درآمد 61 میلیارد یورویی دولت از واردات

گروه بازرگانی- صبح دیروز لایحه بودجه 1404 منتشر شد. لایحه بودجه ۱۴۰۴ دومین بودجه بعد از تصویب و اجرای قانون برنامه هفتم توسعه است. این لایحه از لحاظ ساختاری تفاوت‌هایی با سال‌های گذشته دارد و برای اولین بار برخی ارقام با جزئیات بیشتری در آن درج شده است. این لایحه از نظر ظاهری نیز آراسته‌تر از لایحه بودجه 1403 است. طبق ارقامی که در لایحه بودجه به ثبت رسیده، درآمدهای جاری دولت در سال آینده 2 هزار و 275 هزار میلیارد تومان خواهد بود. این رقم نسبت به قانون بودجه 1403 رشد 42 درصدی را تجربه کرده است. همچنین، درآمدهای دولت از محل خالص حقوق ورودی گمرک نیز قرار است به 264 همت برسد که رشد 85 درصدی نسبت به قانون بودجه سال جاری دارد. لایحه بودجه ۱۴۰۴ که متشکل از چهار زیربخش شامل احکام، سقف منابع بودجه عمومی دولت، ترازهای عملیاتی، سرمایه‌ای و مالی و فروض برآورد منابع و مصارف است، از حیث منابع و مصارف بودجه کل کشور، بالغ بر ۱۱۸ میلیون و ۹۶۶ هزار میلیارد ریال است؛ بودجه عمومی کشور به حدود ۶۴۰۰هزار میلیارد تومان رسیده است. طبق لایحه بودجه ۱۴۰۴ از مفروضات منابع و مصارف عمومی دولت در سال ۱۴۰۴ حقوق ورودی حاصل از ارزش کل واردات کشور در این سال 2/61میلیارد یورو خواهد بود. حقوق ورودی از محل دارو، مواد اولیه دارویی، ملزومات مصرفی پزشکی و شیرخشک اطفال به اضافه کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی و کشاورزی ۱۱ میلیارد یورو خواهد بود.
حقوق ورودی از محل واردات ماشین‌آلات، تجهیزات، مواد اولیه و واسطه‌ای 7/34 میلیارد یورو خواهد بود. حقوق ورودی دولت از محل واردات شمش طلا 9/0میلیارد یورو، خودروی سواری 8/1 میلیارد یورو و کشنده‌ها 4/1میلیارد یورو برآورده است. بر همین اساس حقوق ورودی گوشی‌های تلفن همراه کمتر از ۶۰۰ دلار 8/1 میلیارد یورو و گوشی‌های تلفن همراه بیشتر از ۶۰۰ دلار 5/0 میلیارد یورو فرض شده است. حقوق ورودی سایر کالاها نیز 1/9 میلیارد یورو در نظر گرفته شده است.
اعتبار ۱۱ میلیارد یورویی برای واردات دارو و کالاهای اساسی
طبق لایحه بودجه سال آینده، بانک مرکزی برای واردات دارو و کالاهای اساسی باید ۱۱ میلیارد یورو اعتبار در نظر بگیرد. طبق لایحه بودجه سال 1404 که صبح دیروز از سوی دولت به مجلس تقدیم شد، دولت و دستگاه‌های موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری از جمله بانک مرکزی، مجاز هستند نسبت به 11 میلیارد یورو برای واردات صرفا کالاهای اساسی کشاورزی، دارو و مواد اولیه آن، ملزومات مصرفی پزشکی، شیرخشک اطفال و مواد اولیه به نرخ ترجیحی اقدام کنند. تخصیص ارز جهت واردات اقلام فوق، توسط سازمان برنامه‌وبودجه به بانک مرکزی ابلاغ می‌شود. در لایحه بودجه سال آینده که دیروز جزئیات کامل آن منتشر شد، نرخ تسعیر کالاهای اساسی به صورت شناور و متناسب با تورم در نظر گرفته شده است. در جدول مربوط به این بخش برای تسعیر کالاهای اساسی قید شده «افزایش تدریجی نسبت به نرخ سال 1403 و میزان نرخ تورم.» پورمحمدی، رییس سازمان برنامه‌وبودجه در همین ارتباط با تاکید براینکه نرخ دلار برای کالاهای اساسی روی نرخ‌های ترجیحی خواهد بود چون به معیشت و سلامت مردم مرتبط است، اما تلاش براین است غیر از بحث‌های ترجیحی به سمت بازار واحدی برویم تا ارزهای توافقی را استفاده کنیم البته این به معنای دفعتا واحده نیست بلکه امری است که شروع شده و به آرامی به سمت آن می‌رویم. البته این جزو سیاست‌های بانک مرکزی است.
تعیین عوارض گمرکی سیگار و تنباکو
براساس لایحه بودجه سال‌ آینده، وزارت صمت موظف شده تا با تکمیل زنجیره ارزش محصولات دخانی و کشاورزی و صادرات، ضمن تعیین عوارض گمرکی سیگار و تنباکوی وارداتی، مضاف بر رعایت قوانین و مقررات موجود، سهم تولید داخلی از بازار مصرف را افزایش دهد؛ منابع پس از تامین، بابت نوسازی و تجهیز خطوط تولید صنعت دخانیات صرف خواهد شد.
براساس آنچه در بند (ن) لایحه بودجه سال آینده با شناسه بودجه‌ای (۷۰۱۱۲) آمده است: وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با اجرای سیاست‌های فرهنگی، اقتصادی و تکمیل زنجیره ارزش محصولات دخانی در بخش کشاورزی و همچنین صادرات با تعیین عوارض گمرکی سیگار و تنباکوی وارداتی علاوه بر قوانین و مقررات موجود (نظیر بند (ح) ماده (۷۳) قانون برنامه هفتم پیشرفت) سهم تولید داخلی از بازار مصرف را افزایش دهد.
منابع مذکور پس از تامین منابع مرتبط با سیگار و تنباکو در جدول شماره (۵)، به ردیف درآمد- هزینه …، واریز و بابت نوسازی و تجهیز خطوط تولید صنعت دخانیات، براساس طرحِ اصلاح ساختار نیروی انسانی و شرکتی این حوزه (که به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری سازمان) به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید، در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار می‌گیرد. پس از تصویب طرح اصلاح ساختاری مذکور، میزان عوارض این بند به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
کاهش حقوق گمرکی کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی و کشاورزی
براساس لایحه بودجه ۱۴۰۴ به منظور حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به دولت اجازه داده می‌شود، در سال ۱۴۰۴حقوق گمرکی واردات کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی و کشاورزی به یک‌درصد کاهش یابد. براساس شناسه بودجه‌ای ۷۰۴۱۱)-ذ به ‌منظور حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به دولت اجازه داده می‌شود در سال ۱۴۰۴حقوق گمرکی واردات دارو، مواد اولیه دارو‏، ملزومات مصرفی پزشکی (که به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فاقد مشابه تولید داخل هستند) و شیرخشک مخصوص اطفال و مواد اولیه آن، کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی و کشاورزی به یک درصد کاهش دهد. فهرست شناسه (کد) تعرفه‌های موضوع این بند یک ‌ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون، توسط سازمان برنامه‌وبودجه کشور و با همکاری وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد تا زمان تصویب فهرست جدید، فهرست مصوب سال ۱۴۰۳ مبنای عمل است.
حقوق ورودی کالاهای اساسی کشاورزی در بودجه ۱۴۰۴
براساس شناسه بودجه‌ای ۷۰۴۱۱-ع در سال ۱۴۰۴، نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق ورودی به ‌استثنای کالاهای اساسی و دارو، ملزومات مصرفی پزشکی، شیرخشک اطفال و مواد اولیه آنها، معادل نرخ ارز مرکز مبادله طلا و ارز در روز اظهار است.
براساس شناسه بودجه‌ای ‌۷۰۴۱۱-خ دولت و دستگاه‌های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۸ مهر ۱۳۸۶ از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مجازند نسبت به 11 میلیارد یورو برای واردات صرفا کالاهای اساسی کشاورزی، ‌دارو و مواد اولیه آن، ملزومات مصرفی پزشکی، شیرخشک اطفال و مواد اولیه آن به نرخ ترجیحی اقدام کنند. تخصیص ارز جهت واردات اقلام فوق توسط سازمان برنامه‌وبودجه به بانک مرکزی ابلاغ می‌شود.
حقوق گمرکی شیرخشک به یک درصد کاهش یافت
براساس شناسه بودجه‌ای ۷۰۴۱۱ بند ذ، به منظور حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به دولت اجازه داده می‌شود:
1- در سال ۱۴۰۴ حقوق گمرکی واردات شیرخشک مخصوص اطفال و مواد اولیه آن، دارو، مواد اولیه دارو، ملزومات مصرفی پزشکی که به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فاقد مشابه تولید داخل ندارند، کالاهای اساسی نهاده‌های دامی و کشاورزی به یک درصد (۱) کاهش دهد. فهرست شناسه (کد تعرفه‌های موضوع این بند) یک ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون توسط سازمان برنامه‌وبودجه کشور و با همکاری وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت ،جهاد کشاورزی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد. تا زمان تصویب فهرست جدید، فهرست مصوب سال ۱۴۰۳ مبنای عمل است.
فروش گندم و آرد یارانه‌ای برای مصارف خبازی مجاز شد
براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، پرداخت وجوه ناشی از خرید تضمینی گندم انجام می‌شود و فروش گندم و آرد یارانه‌ای برای مصارف خبازی‌ها مجاز است.
در بند ب تبصره ۱۳ – حمایت اجتماعی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ بخش کشاورزی آمده است: پرداخت وجوه ناشی از خرید تضمینی گندم (در سقف مصارف خبازی) به ذی‌نفع نهایی براساس شماره ملی و موقعیت مکانی (واحد قطعات اراضی کشاورزی به صورت نقشه) انجام می‌شود. فروش گندم و آرد یارانه‌ای برای مصارف خبازی مجاز است و برای سایر مصارف به قیمت تمام شده به علاوه سود متعارف انجام می‌شود. سایر مصرف‌کنندگان باید نسبت به خرید گندم مورد نیاز خود با اولویت سازوکار کشت قراردادی از کشاورزان اقدام کنند.
دستگاه مباشر موظف است همه وجوه حاصل از فروش گندم و آرد یارانه و غیریارانه‌ای را به ردیف درآمدی واریز کند تا پس از کسر هزینه‌های تبعی توسط سازمان برای مصرف در یارانه گندم، آرد و نان تخصیص یابد. آیین‌نامه اجرایی این بند با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه کشور و همکاری وزارت جهاد کشاورزی حداکثر تا پایان فروردین‌ماه تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد. صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر با رعایت قوانین مربوط مکلف است صرفا سرپرست خانوار در صورت تقاضا تحت پوشش بیمه اجتماعی قرار دهد. مشمولان ماده ۲۱ قانون جوانی جمعیت و افراد غیرسرپرست خانوار که قبل از ابلاغ این حکم بیمه شده‌اند، از شمول این بند مستثنا هستند.
نرخ آب کشاورزی چاه‌های هوشمند در لایحه بودجه ۳۰ تومان تعیین شد
براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، دولت نرخ‌های جدید آب بخش کشاورزی را بر اساس رعایت الگوی کشت یا کشت محصولات اساسی (استراتژیک) توسط کشاورزان تعیین کرد که براساس آن نرخ آب کشاورزی چاه‌های هوشمند ۳۰ تومان تعیین شد. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ بخش کشاورزی، در بند الف تبصره ۷ آب، کشاورزی و محیط‌زیست آمده است: چاه‌های مجاز دارای شمارشگر (کنتور) هوشمند براساس برداشت مجاز از آنها، در صورت رعایت الگوی کشت ابلاغی یا کشت محصولات اساسی کشاورزی و راهبردی (استراتژیک) کشور به ‌ازای هر مترمکعب برداشت آب از آبخوان‌ها معادل سیصد (۳۰۰) ریال و در صورت عدم رعایت شرایط مذکور معادل هفتصد (۷۰۰) ریال خواهد بود.همچنین چاه‌های مجاز فاقد شمارشگر (کنتور) هوشمند براساس سطح زیرکشت و الگوی مصرف آب تعیین شده در صورت رعایت الگوی کشت ابلاغی یا کشت محصولات اساسی کشاورزی و راهبردی (استراتژیک) کشور، تا سقف ظرفیت پروانه بهره‌برداری، به ‌ازای هر مترمکعب برداشت آب از آبخوان‌ها معادل ۴۰۰ ریال و در صورت عدم رعایت شرایط مذکور معادل هزار (۱۰۰۰) ریال می‌شود.
تاکید دولت بر کشت قراردادی
در لایحه بودجه ۱۴۰۴
براساس لایحه بودجه ۱۴۰۴، فروش گندم و آرد یارانه‌ای برای مصارف خبازی مجاز است و سایر مصارف‌کنندگان باید نسبت به خرید گندم مورد نیاز خود با اولویت سازوکار کشت قراردادی از کشاورزان اقدام کنند. در تبصره ۱۳ بخش حمایت اجتماعی و در شناسه بودجه‌ای ۷۱۰۹ بند (ب) پرداخت وجوه ناشی از خرید تضمینی گندم (در سقف مصارف خبازی) به ذی‌نفع نهایی براساس شماره ملی و موقعیت مکانی (واحد قطعات اراضی کشاورزی به صورت نقشه) انجام می‌شود.
فروش گندم و آرد یارانه‌ای برای مصارف خبازی مجاز است و برای سایر مصارف به قیمت تمام شده به علاوه سود متعارف صورت می‌گیرد. سایر مصارف‌کنندگان باید نسبت به خرید گندم مورد نیاز خود با اولویت سازوکار کشت قراردادی از کشاورزان اقدام کنند. دستگاه مباشر موظف است تمام وجوه حاصل از فروش گندم و آرد یارانه‌ای و غیریارانه‌ای را به ردیف درآمدی شماره…… واریز کرده تا پس از کسر هزینه‌های تبعی توسط سازمان، برای مصرف در یارانه گندم، آرد و نان تخصیص یابد. آیین‌نامه اجرایی این بند با پیشنهاد مشترک سازمان برنامه‌وبودجه کشور با همکاری وزارت جهاد کشاورزی حداکثر تا پایان فروردین‌ماه تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.