2 - 11 - 2021
خسارتهای زیستمحیطی طاعون نشخوارکنندگان
چند سالی است که طاعون نشخوارکنندگان کوچک یا تب نشخوارکنندگان، به یکی از مهمترین عوامل تهدید جمعیت حیاتوحش ایران تبدیل شده است. امسال هم سروکله این بیماری در پنج کانون پیدا شد، و منطقه شکار ممنوع طالقان نیز با ۷۵ هزار هکتار وسعت از جمله مهمترین کانونهای درگیر این بیماری بود که به گفته فلاحنژاد رییس اداره محیطزیست این شهرستان ۲۴ راس کل و بز را تلف کرد.
این بیماری در سال ۹۴ حدود ۲۰۷ راس وحوش و در سال ۹۷ حدود ۲۸ راس کل و بز وحشی را در منطقه شکار ممنوع طالقان تلف کرد. در حالی که عامل انتقال این بیماری به حیاتوحش، دامهای اهلی هستند و راه مقابله با انتقال این ویروس، واکسیناسیون دام و جداسازی دامهای اهلی از دامهای وحشی عنوان میشود.
حضور دام در مراتع طالقان با وجود تلفات حیاتوحش منطقه
اما با وجود اینکه از اوایل مهرماه خبر ورود تب نشخوارکننده به تدریج در استانهای قزوین، البرز، مازندران، خراسان شمالی گسترش یافت، که همزمان با موعد خروج دامهای اهلی از مراتع شاهد بودیم که این اتفاق به موقع رخ نداد و به گفته منابع محلی طالقان همچنان بعد از گذشت دو ماه برخی دامها در منطقه پراکنده هستند که میتوانند منشا شیوع ویروس در میان حیاتوحش باشند.
هرچند فلاحنژاد رییس اداره محیطزیست طالقان این دامها را عموما دامهای غیرمجازی دانست که دور از چشم مسوولان وارد منطقه میشوند، اما گزارش منابع محلی حاکی از این است که این دامها مربوط به چند روستای اطراف هستند.
ضمن اینکه گفته میشود بسیاری از دارندگان پروانه چرا، در اواخر فصل در این منطقه مرتع را به صورت غیرقانونی به دستههای دام خارج از منطقه اجاره میدهند.
تلفات حیاتوحش و حفاظت از چراگاهها دغدغه سازمان جنگلها نیست؟
رییس اداره محیطزیست طالقان با بیان اینکه واکسیناسیون در این منطقه شروع شده است، ابراز کرد: با وجود اینکه واکسن PPR یکی از واکسنهای اجباری دام به حساب میآید، اما برخی دامداران از تزریق آن به دامهای خود امتناع میکنند و تنها راه مقابله با این مساله این است که در مبادی ورودی دامها به مراتع سختگیری شود، موضوعی که به نظر میرسد آنچنان هم دغدغه سازمان جنگلها و مراتع نیست، چون این سازمان علاوه بر کنترل مبادی پایش و مقابله با ورود دام غیرمجاز بر عهده سازمان جنگلها و مراتع است.
شهابالدین منتظمی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیاتوحش سازمان محیطزیست در گفتوگو با مهر، وضعیت پراکندگی این بیماری در میان حیاتوحش را در حال حاضر بسیار کم دانست و ابراز کرد: اگر واکسیناسیون انجام نمیشد، همچون سالهای گذشته شدت بیماری بسیار بالا بود.
لاغری دام، اثرات تب نشخوارکننده
وی خشکسالی و کمبود علوفه را موجب نزدیک شدن حیاتوحش به آبشخورهای دامهای اهلی و شیوع این بیماری در سال اخیر برشمرد و در پاسخ به این سوال که آیا بیمبالاتی دامداران در تزریق واکسن به این دلیل نیست که دامهای اهلی کمتر از این بیماری آسیب میبینند، پاسخ داد: اینطور نیست، این بیماری علاوه بر تلفاتی که در قوچ، میش و کل و بزهای اهلی و دامی دارد، در صورت انتقال به دیگر انواع دام موجب لاغری میشود و این لاغری از لحاظ اقتصادی برای دامدار تهدید محسوب میشود.
آیا تزریق ۶۰ میلیون دوز واکسن برای مقابله با تب نشخوارکنندگان در مدت چندماهه امکانپذیر است؟
علیرضا اکبرشاهی مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی نیز به آمار ۶۰ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۸۲ دوزی تزریق این واکسن اشاره کرد و گفت: این واکسیناسیون از ابتدای سال آغاز شده و بخش عمدهای از دامهای اهلی تاکنون واکسینه شدهاند و حدود سه میلیون دام باقی مانده که عمدتا مربوط به دامهای عشایر هستند که در بازه آبان و آذر واکسینه خواهند شد.
اکبرشاهی در واکنش به انتقاد فعالان محیطزیست که تاخیر در تزریق واکسن را منجر به شیوع مجدد این بیماری در میان حیاتوحش ایران میدانند، اظهار کرد: واکسیناسیون زمانبندی دارد و ما روند واکسیناسیون را از ابتدای اردیبهشت ماه در اوج بیماری کرونا و تعطیلی ادارات شروع کردیم.
وی با اشاره به اینکه یکبار واکسینه شدن دامها، باعث مصونیت آنها در طول عمر تجاریشان میشود، تاکید کرد: وسعت واکسیناسیون دامها به ۸۵ درصد رسیده و هماکنون در حال واکسینه کردن دامهای عشایری هستیم که برای قشلاق به مراتع پاییندست آمدهاند و تا به امروز به آنها دسترسی نداشتهایم.
این ادعا در حالی از سوی این مقام مسوول دامپزشکی بیان شده که سازمان دامپزشکی کشور در مناقصه عمومی دومرحلهای خرید «سی و پنج میلیون دوز» واکسن PPR برای دوبار، یکبار در بهمن ۱۳۹۹ و بار دوم در خرداد ۱۴۰۰ منتشر کرده است و بنابراین ممکن نیست که تا آخر فصل چرای دام در ایران همه دامهای اهلی واکسینه شوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد