حل ناترازی برق نیازمند مشارکت بخش خصوصی

«جهان‌صنعت»- در حالی که به گفته یکی از نمایندگان مجلس،‌ قطعی برق 8‌میلیارد‌ دلار خسارت به صنایع وارد می‌کند،‌رییس اتاق ایران در نامه‌ای به رییس‌جمهور، با اشاره به کمبود برق و مشکلات صنایع، بر لزوم شفاف شدن مقررات حوزه انرژی در بلندمدت، کاهش مداخلات دستوری و توجه ویژه دولت به جبران خسارات ناشی از قطع برق به صنعت تاکید کرد.
آنگونه که «جهان‌صنعت‌نیوز» به نقل از علیرضا عباسی،‌ عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس خبر داده، قطعی برق باعث بروز خسارت حداقل 8‌میلیارد دلاری به صنعت کشور می‌شود. این در حالی است که توسعه ۱۱‌هزار مگاوات انرژی تجدید‌پذیر نیازمند 5‌میلیارد‌دلار سرمایه‌گذاری است.در این حال، صمد حسن‌زاده، رییس‌ اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در نامه خود خطاب به مسعود پزشکیان با اشاره به ناترازی برق، اعلام کرد: حل این مشکل از طریق افزایش بهره‌وری نیروگاه‌های حرارتی، تعویض نیروگاه‌های حرارتی فرسوده و نوسازی و بازسازی شبکه برق‌رسانی محقق خواهد شد که همگی نیازمند سرمایه‌گذاری است.
او افزود: از آنجایی که مدیریت طرف تقاضا از طریق قطع برق و عدم واگذاری انشعاب جدید برق، نمی‌تواند ناترازی موجود را حل‌وفصل کند، دولت باید برای حل این ناترازی، بخش خصوصی را به مشارکت جدی دعوت کند و ضروری است بسترسازی‌ها به‌گونه‌ای صورت گیرد که تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها، حفظ و تقویت شود.
در این نامه تاکید شده است: قطعی برق یکی، دو روزه در هفته، برای اکثر شرکت‌های بخش خصوصی به‌ویژه بخش صنعت باعث شده تا فعالیت بنگاه‌های اقتصادی مختل شود و ضررهای جبران‌ناپذیری به بدنه تولید صنعتی وارد آید.
متن نامه حسن‌زاده به پزشکیان به این شرح است: همانگونه که مستحضرید طی سال‌های گذشته، صنعت برق کشور به‌دلیل سیاست‌های نادرست و عدم توجه به اهمیت سرمایه‌گذاری در این حوزه، با ناترازی جدی مواجه شده است. قطعی برق در یک الی دو روز در هفته برای اکثر شرکت‌های بخش خصوصی به‌ویژه بخش صنعت باعث شده تا فعالیت بنگاه‌های اقتصادی مختل شود و ضررهای جبران‌ناپذیری به بدنه تولید صنعتی وارد آید. شاخص مدیران خرید بخش صنعت در تیرماه 1403، بیانگر بدتر شدن معنادار وضعیت کل بخش صنعت برای دومین ماه پیاپی است. رقم این شاخص در تیرماه، کمترین مقدار طی 36ماه اخیر بوده و طی اظهارات فعالان اقتصادی قطعی برق از جمله مشکلات اصلی آنها در ماه گذشته بوده است.
از منظر اتاق ایران به عنوان پارلمان بخش خصوصی و مشاور قوای سه‌گانه، شرایط فعلی ناشی از نحوه مدیریت ناترازی برق، بنیه نحیف بخش صنعت را بیش از پیش ناتوان ساخته و انگیزه بخش خصوصی در ورود به فعالیت‌های مولد را از بین خواهد برد. در ادامه جهت استحضار حضرتعالی به نکاتی در این زمینه اشاره شده است:
– طی دودهه اخیر، سیاست‌های اتخاذشده در صنعت برق موجب آسیب به امنیت سرمایه‌گذاری و اعتماد بخش خصوصی شده و بنابراین سرمایه‌گذاری در این صنعت با اختلالاتی همراه شده است.
– در سالیان گذشته کمبود برق در حدود ۳۰۰ ساعت و به‌صورت تقریبی حدود ۲هفته کشور را در برمی‌گرفت، اما اکنون این بازه زمانی به بیش از ۳ماه گسترش پیدا کرده است و عبارت «ناترازی» تصویر دقیقی از نیاز کشور را نشان نمی‌دهد و بهتر است، تحت عنوان «کمبود» تعبیر شود.
– مدیریت توأمان مصرف و تولید نیز نیازمند توجه ویژه است. در حال حاضر بنا به اقتضای شرایط، عمده تمرکز بر سمت مصرف است و به‌نظر می‌رسد که مسائل حوزه تولید مورد غفلت قرار گرفته است.
– مدیریت مصرف برق و جابه‌جایی بار در سال ۱۴۰۲ به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و اجرا شد که صنایع بزرگ و با مصارف عمده، شهرک‌های صنعتی و مشترکین کشاورز، سهم عمده در جبران کسری برق را داشتند؛ به‌طوری که در این سال بالغ بر ۸۱‌درصد از جابه‌جایی بار، محدودیت و مدیریت مصرف به واحدهای تولیدی فوق‌الذکر اعمال شد. این نحوه مدیریت در سال‌جاری نیز در دستور کار قرار گرفته و در برخی شهرک‌های صنعتی علاوه‌بر 2روز قطعی برق، در ساعاتی از روزهای دیگر نیز شاهد قطعی برق کارگاه‌های صنعتی هستیم.
– بخش عمده‌ای از مدیریت سمت مصرف از طریق محدودیت در شکل‌گیری تقاضای جدید صنعتی (محدودیت در افزایش مصرف بالقوه کشور) بوده است. با توجه به عملکرد سرمایه‌گذاری نیروگاهی و روند نامطلوب بهره‌وری مصرف انرژی، به‌نظر می‌رسد این رویه در واگذاری انشعاب جدید برق، تداوم داشته باشد و پاشنه‌آشیل شروع و توسعه فعالیت بنگاه‌های تولیدی در سال‌های آتی شود.
حل و فصل موارد ذکرشده از طریق افزایش بهره‌وری نیروگاه‌های حرارتی، تعویض نیروگاه‌های حرارتی فرسوده و نوسازی و بازسازی شبکه برق‌رسانی محقق خواهد شد که نیازمند سرمایه‌گذاری است و صرف مدیریت طرف تقاضا از طریق قطع برق و عدم واگذاری انشعاب جدید برق، نمی‌تواند ناترازی موجود را حل و فصل کند. محدودیت منابع دولت برای حل این ناترازی، مشارکت جدی بخش خصوصی را ناگزیر می‌سازد. بنابراین ضروری است بسترسازی‌ها به‌گونه‌ای صورت گیرد که تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها، حفظ و تقویت شود. شفاف کردن مقررات حوزه انرژی در بلندمدت، کاهش مداخلات دستوری و توجه ویژه دولت محترم به جبران خسارات ناشی از قطع برق به صنعت که موضوع ماده‌25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار است، از الزامات تحقق این مهم محسوب می‌شود.در پایان، بدینوسیله اتاق ایران آمادگی خود را جهت ارائه پیشنهادات عملیاتی برای مدیریت بهینه ناترازی برق به دولت محترم، اعلام می‌دارد.