خصوصی‌سازی پول

کتاب «خصوصی‌سازی پول» نوشته فریدریش فون‌هایک، یکی از برجسته‌ترین آثار اندیشمندانه در زمینه نظریه پول و نقش دولت در اقتصاد است.‌ هایک در این کتاب با شهامتی کم‌نظیر از انحصار دولت‌ها در انتشار پول انتقاد می‌کند و پیشنهاد می‌دهد که انتشار پول باید به دست نهادهای خصوصی و در بستر رقابت آزاد واگذار شود. از نظر او، همان‌طور که رقابت در تولید کالاها و خدمات باعث نوآوری، افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌ها می‌شود، در حوزه پول نیز همین رقابت می‌تواند به ثبات و کارایی بیشتر منجر شود.
هایک ریشه اصلی تورم، بی‌ثباتی اقتصادی و چرخه‌های بحران را در کنترل دولتی بر پول می‌داند. او می‌گوید که دولت‌ها همیشه انگیزه دارند برای تامین مالی هزینه‌های خود به چاپ پول روی بیاورند؛ نتیجه چنین سیاستی، کاهش قدرت خرید، بی‌اعتمادی عمومی و تخریب ساختارهای اقتصادی است. به عقیده او، این انحصار پولی دولت‌ها، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای آزادی‌های فردی و نظم اقتصادی پایدار است. در مقابل این وضعیت،‌ هایک پیشنهاد می‌دهد که شرکت‌های خصوصی بتوانند پول‌های خود را منتشر کنند. در این نظام پیشنهادی، هر مؤسسه مالی می‌کوشد با حفظ ارزش و ثبات پول خود، اعتماد مردم را جلب کند. مردم نیز آزادند تا میان پول‌های مختلف یکی را انتخاب کنند. در چنین فضایی، پول‌هایی که ارزش خود را از دست می‌دهند به‌سرعت کنار گذاشته می‌شوند و آنهایی که پایدارترند، رواج پیدا می‌کنند. این انتخاب آزادانه، همان مکانیسم رقابتی است که ‌هایک آن را اساس نظم طبیعی بازار می‌داند.