5 - 03 - 2023
دردسرهای ثبت شکایت در ادارات کار
گروه صنعت- فرآیند برقراری بیمه بیکاری در خوشبینانهترین حالت کمتر از ۹۰ روز انجام نمیشود. فردی که کارش را از دست داده چگونه میتواند از پس اجارهخانه و هزینههای روزمره برآید؟ کارگر مجبور است چند ماه بدون درآمد، درگیر بوروکراسی سازمان تامین اجتماعی و ادارات کار شود.
بیمه بیکاری برای حمایت از اقشاری که بهصورت موقت و غیرارادی شغل خود را از دست دادهاند، بهوجود آمده است. با توجه به نوسانات بالای اقتصادی، امکان از دست دادن اجباری شغل بیشتر شده است. در چنین شرایطی، تامین نیازهای زندگی دشوار میشود. پاندمی کرونا کسبوکارهای زیادی را به تعطیلی کشاند و به همین خاطر نرخ بیکاری بالا رفت.برای گذر از بحرانهای مالی حاصل از آن میتوان به بیمه بیکاری اتکا کرد.
یک فعال کارگری در خصوص دادخواستهای کارگران و دردسرهای آنها برای ثبت و پیگیری شکایات گفت: مدتی است وزارت کار برای انجام بهتر و اصولیتر ماموریت خود، یعنی رسیدگی به دعاوی کارگری و کارفرمایی، سامانه جامع روابط کار را راهاندازی کرده که این سامانه گام موثری در مدیریت وقت مراجعهکنندگان است اما متاسفانه سیاست تدوین این سامانه با آنچه در حال اجراست فاصله معناداری دارد؛ به عبارتی دیگر آنچه قرار بود پیاده شود با آنچه در حال اجراست، متفاوت است.
احسان سهرابی افزود: طبق اصل سی و چهارم قانون اساسی، «دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس میتواند به منظور دادخواهی به دادگاههای صالحه رجوع کند. همه افراد ملت حق دارند اینگونه دادگاهها را در دسترس داشته باشند و هیچکس را نمیتوان از دادگاهی که به موجب قانون حق مراجعه به آن را دارد، منع کرد.» ولی متاسفانه در اداره کار یک نفر به عنوان اپراتور ممیزی دادخواستها مستقر است که خیلی اوقات دادخواستها را ثبت نمیکند و به بهانه اینکه دادخواست ناقص است و باید تکمیل شود، کار را به تعویق میاندازد.
وزارت کار به قوانین نوشته شده خود عمل نکرده است
سهرابی افزود: وزارت کار به دستورالعملها و قوانین نوشته شده خود عمل نکرده است؛ در ماده ۲۹ آیین دادرسی کار، تاکید شده که دادخواست پس از وصول فوری ثبت و رسید یا دعوتنامه ابلاغ شود. در آیین رسیدگی محاکم عمومی نیز همین رویه حاکم است اما در ادارات کار به دلیل مدیریت آماری، دادخواستها فیلتر میشوند و کارگران به دلیل فقدان مدارک نمیتوانند دادخواست خود را ثبت و احقاق حق کنند. این فعال کارگری گفت: این مشکل برای کارگران در سامانه سختوزیانآور نیز وجود دارد. موارد بسیاری داریم که کارگر بعد از واریز حدود ۵۰ هزار تومان در مرحله اول، درخواست بررسی سخت وزیانآور را از طریق بنگاههای کاریابی طرح میکند اما مشاوران درخواست کارگران را ثبت نمیکنند. کارگران مبالغی هزینه میکنند اما در نهایت اپراتور برایشان مینویسد شما مشمول سخت و زیانآور نمیشوید!
سهرابی تصریح کرد: اپراتور پای سیستم صلاحیت رسیدگی به درخواست را ندارد؛ قبول یا نفی سخت و زیانآور بودن شغل، وظیفه اعضای کمیسیون سخت و زیانآور است نه کسی دیگر!
این فعال کارگری در خصوص فرآیند ثبت و درخواست بیمه بیکاری گفت: این فرآیند در خوشبینانهترین حالت کمتر از ۹۰ روز انجام نمیشود. فردی که کارش را از دست داده چگونه میتواند از پس اجارهخانه و هزینههای روزمره برآید. کارگر مجبور است چند ماه بدون درآمد، درگیر بوروکراسی سازمان تامین اجتماعی و ادارات کار شود.
سهرابی همچنین گفت: سالها آزمون و خطا در حوزه روابط کار، کارگران را با مشکلات بسیاری مواجه کرده، برای بهبود وضعیت از قوه قضاییه درخواست میکنیم بر عملکرد هیاتهای تشخیص و حل اختلاف نظارت داشته باشد تا حجم پروندهها در سازمان بازرسی قوه قضاییه و دیوان عدالتاداری کاهش پیدا کند.
بیمه بیکاری چیست؟
طبق قانون کار و تامین اجتماعی، به افرادی که بدون میل و اراده شخصی، شغل خود را از دست دادهاند، مبلغی تحت عنوان بیمه بیکاری تعلق میگیرد. افراد برای استفاده از این بیمه باید تحت پوشش تامین اجتماعی قرار داشته باشند.
بیمهشدهای که بدون میل و اراده خود بیکار شده، اما آماده به کار باشد را بیکار مینامند. بنابراین بیکاری از طریق ترک کار یا استعفا مشمول بیمه بیکاری نمیشود، اما سوال اصلی این است که چطور بیمه بیکاری بگیریم؟ اگر بیمهشده، «بیکار موقت» شناخته شود یا به دلایلی مانند سیل، زلزله و آتشسوزی بیکار شود، میتواند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند. کارگران فصلی که در پایان فصل کار اخراج شدهاند نیز مشمول این بیمه میشوند. بیمهشده باید حداکثر پس از گذشت ۳۰ روز از بیکاری خود، به واحد کار و امور اجتماعی اطلاع بدهد و آمادگیاش را برای اشتغال به کار مشابه اعلام کند. تشخیص ارادی و غیرارادی بودن بیکاری، برعهده گروهی متشکل از نمایندگان اداره کار و رفاه اجتماعی، تعاون و سازمان تامین اجتماعی است. شعب تامین اجتماعی پس از تایید ادارههایی که نام آنها گفته شد، درخصوص برقراری و پرداخت مستمری بیکاری برای بیمهشدگان اقدام میکنند. نکته مهم این است که مبلغ این بیمه از روز اول شروع بیکاری محاسبه و پرداخت میشود. همچنین کارگران روزمزد در صورتی که از بیمه برخوردار نباشند، مشمول دریافت بیمه بیکاری نخواهند بود. این بیمه تنها به شاغلانی تعلق خواهد گرفت که کارفرما حق بیمه آنها را پرداخت کرده باشد.
شرایط بیمهشدگانی که میتوانند روی مستمری ماهانه بیمه بیکاری حساب باز کنند این است که حتما بهصورت غیرارادی بیکار شده باشند و بازنشسته، مستمریبگیر یا از کار افتاده نباشند، پیش از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، حداقل یکسال سابقه بیمه در آخرین کارگاه داشته باشند، تبعه کشورهای دیگر نباشند و یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه داشته باشند، همچنین بیمهشدگانی که به دلیل حوادثی مانند سیل، زلزله و آتشسوزی بیکار شدهاند نیاز به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند و مشمول این بیمه خواهند شد. این در حالی است که افرادی که در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمهشدگان اختیاری قرار میگیرند مشمول این بیمه نیستند.
از سوی دیگر کارگران فصلی در صورتی که صرفا در میانه فصل کار اخراج شده و بیکاری آنها غیرارادی تشخیص داده شود مشمول دریافت مقرری این بیمه خواهند بود. همچنین افراد شاغل در کارهایی که ماهیت آن جنبه دائمی دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بودهاند، با تشخیص واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درصورتیکه در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرار گرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد. چنانچه بیمهشدهای حداکثر ظرف مدت ۲ ماه پس از طی دوران سربازی به محل کار خود بازگردد اما کارفرما از بهکارگیری مجدد او خودداری کند، با احراز سایر شرایط میتواند از مقرری بیمه افراد بیکار استفاده کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد