی به حقوق افراد دارای معلولیت سهم داشتهاند.
وی در ادامه افزود: نبودن افراد دارای معلولیت در فضاهای عمومی جامعه مثل عدم حضور بانوان در فعالیتهای اجتماعی، مورد تقاضا و پرسش عموم مردم نیست. این مساله مهمی است که نبودن درصدی از جامعه، در فعالیتهای اجتماعی به چشم اکثریت نیامده است و شتاب توسعه و فشار جمعیتی در تهران مواردی از جمله حقوق گروههای اجتماعی با نیازهای ویژه را به حاشیه برد. با این همه مصوبه مجلس شورای اسلامی و قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت تکالیف مشخصی را برای همه دستگاهها ازجمله شهرداریها تعیین کرده است. تلاش همه ما باید حرکت گام به گام برای تحقق قانون و اصلاح روند توسعه شهر بر پایه مناسبسازی به نفع همگان باشد.
دو میلیون معلول
فخاری درباره اشتغال افراد ناتوان افزود: عدم اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان توسط دولت و نهادهای عمومی و انقلابی یکی از دلایل مهم این اتفاق است. مواردی مانند ماده ۲ قانون معلولان که صراحت دارد همه وزارتخانهها، سازمانها و شرکتهای دولتی باید ساختمانهای خود را مناسب تردد معلولان بسازند و مناسبسازی کنند. این اتفاق در بسیاری موارد روی نداده است.
وی در ادامه گفت: بدیهی است عدم امکان تردد معلولان به ساختمانها، موجب عدم حضور آنها در اجتماع و فعالیتهای اجتماعی میشود.
این عضو شورای شهر تهران افزود: عدم اجرای ماده ۴ قانون معلولان که صدور پروانه، احداث و بازسازی و پایان کار را ملزم به دسترسپذیری برای افراد دارای معلولان میداند. البته در این خصوص قرار است طرحی با فوریت تقدیم شورا شود. عدم اجرای ماده ۵ قانون حمایت از حقوق معلولان که وزارتخانههای راهوشهرسازی و کشور و شهرداریها را موظف به مناسبسازی پایانهها و ایستگاههای حملونقل عمومی کرده است.
فخاری ادامه داد: عدم اجرای ماده ۱۱ قانون حمایت از حقوق معلولان که دولت را مکلف کرده است جهت ایجاد فرصتهای شغلی برای معلولان تسهیلات اعتباری کافی در نظر بگیرد و بانک مرکزی موظف شده است مجوزهای لازم جهت تاسیس صندوق حمایت از فرصتهای شغلی افراد دارای معلولیت را در اختیار وزارت تعاون قرار دهد. علاوه بر آن دولت و نهادهای عمومی و انقلابی موظف شدهاند سه درصد از کلیه استخدامها و ۳۰ درصد پستهای تلفنچی و متصدی دفتری را به معلولان اختصاص دهند. متاسفانه بعضی از این درصدها رعایت نشده است. از طرفی در چند سال اخیر، دولت و نهادهای عمومی جذب بسیار کمی داشتهاند.
وی افزود: برای اشتغال معلولان، اولین موضوع، امکان حضور و تردد آنها در شهر است که متاسفانه حملونقل عمومی کافی و مناسب معلولان نشده و هم مناسبسازی گذرگاهها کامل نیست. موضوع مهمی که معمولا مورد توجه قرار نمیگیرد این است که دولت موظف است بودجه قوانین ابلاغی خود را اختصاص دهد ولی این اتفاق در مورد قانون معلولان نیفتاده است. البته زمینهسازی و مدیریت اشتغال در کشور از حوزه کار مدیریت شهری خارج است.
بریز و بپاشهای شهرداری
فخاری درباره هزینههای نامعقول رییس شورا که هرساله در جشنواره فجر اتفاق میافتد و اینکه برای ایمنسازی خیابانها هیچ قدمی برنمیدارند، گفت: مبلغی شهر مسائل و حوزههای مختلفی دارد که لزوما معارض و متناقض هم نیستند. ضمن اینکه مناسبسازی و دسترسی عادلانه شهروندان باید مساله و مورد تاکید شهروندان و مدیریت شهری باشد. از سویی رویدادهای فرهنگی و اجتماعی هم بخشی از امور شهری هستند و چه بهتر که در کمک به رویدادهای فرهنگی شرط مناسبسازی و دسترسی افراد دارای معلولیت و با نیاز ویژه تصریح و اعمال شود. با این همه نظر ایشان را از خودشان بپرسید.
حملونقل عمومی نامناسب
این عضو شورای شهر تهران درباره حملونقل نامناسب شهری گفت: تهیه اتوبوسهای مناسب برای همه انواع و درصدهای معلولان واقعا هزینهبر است. باید اتوبوس را برای عدهای از معلولان در نظر بگیریم نه همه معلولان. روشن است اگر سیاست ما این باشد که برای معلولان شدید و خیلی شدید، اتوبوس مناسب تهیه کنیم، سنگ بزرگ انداختن است و در وضعیت فعلی اقتصادی نشدنی است. بنابراین باید برای حملونقل معلولان در شهر، یک سبد حملونقلی در نظر بگیریم.
وی افزود: اتوبوس و مترو، آموزش کادر اتوبوس و مترو، استفاده از ابزار مکانیکی کمکی برای سوار و پیاده کردن معلولان به اتوبوس و مترو، تاکسی، خودروهای ویژه حمل معلول، سبد مناسبی برای حملونقل معلولان و سالمندان است. توانمندی معلولان با خودروهایی که خودشان رانندگی کنند نیز روش دیگر حل این موضوع است. این کار شدنی است و کمی همت و انعطافپذیری میخواهد.
کار خودش فرهنگ میآورد
ابوالفضل زمانی تجربه مدیریت منابع انسانی چندین سازمان درباره استخدام افراد دارای معلولیت گفت: از دید منابع انسانی اصلیترین انتخاب یک فرد برای یک سازمان مجموعه شایستگیها و توانمندیهای آن فرد است و در این تعریف بحث معلولیت مطرح نیست و شایستگیها مدنظر هستند.
وی افزود: در طول سالهای کاریام به عنوان مدیر منابع انسانی به صراحت میگویم که شایستگیهای بیشتری را با فراوانیهای بالاتر در میان دوستان دارای معلولیت دیدهام. از طرفی خودم یخنورد هستم و مربی یخنوردیام انگشت نداشت اما کارش را به خوبی انجام میداد و شاگردان زیادی تربیت کرده بود. شایستگی این فرد ارجحتر از معلولیت وی است.
زمانی ادامه داد: نکته مهم این است که این افراد را نباید از سر دلرحمی استخدام کنیم و باید شرایط برای آنها مثل افراد دیگر و به صورت منطقی لحاظ شود. در این میان نقش همیار شغلی کنار این افراد بسیار اثرگذار خواهد بود.
این مدیر بازرگانی تاکید کرد: افراد دارای معلولیت دارای شایستگیهای زیاد هستند اما شایستگیهایشان نیاز به استخراج بیشتری دارد. به همین دلیل باید برای فرهنگسازی این موضوع کار کرد. کار خودش فرهنگ میآورد.
قضاوت نکنیم
در زمان استخدام شاخصها و توانمندیهای فرد را میسنجیم و چپدست یا راستدست بودن فرد برایمان مهم نیست. پس معلولیت هم در استخدام فرد مانع نیست. مهم مجموعه توانمندیهای فرد است. استخدام فرد معلول در راستای مسوولیت اجتماعی درست نیست بلکه باید نگاه حرفهای و شغلی به این موضوع داشته باشیم نه از سر دلسوزی.
یکی از نبایدها در استخدام فرد عدم قضاوت است. قضاوتهای شخصی خود را در استخدام این افراد نباید دخیل کرد. ضمن اینکه از فرد دارای معلولیت نباید انتظارات متفاوتی داشته باشیم. وی را نیز باید به چشم یک فرد عادی ببینیم و به او فرصت رشد دهیم.
اگر هنوز برای استخدام فرد معلول شک دارید یک دوست معلول پیدا کنید و مدتی با وی همراه شوید. بدون شک نگاهتان درباره معلولیت عوض خواهد شد. پس از آن با استخدام فرد معلول در محیط کاری نگاهتان به این فرد نیز عادی خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد