28 - 07 - 2022
خروج از انزوای سیاسی
گروه جهان- محمدبن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در نخستین سفر اروپایی خود پس از قتل جمال خاشقجی روزنامهنگار سعودی روز سهشنبه وارد یونان شد و پس از دیدار و رایزنی با نخستوزیر این کشور و امضای تفاهمنامه همکاری با آتن راهی فرانسه شد. سفر اروپایی ولیعهد سعودی یک ماه پس از سفر قبلی او به مصر، اردن و ترکیه و حدودا ۱۰ روز پس از سفر جو بایدن رییسجمهور آمریکا به عربستان، برنامهریزی شده است.
سفر ولیعهد عربستان سعودی به اتحادیه اروپا در حالی صورت میگیرد که اختلافها درون این بلوک بر سر تامین سوخت کافی برای از سر گذراندن فصل زمستان بالا گرفته است. به دنبال حمله روسیه به اوکراین، اروپا تحریمهای اقتصادی گستردهای را بر روسیه اعمال کرده و با محدود شدن خرید نفت و گاز اروپا از کشورهای اروپایی به دنبال یافتن منابع جایگزین برای تامین سوخت هستند. هدف بن سلمان از این سفر علاوه بر پایان دادن به انزوای خود، ایجاد موازنه در روابط میان آنکارا و آتن و افزایش سرمایهگذاریها و رقابت اقتصادی با امارات عنوان میشود.
در این میان، یکی از اهداف عمده سفر بن سلمان به یونان جنبه سرمایهگذاری به ویژه رقابت اقتصادی با امارات متحده عربی دارد. عربستان به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت جهان در تلاش است تا اقتصاد رانتی خود که بیش از دو سوم درآمد آن به وسیله نفت تامین میشود را با اتخاذ سیاستهای اقتصادی مختلف متحول کند؛ بنابراین پس از شیوع کرونا و به تبع آن کاهش شدید قیمت نفت در رقابت با امارات به سرمایهگذاری خارجی و همچنین جذب سرمایهگذاری در داخل روی آورده است.
روابط اقتصادی امارات و یونان در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است؛ به عنوان نمونه، حجم مبادلات تجاری میان امارات و یونان در سال ۲۰۲۱ با رشد ۶۷ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۰ به ۵۴۴ میلیون دلار رسید. یونان و امارات نیز در می سال جاری در سفر نخستوزیر یونان به امارات برای تاسیس صندوق سرمایهگذاری مشترک به ارزش ۴ میلیارد یورو میان دو کشور توافق کردند. ریاض در رقابت اقتصادی نفسگیر با امارات تلاش کرده است روابط تجاری خود با آتن را گسترش دهد. در راستای این سیاست در می ۲۰۲۲ هیاتی از تاجران سعودی به ریاست وزیر سرمایهگذاری، با حضور نمایندگانی از ۷۰ شرکت عربستانی از یونان بازدید کردند.
در همین راستا یونان و عربستان سعودی قراردادی را برای ایجاد کابل دادههای زیردریایی که اروپا را به آسیا متصل میکند، امضا کردند و در مورد امکان اتصال شبکههای برق خود برای ارائه انرژی سبز ارزانتر در اروپا برای تامین نیاز این قاره به انرژی بحث کردند. این توافق در جریان سفر ولیعهد عربستان به آتن نهایی شده که اولین دیدار او از یک کشور عضو اتحادیه اروپا از زمان قتل جمال خاشقجی روزنامهنگار عرب در سال ۲۰۱۸ است. بیزینس استاندارد در این خصوص نوشت: طبق اعلام مقامات عربستانی و یونانی در سفر دوروزه بن سلمان بن عبدالعزیز به آتن، دو طرف همکاریهای دوجانبه بیشتری در بسیاری از بخشها با تاکید بر بخش انرژی بررسی میکنند. کریاکوس میتسوتاکیس، نخستوزیر یونان همزمان با استقبال از ولیعهد عربستان گفت: «ما میخواهیم فرصتهای بیشتری را بین دو کشور و بین اقتصاد دو کشور برای مشارکت و جذب سرمایهگذاری بیشتر عربستان در یونان بررسی کنیم.» ولیعهد عربستان نیز گفت: «ما با ارتباط شبکه برق میتوانیم یونان و جنوب غرب اروپا را از طریق یونان با انرژی تجدیدشدنی ارزانتری تامین کنیم. همچنین ما در حال بررسی این هستیم که چگونه میتوان یونان را به قطب اروپا برای هیدروژن تبدیل کنیم. این برای هر دو کشور اقدامی است که روند بازی را تغییر خواهد داد.» شینهوا نیز به نقل از ولیعهد عربستان گزارش داد که تجارت و مسائل امنیتی نیز محور بحثها در دیدار او از یونان خواهد بود. خبرگزاری یونان گزارش داده که انتظار میرود دو کشور مجموعه توافقاتی را در زمینههای حملونقل دریایی، آبزیپروری، مدیریت پسماند، فرهنگ، محصولات غذایی و کشاورزی، ساخت و ساز و فناوری دفاعی امضا کنند.
رهبران اروپا دنبالهرو بایدن در دیدار با بن سلمان
بن سلمان روز سهشنبه وارد یونان شد و قرار است سپس به فرانسه برود که اولین سفر او به اتحادیه اروپا پس از قتل جمال خاشقجی روزنامهنگار سعودی در سال ۲۰۱۸ است. بن سلمان قرار است با امانوئل ماکرون دیدار کند. دیدار رهبران یونان و فرانسه با بن سلمان پس از دیدار بایدن با ولیعهد عربستان انجام خواهد شد و نشاندهنده دنبالهروی رهبران اروپایی از بایدن در دیدار با بن سلمان باوجود انتقادات آنها از ولیعهد عربستان در پرونده قتل جمال خاشقجی است. این رسانه افزود: قتل و مثله کردن خاشقجی توسط عوامل سعودی در کنسولگری این پادشاهی در استانبول، در اکتبر ۲۰۱۸، باعث محکومیت بینالمللی ولیعهد قدرتمند عربستان شد.
خبرگزاری فرانسه افزود: خبرگزاری رسمی عربستان سعودی با استناد به بیانیه دربار سلطنتی گزارش داد که ولیعهد این کشور با رهبران فرانسه و یونان «برای گفتوگو در مورد روابط دوجانبه و راههای تقویت آنها در زمینههای مختلف» دیدار خواهد کرد. کمتر از دو هفته پیش جو بایدن، رییسجمهور آمریکا با ولیعهد عربستان دیدار کرد. بایدن با این اقدام از وعده کارزار انتخاباتی ریاستجمهوری خود مبنی بر تبدیل پادشاهی عربستان به یک «یک حکومت منفور و منزوی» در مورد ماجرای خاشقجی و مناقشات گستردهتر بر سر مساله حقوق بشر در عربستان عقبنشینی کرد.
فرانس پرس نوشت: بر اساس بیانیه وزارت خارجه یونان، قرار است روز چهارشنبه قراردادهایی در زمینه حملونقل دریایی، انرژی و فناوری دفاعی امضا شود. کریستین اولریشسن، پژوهشگر موسسه بیکر در دانشگاه رایس آمریکا، گفت: «اقامت ولیعهد در اروپا نشاندهنده یک حرکت بسیار نمادین پس از انزوای او پس از قتل خاشقجی است.» این پژوهشگر گفت: در حالی که از سال ۲۰۱۸ هیچ هماهنگی رسمی در سیاست «غرب» علیه محمدبن سلمان وجود نداشته است، واقعیت این است که او از زمان قتل خاشقجی به هیچ کشور اروپایی یا آمریکای شمالی سفر نکرده است.
نفت درکانون توجهات
به گزارش خبرگزاری فرانسه، پس از حمله روسیه به اوکراین که در اوایل سال جاری باعث افزایش قیمت انرژی شد، عربستان سعودی تحت فشار آمریکا و قدرتهای اروپایی قرار گرفت تا نفت بیشتری تولید کند. افزایش قیمت نفت یکی از عوامل کلیدی در افزایش تورم در آمریکا بوده که آن را به بالاترین حد در ۴۰ سال گذشته رسانده است. تورم بالا همچنین دولت بایدن را در آستانه انتخابات میان دورهای اواخر سال جاری تحت فشار قرار داده است. اما عربستان بزرگترین صادرکننده نفتخام جهان، با استناد به تعهد خود به برنامههای سقف تولید تعیینشده توسط بلوک صادرکننده نفت، اوپکپلاس که روسیه رهبری مشترک آن را برعهدهدارد، در برابر فشار برای باز کردن شیرهای عرضه این محصول خود مقاومت کرده است. هفته گذشته امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه، شیخ محمدبن زاید آل نهیان رییسجمهور جدید امارات متحده عربی را که کشورش از انرژی غنی است، در پاریس به حضور پذیرفت. در آن سفر، مقامات از قراردادی بین شرکت توتال فرانسه به عنوان غول انرژی فرانسه و شرکت نفت دولتی امارات برای همکاری در زمینه تامین انرژی خبر دادند.
از آتن تا پاریس
یک منبع دیپلماتیک در سفارت فرانسه در ریاض اعلام کرد که بن سلمان و ماکرون قرار است چندین پرونده مهم و اصلی از جمله جنگ در اوکراین، بحران انرژی، پرونده هستهای ایران، اوضاع یمن در سایه آنچه «مداخله ایران از طریق قاچاق سلاح و مهمات و اعزام کارشناسان نظامی برای حوثیها» خوانده شد و نیز انتخابات ریاستجمهوری لبنان، اجرای اصلاحات سیاسی و اقتصادی در این کشور به عنوان خواسته بینالمللی برای تحقق امنیت و ثبات شکوفایی آن و تقویت روابط دوجانبه را بررسی خواهند کرد. به نوشته روزنامه «رأی الیوم»، ناظران بر این باورند که طرف فرانسوی به پرونده گاز و نفت اهتمام ویژهای دارد به خصوص اینکه تعدادی از کشورهای اروپایی نیز در جستوجوی جایگزینی برای منابع انرژی روسیه هستند. این منبع همچنین گفت که طرحهای مربوط به تشکیل شورای شراکت راهبردی سعودی-فرانسوی و تقویت همکاریها در زمینههای انرژی و همکاری در زمینه ساخت کشتیها و ناوچهها در عربستان در پرتو یادداشت تفاهم امضاشده بین شرکت صنایع نظامی سعودی و شرکت «نافال» فرانسه در فوریه ۲۰۱۹ بررسی خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد