خانه‌تکانی بدون تعصب

آرزو فرشید- دولت رییسی هنوز یک ساله نشده اما ضعف‌هایش به خوبی نمایان است. کابینه او که از همان روز اول هم مورد نقد بود، خوب عمل نکرده و شاهدیم که این روزها بیش از هر چیزی نیاز به تغییر در برخی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها احساس می‌شود. این را دیگر نه فقط منتقدان دولت بلکه حامیان و اصولگرایان، حتی نمایندگان مجلس انقلابی که برای کاندیداتوری رییسی امضا جمع کرده و به وزرای پیشنهادی او بدون چون و چرا رای اعتماد دادند هم می‌گویند! حرف از سوال و استیضاح بیش از قبل است و خیلی‌ها هم تاکید دارند که باید به سیدابراهیم رییسی فرصت دارد تا راسا در این قضیه ورود کرده و دست به تغییرات لازم بزند.
استعفای وزیر پرحاشیه این دولت یعنی عبدالملکی نیز این گمانه را ایجاد کرده که رییس‌جمهور بالاخره ضرورت مورد اشاره را دریافته و دست به کار شده است. همین است که این روزها در رسانه‌های مختلف و از سوی سیاسیون مدام شاهد گمانه‌زنی درباره تغییرات آتی در کابینه هستیم. اینکه چه کسی باید برود و چه کسی باید بیاید؛ یا اینکه کدام وزارتخانه باید پیش از سایر وزارتخانه‌ها متحول شود بحث مفصلی است اما آنچه که فقط درباره آن اتفاق نظر وجود دارد، لزوم تغییر در کابینه است. بگذریم از اینکه برخی از سیاسیون امیدی به این تغییرات هم ندارند و معتقدند که قبل از افراد باید در سیاست‌ها و رویکردها تجدیدنظر کرد.
تغییرات بدون تعصب
منصور حقیقت‌پور نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی اصولگرا از جمله طرفداران ایجاد تغییر در کابینه است. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» ضمن تاکید بر اینکه «تغییر در کابینه می‌تواند سازنده و مثبت باشد» می‌گوید: «هیچ اشکالی ندارد که اگر جایی ناکارآمدی وجود دارد تبدیل به هماهنگی و کارآمدی شود. ما در بخش اقتصادی دولت شاهد هماهنگی نیستیم و احتمال اینکه تغییراتی ایجاد شود، وجود دارد زیرا بخش‌های اقتصادی امروز که مهم‌ترین بخش‌های ضروری برای جامعه هستند، نیازمند همکاری بیشتر هستند.»
وی تصریح کرد که «اکنون در برخی وزارتخانه‌ها مثل وزارت صمت، اقتصاد و جهاد نیاز به تغییراتی داریم و اگر دولت بتواند عناصر قوی‌تر، کارآمدتر و هماهنگ‌تری را به کار بگیرد، به نفع دولت است. هیچ اشکالی ندارد که اگر اشتباه کردیم و عنصری که فکر می‌کردیم مفید است را آورده‌ایم و مفید نبوده، تغییر دهیم. وضعیت کشور مثل چند ماه قبل نیست و نیاز به تغییراتی داریم. در حال حاضر اولویت اصلی ما تامین نیازهای اولیه مردم است و این مربوط به وزارت جهاد است لذا می‌طلبد که آقای رییسی و همکارانش برای ایجاد هماهنگی بیشتر اقدام کنند و عناصر قوی‌تری را به کار بگیرند.»
حقیقت‌پور تاکید کرد: «به نظر من دولت نباید در این زمینه تعصب داشته باشد. ممکن است یک نفر انسان بسیار خوبی باشد اما لزوما وزیر خوبی نیست. شاید این افراد بتوانند در سنگر دیگری مفید باشند، اما در وزارتخانه‌ها نه. مثلا همین وزارت کار. یا پتروشیمی که با فارغ‌التحصیلان الهیات و تاریخ اسلام و فقه و اصول مدیریت نمی‌شود. اینها نمی‌توانند کارآمدی داشته باشند. الان ما بحران‌های متعددی در زمینه کارگری، بازنشستگی، صندوق‌ها و… داریم؛ دیدیم که وزیر کار نتوانست اینها را مدیریت کند لذا هرجایی که نیاز به تغییر است باید دست به اقدام زد.
ضرورت پوست‌اندازی
عزت‌الله یوسفیان‌ملا نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی اصولگرا از دیگر سیاسیونی است که نیاز به تغییر و ترمیم کابینه را جدی می‌داند. او تاکید دارد که رییسی باید شخصا در این زمینه اقدام کند و در این‌باره به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «بیش از همه صاحب کابینه که در راس کار است در جریان امور است و ضعف‌ها را می‌داند. قطعا نمی‌توان انتظار داشت که وزیری داوطلب رفتن شود، مجلس هم از دور می‌شنود و کمتر از خود دولت در جریان امور است لذا بهتر است آقای رییسی که بیش از همه در جریان است، خودش در این زمینه تصمیمات لازم را بگیرد.»
وی تغییر در کابینه را یک پوست‌اندازی معمول در همه دولت‌ها می‌داند و می‌گوید: «در همه دولت‌های قبل هم اگر رصد کرده باشیم، تغییراتی ایجاد شده و بعد از یک سال نخست، برخی وزرا نمره‌ای گرفته‌اند که نشان می‌داد کارایی لازم را نداشته‌اند و باید جای خود را به دیگران بدهند. این البته ضعف دولت نیست و یک امر طبیعی است. این یک پوست‌اندازی است که در دولت‌های قبل هم بوده است. البته در برخی دولت‌ها مثل دولت آقای‌هاشمی این امر با تاخیر رخ داده و ضرر و زیانی هم برای مردم داشته است اما در برخی دولت‌ها مثل دولت فعلی به سرعت رخ می‌دهد.»
یوسفیان‌ملا با تاکید بر ضرورت ایجاد تغییر در کابینه سیزدهم گفت: «اکنون و بعد از گذشت یک سال از فعالیت دولت سیزدهم همه به این نتیجه رسیده‌اند که لازم است تغییراتی ایجاد شود، وقتی که آقای رییسی اولین تغییر را در وزارت کار کلید زد، یعنی خودش هم به این تصمیم رسیده است. اینکه چه کسی باید برود و چه کسی بماند را نیز رییس‌جمهور بهتر از هر کسی می‌داند چون شبانه‌روز با این افراد کار می‌کند.»
وی ادامه داد: «امیدواریم که زودتر این اقدامات را انجام می‌دهند و این به نفع خودشان هم خواهد بود. کابینه باید پا به پای رییس‌جمهوری که تعطیلی نمی‌شناسد و مدام در سفر و بررسی است، بدود و همین رویکرد و رویه را داشته باشد.»
این نماینده پیشین مجلس در پاسخ به اینکه بیشترین نیاز به تغییر در کدام بخش‌های کابینه رییسی احساس می‌شود، می‌گوید: «بخش اقتصادی دولت نیاز به تغییر بیشتری دارد. این بخش واقعا نیاز به حرکت بیشتری دارد چراکه اهداف دولت در این بخش محقق نشده است. بخش‌هایی که صد درصد کار اقتصادی می‌کنند یا آنهایی که بخشی از کار آنها اقتصادی است، نتوانسته‌اند به خوبی عمل کنند. عدم تحقق وعده‌های رییسی در این حوزه نشان می‌دهد که رییس‌جمهور همراهان مناسبی ندارد چون او که نمی‌تواند به تنهایی همه وزارتخانه‌ها را تصدی کند لذا آنچه که مسلم است، بخش اقتصادی دولت ضعیف است و نیاز به تغییراتی دارد.»
تغییرات بی‌فایده
ناصر قوامی فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده مجلس اما امیدی به موثر بودن تغییر در کابینه ندارد. او درجه اول اهمیت را برای سیاست‌های کلی قائل است و تغییر در کابینه در شرایط موجود را بی‌فایده می‌داند. قوامی در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: «فکر می‌کنم با توجه به چارچوب‌ها و سیاست‌های کلان موجود در عرصه‌های مختلف، تغییر کابینه و عوض کردن چند وزیر مشکل را حل نمی‌کند.»
او معتقد است که «تا سیاست ما در کشور، روابط ما در دنیا و… حل نشود، مشکلات باقی است.»
وی توضیح می‌دهد: «در شرایط موجود، اگر بهترین اقتصاددان را هم در این وزارتخانه‌ها قرار دهیم، از او کاری ساخته نیست. سیاست اینها وابسته کردن مملکت به چین و روسیه است و آنها هم غیر از منافع خود چیزی نمی‌خواهند. لذا تا وقتی که نگاه ما فقط به چین و روسیه باشد، مشکلات باقی است و در این بین تغییر چند وزیر هم فایده‌ای ندارد.»
قوامی تغییر در کابینه را بی‌فایده می‌داند و می‌گوید: «مثلا الان وزیر کار رفته و یک وزیر دیگر می‌آید. آیا وضع مردم و کارگران بهتر می‌شود؟! مایحتاج مردم تا ۳۰۰، ۴۰۰ درصد گران شده است. وزیر جدید چه کاری می‌تواند انجام دهد که وضعیت مردم بهتر شود؟ فرض کنیم این افزایش ۱۰ درصدی حقوق را ۲۰ یا ۳۰ درصد کنند، باز هم مشکلات باقی
خواهد ماند.»