7 - 01 - 2025
دردسری به نام توقیف
با نزدیک شدن به زمان جمعبندی نهایی آرای هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر یک پرسش مهم مطرح است؛ اینکه جشنواره با چه رویکردی فیلمها را گزینش کرده و فیلمها تا چه حد از تیغ ممیزی عبور میکنند؟ این هفته فیلمهای بخش مسابقه جشنواره فجر اعلام میشوند و به گمانهزنیها و حرف و حدیثهای چند وقت اخیر پایان داده خواهد شد.
در هفتههای گذشته بازار پیشبینی بر سر اینکه چه فیلمهایی در جشنواره نمایش داده میشوند، حسابی داغ بود و با درخواست فیلمسازانی مثل حمید نعمتالله که متقاضی نمایش یک سانس فیلم «قاتل و وحشی» در جشنواره است، داغتر هم شد.
درخواست نعمتالله از یک جهت اهمیت ویژه دارد چراکه پاسخ به آن، رویکرد دستاندرکاران جشنواره امسال را بهخصوص در زمینه نوع صدور پروانه نمایش فیلمها بیشتر مشخص میکند. جشنواره فجر برای سالیان متمادی یک ویژگی برجسته داشت که آن هم نمایش فیلمها با کمترین میزان سانسور بود. اصلا آنچه سبب جذابیت مضاعف جشنواره میشد و صفهای شلوغی را برای خرید بلیت ایجاد میکرد، همین بود که علاقهمندان فیلم فجر میدانستند نسخهای را در این جشنواره میتوانند تماشا کنند که با نسخه اکران عمومی تفاوت دارد ولی حالا چند سالی است که صدور پروانه «نمایش موقت» برای جشنواره لغو شده و معمولا فیلمهایی که نتوانند هنگام جشنواره از سد شورای پروانه نمایش عبور کنند با مُهر توقیف مواجه میشوند تا دردسرهای توقیف فیلمها همچنان بحران جشنواره باشد.
در این میان فیلمهایی را میتوان نام برد که به دلیل مخالفت پروانه نمایش برای صدور مجوز از حضور در جشنواره محروم شدند ولی بعدها که به اکران رسیدند نهتنها هیچ اتفاق عجیبوغریبی رخ نداد بلکه اکرانشان این پرسش را به همراه داشت که دلیل توقیف آن چه بود؟ نمونه تازه این موضوع، فیلم «علت مرگ: نامعلوم» علی زرنگار است که در جشنواره فجر سه سال قبل و در دولت سیزدهم متقاضی شرکت در جشنواره بود و با وجود آنکه نظر مثبت هیات انتخاب را جلب کرده بود اما شورای پروانه نمایش به آن مجوز نداد و حالا که فیلم پس از سه سال راهی اکران شده با تحسین و تمجید سینماگران حرفهای، منتقدان و مخاطبان خود روبهرو شده و این افسوس بهجا مانده که در میان انباشت فیلمهای کمدی و بیکیفیت چرا مخاطبان سینما از تماشای فیلمی خوش ساخت محروم شدند؟ ضمن اینکه بسیاری از سینماگران بر این باورند که بیرون گذاشتن فیلمها از جشنواره فجر به دلیل ممیزی به اعتبار این رویداد سینمایی لطمه میزند.
درباره جشنواره فجر امسال شنیده میشود که این اتفاق باز هم در حال تکرار شدن است و برخی فیلمها با درخواست ممیزی برای اجازه حضور در جشنواره مواجه شدهاند. در این راستا شورای پروانه نمایش هم مشغول تماشای فیلمهاست. این در حالی است که استقرار مدیریت جدید سینما و چینش شوراهای سینمایی و هیات انتخاب جشنواره تغییراتی محسوس را نسبت به دورههای گذشته نوید میداد و میتوان این توقع را داشت که جشنواره فیلم فجر چهلوسوم در راستای شعار رییسجمهور با نگاهی مبتنی بر وفاق، فیلمها را انتخاب کند و نمایش دهد تا علاوه بر تنوع موضوعی و ژانری، حذف ممیزی آثاری واقعگرایانهتر را پیشروی مخاطب تخصصی جشنواره در معرض قضاوت قرار دهد. این موضوعی است که گویا از سوی شورای سیاستگذاری جشنواره هم به مدیران جشنواره توصیه شده تا امسال فیلمها با نگاهی بازتر و دستکم با صدور پروانه نمایش موقت در جشنواره نمایش داده شوند. البته درخواست برای حذف ممیزی فیلمها، در حالی سبب انتقاد برخی فیلمسازان شده که بازبینی فیلمهایی با پروانه ساخت ویدئویی و همچنین فیلمهایی که در یکی، دو سال گذشته در جشنوارههای خارجی شرکت کرده بودند نیز باعث اعتراض بعضی صاحبان فیلمهای متقاضی حضور در جشنواره شده است. آنها معتقدند بازبینی و پذیرش فیلمهایی با پروانه ساخت و نمایش ویدئویی و فیلمهایی که قبلا در جشنوارههای خارجی رونمایی شدهاند خلاف مقررات جشنواره است و باعث دلسردی فیلمسازان دیگر میشود.
طبق پیگیری ایسنا تایید میشود که این نوع فیلمها توسط هیات انتخاب بازبینی شدهاند ولی مشخص نیست که آیا راهحل خاصی برای حضور احتمالی آنها در بخش مسابقه در نظر گرفته شده است یا خیر. براساس پیگیریهای انجام شده، تا شامگاه گذشته ۱۵دیماه هیات انتخاب جشنواره از میان تقریبا ۱۰۰فیلمی که تماشا کرده حدود نیمی از آنها را به طور کامل رد کرده و هر فیلمی که توانسته حتی یک رای اعضای هیات انتخاب را کسب کند، به فهرست آخر رسیده است. جمعبندی نهایی برای اعلام فهرست نهایی فیلمهای بخش مسابقه جشنواره فجر در حال انجام است و احتمالا در دو، سه روز آینده، اسامی فیلمها به صورت رسمی اعلام خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد