دستاورد ۱۰‌میلیارد دلاری طرح کیمیای «فملی» برای کشور

«جهان‌صنعت»- شرکت ملی صنایع مس ایران طرح تولید یک‌‌میلیون تن کاتد را در برنامه‌های خود قرار داده و تلاش می‌کند تا در سال ۱۴۰۷ از آن بهره‌برداری کند. تمامی ملزومات تحقق این طرح در شرکت ملی مس فراهم است.
صنعت مس با تغییرات رخ داده در صنایع جهان از جمله افزایش تقاضا برای خودروهای برقی با اقبال خوبی مواجه شد که به یک‌بار قیمت‌های جهانی را افزایش داد و رکورد قیمتی را به ثبت رساند. همین موضوع باعث شد تا شرکت ملی مس ایران به سراغ توسعه‌های حداکثری رفته و میزان تولیدات خود را افزایش دهد.
بر همین اساس و پس از افزایش عملیات‌های استخراج در این مجموعه، طرح تولید یک‌میلیون تن کاتد تا سال 1407 در دستور کار این مجموعه قرار گرفت. این طرح نیازمند 629‌میلیون تن عملیات خاکی، 177‌میلیون تن سنگ سولفوری،کنسانتره مس 4میلیون و 251‌هزار تن است که در نهایت به تولید یک‌میلیون تن کاتد برسد.
اما در کنار این موارد که به عملیات معدنی بازمی‌گردد، باید ماشین‌آلات معدنی نیز افزایش پیدا کرده و همچنین زیرساخت‌هایی همچون احداث جاده، تامین آب احداث سد باطله و… هم در دستور کار قرار گیرد.
در همین نگاه کلی ابعاد پروژه مشخص است که اعداد نشان می‌دهد باید سرمایه‌گذاری مناسبی انجام شود. در همین زمینه شرکت تامین سرمایه کیمیا در زیرمجموعه ملی مس کار خود را برای تامین سرمایه آغاز کرد. روند فعالیت‌های این مجموعه نشان می‌دهد که «فملی» مشکلی در تامین سرمایه برای اجرای این طرح که به طرح کیمیا معروف است ندارد. البته در ابتدای طرح این موضوع و اطلاع‌رسانی درباره آن نقدهای بسیاری صورت گرفت و برخی تحقق این عدد را به‌ویژه در شرایط تحریمی غیر‌ممکن می‌دانستند.نگاهی به اقدامات ملی مس نشان می‌دهد، تمام ملزومات برای این تولید در اختیار فملی است اما آن چیزی که می‌تواند تحقق این برنامه را تحت تاثیر قرار دهد، تحریم‌های خارجی نیست، بلکه خودتحریمی‌های داخلی می‌تواند موانعی را در این مسیر قرار دهد اما چالش‌هایی که از آنها به عنوان خودتحریمی یاد می‌شود را می‌توان در حوزه وزارت نیرو در بحث تامین انرژی، در حوزه سازمان حفاظت محیط‌زیست و… مشاهده کرد. درواقع اصلی‌ترین چالش‌های این طرح بزرگ را می‌توان در چنین مواردی شاهد بود.
در حالی که حجم این طرح به اندازه‌ای بزرگ است که به گفته برخی کارشناسان شرکت ملی مس می‌تواند معادل 10‌میلیارد‌ دلار برای مردم برکت داشته باشد. نکته جالب آن است که در دوران ریاست‌جمهوری خاتمی یک‌سال صادرات صنعت نفت به 10‌میلیارد‌ دلار رسید یا زمانی ترکیه با بحران مواجه بود و اردوغان از قطر 10‌میلیارد‌ دلار جهت حل این بحران قرض گرفت. این مثال‌ها نشان می‌دهد طرح کیمیا طرحی بسیار بزرگ است که تحقق آن می‌تواند انقلابی عظیم در صنعت مس کشور به همراه داشته باشد.
در نتیجه امروز ملزومات اصلی یعنی میزان ذخیره زمین‌شناسی اثبات شده مس در کشور، سرمایه در اختیار شرکت ملی مس و همچنین توانمندی اجرای پروژه و تامین قطعات و تجهیزات حاکی از آن است که تحقق این برنامه چندان کار سختی نیست اما نکته مهم آن است که اهمیت اجرای این طرح نیز برای ارگان‌ها و سازمان‌های مرتبط دیگر به اثبات برسد. در واقع سازمان‌های مرتبط با این حوزه باید به ضرورت اجرای طرح یک‌‌میلیون تن کاتد مس پی‌برده و در حوزه فرابخشی اقدامات مربوط به خود را اجرایی کنند.
ایران در بحث ذخایر در رتبه پنجم دنیا قرار گرفته است و همین رده‌بندی نشان می‌دهد باید از ذخایر در اختیار بهره‌برداری و به ارزش‌افزوده بیشتری دست یافت. با تولید فعلی شرکت ملی مس برای بالغ بر یک قرن آینده ذخایر معدنی کشف شده است پس سهامداران فملی نباید نگرانی از بابت تامین مواد اولیه داشته باشند.
از سوی دیگر در دوسال اخیر انقلابی در تکنولوژی‌های مربوط به فرآوری مواد معدنی انجام شده و این شرکت توانست از ظرفیت‌های موجود خود عبور کند. در نتیجه این شرکت امروز آماده اجرای طرح کیمیاست و تنها عزم ملی که باید آن را هماهنگی میان دستگاه‌ها و ارگان‌های مرتبط معنی کرد می‌تواند تحقق آن را ممکن کند.