14 - 07 - 2020
درآمد ناچیز آذربایجانشرقی
گروه معدن- معدن مس سونگون در ورزقان اهر بزرگترین معدن مس خاورمیانه است اما به گفته نمایندگان مجلس، عایدی استان آذربایجانشرقی از ثروت هنگفت این معدن بسیار ناچیز است، چرا که منابع مالی حاصل از فعالیتهای این مجتمع معدنی به صورت مشخص معلوم نیست و همه آن صرف توسعه استان آذربایجانشرقی نمیشود. به عبارت دیگر کمیسیون معادن مجلس بر این باور است که مشخص نیست چه میزان از منابع مالی حاصل از معدن سونگون در این منطقه سرمایهگذاری میشود. در حالی که باید هرچه زودتر در این خصوص شفافسازی شود و با احیای شرکت مس آذربایجان، علاوه بر جلوگیری از خامفروشی مس در سونگون، در این استان اشتغالزایی صورت گیرد.
بر همین اساس عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با انتقاد از مشخص نبودن منابع مالی حاصل از فعالیتهای مجتمع معدنی مس سونگون در شهرستان ورزقان گفت: عایدی آذربایجانشرقی از ثروت عظیم این معدن ناچیز است. اللهوردی دهقانی، بحث اصلی نمایندگان آذربایجانشرقی در مجلس درباره وضعیت مجتمع مس سونگون را مربوط به ثروت و عواید پولی آن دانست و افزود: گردش سالانه ۱۲ هزار میلیارد تومانی این معدن و سهم آذربایجانشرقی از این منبع مالی هنگفت، مطالبه جدی مردم و نمایندگان مجلس است که باید مسوولان امر در این خصوص پاسخگو باشند.
وی ارزش هر تن مس استخراجی از معدن سونگون در شهرستان ورزقان را افزون بر شش هزار و ۳۰۰ دلار اعلام و اضافه کرد: استخراج و فرآوری سالانه ۳۰۰ هزار تن مس از این معدن ۱۲ هزار میلیارد تومان سود در پی دارد که معلوم نیست سهم آذربایجانشرقی و شهرستان ورزقان از این منبع مالی بسیار عظیم چه میزان است و چقدر از این پول در این منطقه سرمایهگذاری میشود.
دهقانی اظهار کرد: این در حالی است که معتقدیم تمامی این منابع مالی باید در خود آذربایجان سرمایهگذاری شود و طرحهای مختلف توسعهای در صنایع پاییندست مس سونگون به انجام برسد.
اکتشاف مس سونگون توسط روسها
دهقانی وجود معدن مس سونگون در آذربایجان را مزیت بسیار بزرگ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برای منطقه دانست و با تاکید بر اینکه باید از این منبع سرشار به بهترین شکل ممکن برای توسعه کشور و استان بهرهبرداری شود، یادآوری کرد: آذربایجانشرقی از نظر ذخایر معدنی با ۸ تا ۱۰ میلیارد تن انواع مواد معدنی، مقام نخست ایران را در اختیار دارد که بخش بزرگی از آن در شمال استان و شهرستانهای ورزقان، کلیبر و اهر واقع شده است.وی، تاریخچه اکتشاف معدن مس سونگون را مربوط به ۱۵۰ سال قبل و توسط روسها دانست و ادامه داد: روسها در این معدن تا سالهای پیش از انقلاب نیز حضور داشتند و هر چند ذخایر آن حدود یک میلیارد تن برآورد میشود، اما معتقدیم آمارها فراتر از این ارقام است.وی یکی از دلایل اصلی نبود سرمایهگذاری لازم و کافی حاصل از عواید مالی مس سونگون در آذربایجان را تمرکزگرایی و انحصار معادن مس کشور دانست.
نبود طرحهای تحقیقاتی
دهقانی، نداشتن شناخت و آشنایی کافی مسوولان آذربایجانشرقی از منابع سرشار مس سونگون و نبود طرحهای تحقیقاتی و اکتشافی جدید همچون اسکن هوایی منطقه را از دیگر عوامل به حاشیه راندن این معدن در برابر معادنی همچون معدن مس سرچشمه برشمرد و اضافه کرد: چنانچه تحقیقهای میدانی و زمینشناسی عمیق در منطقه به انجام برسد، چهبسا معادنی بسیار بزرگ و غنیتر از معدن کنونی در منطقه کشف شود.
وی با ابراز تاسف از نبود توجه ویژه به مجتمع مس سونگون اظهار کرد: بر همین اساس تاکنون سرمایهگذاریهای لازم و کافی برای طرحهای توسعه این مجتمع معدنی پیشبینی نشده و بسیاری از محدودیتهای شامل حال این معدن بینظیر شده است که ادامه این روند به ضرر اقتصاد استان و حتی کشور خواهد بود.
این نماینده مجلس یازدهم، طرح ایجاد شرکت مس آذربایجان در دولت دهم و مجلس نهم را یکی از اقدامات مناسب به منظور زدودن انحصارطلبی قلمداد کرد و افزود: با وجود اینکه تلاشهای زیادی در آن دوره صورت گرفت، اما پس از مدتی اندک این شرکت به روند معمول خود ادامه نداد و فعالیتهایش راکد ماند، در حالی که اگر روال طبیعی خود را ادامه میداد امروز این شرکت در قالب هلدینگهای مختلف میتوانست مسیر توسعه اقتصادی مجتمع و استان را تسریع کند.
جلوگیری از خامفروشی
دهقانی با تاکید بر اینکه شرکت مس آذربایجان باید احیا شود، یکی از فواید مهم این امر را جلوگیری از خامفروشی مس در سونگون دانست و گفت: با ایجاد صنایع پاییندستی در جوار معدن مس سونگون میتوان این مهم را به سرانجام مطلوبی رساند.
وی اهمیت ایجاد و راهاندازی صنایع پاییندستی مس سونگون را بسیار مهم و موثر در وضعیت اقتصادی منطقه خواند و یادآوری کرد: هر چند ایجاد واحدهایی همچون ذوب در مجتمع مس سونگون و طرحهای توسعهای آن ارزشمند و مفید است اما باید توجه داشت که حداکثر اشتغالزایی چنین واحدهایی ۱۵۰۰ نفر است، در حالی که ایجاد صنایع پاییندستی و کوچکتر میتواند زمینهساز اشتغال بسیار فراتر از چنین ارقامی باشد.
دهقانی، سرمایهگذاری در حوزه صنایع فلزی و غیرفلزی، مصنوعات فلزی، انواع کانی، فرآوری لجنهای حاوی طلا و نقره در فرآیند تولید مس، کنسانتره مس، تولید مس کاتدی، مفتول مسی کمقطر، فویلهای کمضخامت مسی و لولههای مسی کمقطر را از جمله مزیتهای بسیار مهم و پردرآمد توجه به صنایع پاییندست مجتمع مس سونگون برشمرد.
وی اهمیت صادراتی صنایع مرتبط با مس را مورد اشاره قرار داد و افزود: نزدیکی شهرستان ورزقان به منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس و جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان، قابلیت غیرقابل چشمپوشی در این زمینه است که میتوان با جذب سرمایهگذاران داخلی و خارجی ضمن تسریع در ایجاد صنایع پاییندست مس، نسبت به صادرات محصولات تولیدی به بهترین شکل بهرهبرداری کرد.
دهقانی، لازمه تحقق این مهم و بهرهمندی از مزیتهای صادراتی مس سونگون را اتصال شهرستان ورزقان به منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس دانست و با بیان اینکه در این زمینه اقداماتی در دست پیگیری است، اظهار کرد: نیاز کشور همسایه ترکیه به سالانه یک میلیون تن مس کاتدی از جمله مزیتهای صادراتی صنایع مس است که میتوان به طور مستقیم از ورزقان نسبت به این امر اقدام کرد.
لازم به ذکر است معدن مس سونگون در ۱۰۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۲۵ کیلومتری شهرستان ورزقان واقع شده است و بر اساس برآوردهای صورت گرفته با ایجاد صنایع پاییندستی و نیز اجرای طرحهای توسعهای در این مجتمع، توانایی اشتغالزایی ۲۰۰ هزار نفری به طور مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت وجود دارد. این مجتمع معدنی با ظرفیت ۱۵۰ هزار تن کنسانتره در سال، نیمه دوم سال ۱۳۸۵ به بهرهبرداری رسید.
ذخیره احتمالی این معدن بیش از یک میلیارد تن و ذخیره قابل استخراج آن حدود ۷۹۶ میلیون تن برآورد شده است که در مجموع کل ذخایر قطعی، احتمالی و ممکن در محدوده کانسار سونگون ورزقان حدود ۷/۱ میلیارد تن سنگ مس با عیار ۶۱/۰ درصد است. در این معدن غیر از فلز باارزش مس، مولیبدن، طلا، نقره و دیگر عناصر بااهمیت به صورت فلزات همراه وجود دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد