4 - 03 - 2024
خطری پنهان در عصر جدید
گروه فناوری- هوش مصنوعی به سرعت در حال تغییر جهان است و به عنوان یکی از مهمترین فناوریهای قرن بیست و یکم شناخته میشود. با وجود مزایای فراوانی که هوش مصنوعی به ارمغان میآورد، نگرانیهای فزایندهای در خصوص تشدید نابرابریهای موجود در جوامع به واسطه این فناوری به وجود آمده است. اتوماسیون ناشی از هوش مصنوعی میتواند منجر به از دست رفتن شغلهای متعددی، به ویژه در مشاغل یدی و کممهارت شود. این امر میتواند به افزایش بیکاری و تشدید نابرابری اقتصادی منجر شود. هوش مصنوعی همچنین میتواند بهطور بالقوه ثروت را در دستان تعداد کمی از افراد متمرکز کند. صاحبان این فناوری و شرکتهای پیشرو در این زمینه میتوانند از مزایای اقتصادی قابلتوجهی بهرهمند شوند، در حالی که سهم سایر افراد از ثروت جامعه کاهش مییابد. نمونه دیگر الگوریتمهای هوش مصنوعی است که ممکن است براساس دادههای مغرضانه آموزش داده شوند و تبعیضهای موجود در جامعه را تشدید کنند. این امر میتواند به نابرابری در زمینههای مختلف مانند دسترسی به خدمات، فرصتهای شغلی و عدالت اجتماعی منجر شود. به همین علت آموزش افراد در زمینههای مرتبط با هوش مصنوعی و ارتقای مهارتهای دیجیتال میتواند به آنها در سازگاری با تغییرات ایجادشده توسط این فناوری و یافتن شغلهای جدید کمک کند. از طرفی حمایت از افراد آسیبپذیر و بیکارشده به واسطه هوش مصنوعی از طریق ارائه خدمات اجتماعی و حمایتهای مالی میتواند به کاهش نابرابری و تبعیض کمک کند. همچنین دولتها میتوانند با وضع قوانین و مقررات مناسب، از سوءاستفاده از هوش مصنوعی و تشدید نابرابریها جلوگیری کنند.
سیاستگذاریهای مناسب در زمینه توزیع عادلانه ثروت و فرصتهای شغلی میتواند به ایجاد جامعهای عادلانهتر کمک کند. بنابراین هوش مصنوعی یک پدیده پیچیده با ابعاد مختلف است که میتواند به طور همزمان فرصتها و چالشهای جدیدی را به وجود آورد. در حالی که هوش مصنوعی پتانسیل بالایی برای افزایش بهرهوری و رفاه جامعه دارد، عدم توجه به پیامدهای اجتماعی آن میتواند به تشدید نابرابریهای موجود و ایجاد تبعیضهای جدید منجر شود. برای دستیابی به مزایای هوش مصنوعی و به حداقل رساندن پیامدهای منفی آن، اتخاذ رویکردی جامع و چندوجهی که شامل سرمایهگذاری در آموزش، تقویت شبکههای ایمنی اجتماعی و تنظیمات مناسب است، ضروری به نظر میرسد.
بر این اساس کارشناسان هشدار میدهند هر چند فناوریهای هوش مصنوعی به عنوان فناوری پیشرفته، مورد استقبال قرار میگیرند، اما خطر تکرار سوگیریها و نابرابریهای موجود در دنیای امروز را دارند. در یکی از بزرگترین کنفرانسهای فناوری جهان، چه در صحنه اصلی، چه در پنلهای جانبی آن، یا در دهها غرفه پرزرقوبرق شرکتها، همه از هوش مصنوعی صحبت کردند. در رویداد «وب سامیت» که برای اولین بار در خاورمیانه، در دوحه برگزار شد و پنجشنبه گذشته به پایان رسید، کارآفرینان، سرمایهگذاران و مدیران تجاری از سراسر جهان، درباره قابلیتهای هوش مصنوعی صحبت کردند. با این حال، در کنار این شور و اشتیاق، نگرانیهای فزایندهای در میان کارشناسان وجود دارد که این فناوریها ممکن است نابرابریهایی را تشدید کنند که جهان را دچار شکاف میکنند.
به گفته «آیو تومتی»، یکی از بانیان جنبش ضد نژادپرستی «زندگی سیاهپوستان اهمیت دارد» در آمریکا، فناوریها از جمله هوش مصنوعی، در معرض خطر تشدید سوگیریهایی هستند که از قبل وجود داشتهاند. وی گفت: ما به معنای واقعی کلمه شاهد آن هستیم که تعصب در فناوریهایی که در جوامع ما به کار میروند، برنامهریزی شدهاند. این سوگیریها باید مورد رسیدگی قرار گیرند. «تومتی» اظهار کرد: رهبر عدالت اجتماعی، نمونهای از ابزارهای پلیسی پیشبینیکننده را به اشتراک گذاشت که به ویژه برای رنگینپوستان به خصوص سیاهپوستان در آمریکا، زیانآور بوده است. بر اساس گزارش «امآیتی تکنولوژی ریویو»، به طور کلی، دو نوع از این ابزارها در حال حاضر در آمریکا استفاده میشوند: اول، ابزارهایی که از الگوریتمهای مبتنی بر مکان، برای پیشبینی محل وقوع جرم استفاده میکنند. دوم، ابزارهایی که بر اساس دادههای مربوط به افراد، مانند سن یا جنسیت، پیشبینی میکنند که چه کسی ممکن است در جرم مشارکت داشته باشد. بررسی غول حسابداری Deloitte نشان میدهد فناوریهای هوشمند مانند هوش مصنوعی، میتوانند به شهرها کمک کنند تا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد، جرم و جنایت را کاهش دهند. به گفته «تومتی»، این فناوریها، یک دلیل جدی واقعی برای هشدار هستند، زیرا ما هنوز به نژادپرستی و ضد تبعیض نژادی در داخل سیستم عدالت کیفری، رسیدگی نکردهایم. وقتی این فناوریها توزیع میشوند، این طور فرض میشود که خنثی هستند، اما اینطور نیست. مواردی دیده شده که مردم در حال حاضر به دلیل اسکن معیوب صورت، زندانی شدهاند. آنها فقط چهره ما را به یک شکل نمیبینند و ویژگیهای ما را تشخیص نمیدهند. جانبداری و تبعیض زیادی درباره کلیشهها وجود دارد که از طریق این فناوریها، عادیسازی شدهاند.
هوش مصنوعی و شکاف دیجیتال
علاوه بر تشدید تعصبات موجود، نگرانی دیگری که کارشناسان در مورد فناوریهای هوش مصنوعی مطرح میکنند، این است که ممکن است شکاف دیجیتالی جهانی را تشدید کنند. «علا عبدالعال» از سازمان همکاری دیجیتال مستقر در عربستان سعودی که در این رویداد صحبت میکرد، گفت: کشورها باید نه به عنوان مصرفکننده، بلکه در مقام تولیدکننده، پیشرفت خود در زمینه هوش مصنوعی را سرعت بخشند. ایجاد فرصتهایی برای ارتقای مهارت، میتواند این شکاف را کاهش دهد و دولتها به تنهایی نمیتوانند این کار را انجام دهند. سازمانهای جامعه مدنی باید وارد عمل شوند.
«جهاد تایارا» مدیرعامل شرکت اماراتی اِوُتِک، دیدگاهی متضاد ارائه کرد و گفت: در عین اینکه رقابت برای برتری هوش مصنوعی در صحنه جهانی به فراهم بودن تامین مالی بستگی دارد، مصرف آن در سراسر جهان، شکاف دیجیتالی را کاهش میدهد. «تایارا» در این رویداد گفت: اکنون اکثر کشورها دسترسی بهتری به اینترنت دارند. رایانش ابری و خدمات ذخیرهسازی، ارزانتر شدهاند و داده به صورت وسیعی، قابل دسترس است. با این حال، در زمینه تولید هوش مصنوعی، برخی کشورها هنوز بسیار عقب هستند.«فرانک لانگ» نایبرییس غول بانکداری سرمایهگذاری گلدمنساکس در آمریکا اظهار کرد: کشورهای سراسر جهان امروز بسیار بیشتر از زمانی که فناوریهای تلفن همراه رونق پیدا کردند یا زمانی که اینترنت ایجاد شد، شیفته پتانسیل هوش مصنوعی هستند. این تا حدی به دلیل تاثیر اقتصادی عظیمی است که هوش مصنوعی میتواند داشته باشد و به دلیل کاربردهای ژئوپلیتیکی مستقیم آن است. براساس گزارش شبکه الجزیره، «لانگ» استدلال کرد که رقابت برای توسعه فناوریهای هوش مصنوعی، چند لایه خواهد بود و ابتکارات پویا در دست راهاندازی در سراسر جهان است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد