12 - 01 - 2022
خطر پیونگیانگ هستهای
گروه جهان- کرهجنوبی بامداد دیروز از شلیک یک «پرتابه نامشخص» از سوی کرهشمالی به سمت دریای ژاپن خبر داد. این دومین آزمایش موشکی پیونگیانگ در سال جدید میلادی و ظرف یک هفته است. پرتاب دومین موشک ظرف یک هفته تاکیدی بر عزم جدی رهبر کرهشمالی بر تقویت توان دفاعی این کشور به عنوان بخشی از اولویتهای سال ۲۰۲۲ آن است. کیم جونگ اون در یک نشست مهم امنیتی در ماه دسامبر، به این تصمیم اشاره کرده بود.
در حالی که کرهشمالی سال ۲۰۲۲ را با آزمایش تازهترین موشک پیشرفته خود آغاز کرد، اما تحلیلگران میگویند که پیونگیانگ به احتمال زیاد در شرایط فعلی آزمایشهای تسلیحاتی خود را سبک جلوه میدهد تا با فشار بینالمللی بیشتری مواجه نشود. رژیم کیم جونگ اون با این استدلال که حق دفاع از خود را دارد تاکنون آزمایشهای تسلیحاتی را انجام داده است. کرهشمالی سال نوی میلادی را با آزمایش آنچه ادعا میکند نوع تازهای از «موشکهای مافوق صوت» است در اولین آزمایش تسلیحاتی خود از پاییز ۲۰۲۱ میلادی آغاز کرد.
این کشور منزوی در شرق آسیا به توسعه سیستمهای تسلیحاتی با فناوری پیشرفته ادامه میدهد و در برخی آزمایشها در ماههای گذشته گامهای بزرگی را برداشته است. در همین حال، در برخی از موشکها اقتباسهایی از فناوریهای موجود پیشین آن کشور نیز دیده میشود.
یکی از دلایل نگرانی جامعه بینالمللی نسبت به توسعه سیستمهای پرتابه مافوق صوت (HGV) توسط کرهشمالی یک سیستم تسلیحاتی پیشرفته بوده که توسط ارتشهای بزرگ در سراسر جهان توسعه مییابد. پرتابههای مافوق صوت شامل پرتابههایی هستند که روی یک تقویتکننده موشک با سرعتی دستکم پنج برابر سرعت صوت پرتاب میشوند و دارای قابلیت مانور بیشتر هستند که جلوگیری از شناسایی و رهگیری آن را امکانپذیر میسازد.
این اقدام مدت کوتاهی پس از آن صورت میگیرد که شش کشور با صدور بیانیهای از کرهشمالی خواستند اقدامهای بیثباتکننده خود را متوقف کند. روز دوشنبه، ایالات متحده، آلبانی، فرانسه، ایرلند، ژاپن و انگلیس پس از آزمایش موشک مافوق صوت در هفته گذشته، در بیانیه مشترکی از کرهشمالی خواستند تا از هرگونه فعالیت بیثباتکننده جدید خودداری کند. لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت: «ما از کرهشمالی میخواهیم از هرگونه اقدام بیثباتکننده جدید خودداری کند، برنامههای ممنوعه، سلاحهای کشتار جمعی و موشکهای بالستیک خود را کنار بگذارد و در یک گفتوگوی سازنده درباره خلع سلاح کامل شبه جزیره کره مشارکت کند.» این دیپلمات آمریکایی که بیانیه مشترک شش کشور پیش از آغاز جلسه غیرعلنی شورای امنیت درباره آزمایش موشکی اخیر کرهشمالی را قرائت کرد، افزود: این فعالیتها خطر تشدید تنش را افزایش میدهد و تهدیدی بزرگ برای ثبات منطقهای کرهشمالی است.
سفیر آمریکا تاکید کرد که کرهشمالی باید به جای برنامه تسلیحات و تهدیدهای غیرقانونی به گفتوگو و صلح روی آورد. او گفت: هر پرتاب موشک نه تنها برای تقویت تواناییهای کرهشمالی، بلکه برای گسترش دامنه تسلیحات موجود جهت صادرات به مشتریان و فروشندگان غیرقانونی اسلحه در سراسر جهان است. نشست شورای امنیت سازمان ملل به درخواست پنج عضو آن یعنی آمریکا، آلبانی، فرانسه، انگلیس و ایرلند برگزار شد. به باور کارشناسان، آزمایش موشک دوم ممکن است به دلیل همزمانی با نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در نیویورک انجام گرفته باشد؛ جایی که ایالات متحده و متحدانش پرتاب هفته گذشته را محکوم کردند؛ اما برخی تحلیلگران معتقدند این اقدامهای کرهشمالی میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد؛ از جمله منحرف کردن توجه عمومی از وضعیت نامناسب اقتصادی این کشور که با شیوع ویروس کرونا وخیمتر شده است.
شلیک این موشکها در شرایطی انجام میشود که کیم روز جمعه ۳۱ دسامبر (دهم دی) در یک سخنرانی در آستانه سال جدید میلادی، گفته بود: «اهداف اصلی کرهشمالی برای سال ۲۰۲۲ توسعه اقتصادی و بهبود زندگی مردم است، زیرا این کشور با مبارزه بزرگ مرگ و زندگی روبهرو است.» مقامهای سازمان ملل بارها هشدار دادهاند که کودکان و افراد مسن آسیبپذیر در کرهشمالی در معرض خطر گرسنگیاند.
تهدید تسلیحاتی پیونگیانگ
با وجود آنکه اکثر موشکهای بالستیک میتوانند با سرعت مافوق صوت حرکت کنند تحلیلگران بر این باورند که توانایی پرتابههای مافوق صوت برای حرکت در ارتفاع پایین و مانور در حین پرواز، این تسلیحات را تبدیل به تهدیدی بزرگتر ساخته است.
به گفته جفری لوئیس، کارشناس تسلیحات در موسسه مطالعات بینالمللی میدلبری در ایالات متحده نوع پرتابه مافوق صوتی که این هفته به فضا پرتاب شد به نظر میرسد از نوع گلایدر مافوق صوت مخروطی شکل است که به عنوان MaRV نیز شناخته میشود. سیستم MaRV در موشکهای بالستیک به معنای دارا بودن کلاهکهایی است که به طور خودکار قادر به ردگیری اهداف زمینی باشند.
سیستم تسلیحاتی که اخیرا توسط کرهشمالی آزمایش شد در مجموع ۷۰۰ کیلومتر پرواز کرد که شامل یک مانور جانبی بود که حدود ۱۲۰ کیلومتر طول کشید. با این وجود، MaRV نوع تازهای از سلاح نیست و کرهشمالی پیشتر سیستمهای مشابهی را روی تقویتکنندههای کم قدرت آزمایش کرده است مانند پرتاب MaRV در سال ۲۰۱۷ روی یک موشک کوتاهبرد اسکاد.
به گفته آنکیت پاندا، کارشناس ارشد برنامه سیاست هستهای در بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی به نظر میرسد موشک شلیکشده این هفته برای اولین بار در نمایشگاه «دفاع از خود ۲۰۲۱» در پیونگیانگ در اکتبر ۲۰۲۱ به نمایش گذاشته شده است.
در اواخر سپتامبر، کرهشمالی با اعلام اینکه برای اولین بار یک پرتابه مافوق صوت را آزمایش کرده جهان را شگفتزده کرد. رسانه دولتی کرهشمالی اعلام کرد که این سیستم موشکی هواسونگ-۸ نام داشته است. هواسونگ نامی است که کرهشمالی به مجموعهای از موشکها میدهد که به معنای مریخ است.
بر اساس عکسی که از پرتاب ماه سپتامبر که توسط مرکز ۳۸ شمالی در واشنگتن به دست آمده (مرکزی که کار تجزیه و تحلیل و رصد فعالیتهای کرهشمالی را انجام میدهد) یک سر پیکانی شکل بر روی یک موشک بالستیک میانبرد (IRBM) قرار داشته که تقویتکنندهای شبیه نسخه کوتاهشده موشک بالستیک هواسونگ -۱۲ بوده است. شگل گلایدر مافوق صوتی که ماه سپتامبر به فضا پرتاب شد متفاوت از گلایدر مخروطیشکلی بود که هفته گذشته پرتاب شد. بر اساس گزارشها تقویتکنندههای موشکی مورد استفاده در پرتابهها از نوع با تحرک بیشتر از پیشران مایع قابل ذخیره از پیش بارگذاریشده موسوم به «آمپول سوخت موشک» استفاده میکردند.
یان ویلیامز، معاون پروژه دفاع موشکی در مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک فناوری میگوید: «فناوری گلایدر مافوق صوت به مواد و تکنیکهای صنعتی بسیار پیشرفتهای نیاز دارد تا جایی که به نظر من کرهشمالی احتمالا در این اقدام از کمک خارجی بهرهمند بوده است.» علاوه بر آن، تایید ادعاهای کرهشمالی مبنی بر پرتاب موفقیتآمیز، بدون دادههای مستقیم در مورد محل پرتاب موشکها یا رسیدن به اهداف مورد نظر دشوار است.
پرتاب موشکی از زیردریایی
همچنین کرهشمالی در حال توسعه یک سیستم تسلیحات پیشرفته دیگر است: موشکهای بالستیک با قابلیت پرتاب از زیردریایی .(SLBM) پس از اولین آزمایش مافوق صوت کرهشمالی این کشور ادعا کرد که پرتاب موشک از زیردریایی را در ماه اکتبر انجام داده است. ویلیامز میگوید: «این موشک، چیزی است که پیشتر ندیده بودیم. کوچکتر از موشکهای پرتابی از زیردریایی است که پیونگیانگ در رژههای نظامی اخیر به نمایش گذاشته و به نظر میرسد بیشتر شبیه موشکهای زمینی KN-23 است.»
موشک KN-23 که به عنوان یک موشک بالستیک کوتاهبرد (SRBM) شناخته میشود بردی معادل ۴۵۰ کیلومتر دارد و این بدان معنی است که یک زیردریایی از نظر تئوری باید نسبتا نزدیک به اهداف حرکت کند تا بتواند موثر واقع شود. این امر زیردریاییها را در برابر سیستمهای تشخیص پیشرفته آسیبپذیرتر میسازد.
همچنین در ماه سپتامبر کرهشمالی یک موشک کروز دوربرد را شلیک کرد که ادعا میشد سلاح استراتژیک با اهمیت زیادی است. همچنین کرهشمالی یک پرتابگر ماهواره به نام تائپودونگ- ۲ را آزمایش کرده که میتواند محمولهای هزار کیلوگرمی را تا ۱۰ هزار کیلومتر حمل کند؛ از جمله حاملهایی که قادر به ورود مجدد به جو هستند.
همچنین پیونگیانگ تسلیحات هستهای تولید کرده و تحلیلگران به دقت تصاویر ماهوارهای مرکز تحقیقات هستهای یونگ بیون را بررسی کردهاند که نشان میدهد این برنامه میتواند پیشرفت کند. کرهشمالی شش آزمایش تسلیحاتی هستهای انجام داده که آخرین آزمایش آن در سال ۲۰۱۷ میلادی بوده است.
ویلیامز میگوید: «بخش اعظم کار توسعه سیستمهای موشکی شامل آزمایش پرواز نیست بلکه مهندسان کرهشمالی برای طراحی و ساخت به زمان نیاز دارند. آشکار نبودن آزمایشهای پروازی بدان معنی نیست که کرهشمالی به توسعه قابلیتهای موشکی خود ادامه نمیدهد.»
چرا کرهشمالی اکنون آزمایشها را انجام میدهد؟
کرهشمالی به دلیل تحریمهای بینالمللی از آزمایش موشکهای بالستیک و سلاحهای هستهای منع شده است. با این وجود، حکومت کرهشمالی با طرح استدلال دفاع از خود آزمایشها را انجام میدهد. ایالات متحده و متحدانش از جمله ژاپن و کرهجنوبی، آزمایشهای موشکی کرهشمالی را به عنوان تهدیدی برای ثبات منطقه محکوم کردهاند. مذاکرات بین ایالات متحده و کرهشمالی در مورد محدود کردن توسعه تسلیحات در ازای لغو تحریمها در سال ۲۰۱۹ متوقف شد.
با توجه به دشواریهای اقتصادی که کرهشمالی در حال حاضر با آن مواجه است گمانهزنیهایی مطرح شده مبنی بر آنکه چه نوع آزمایش تسلیحاتی احتمالی را میتواند بدون تحریک کردن جامعه بینالمللی انجام دهد.
بر خلاف سال ۲۰۱۷ میلادی، اکنون احتمال دارد که کرهشمالی آزمایش تسلیحاتی خود را سبک جلوه دهد. به نظر میرسد پیونگیانگ در آن زمان حاضر بود روابط خارجی خود را قربانی کند تا به سطح مشخصی از موفقیت تسلیحاتی دست یابد. با این وجود، امروز با تمرکز واقعی بر توسعه اقتصادی به عنوان بخشی از استراتژی ملی خود و نیاز فوری به ایجاد مسیری برای بهبود اقتصادی در کوتاهمدت به سطحی از روابط خارجی و حمایت نیاز دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد