جولان گرانی در بازار لبنیات

تسنیم- قیمت مصوب محصولات لبنی غیرتنظیم‌ بازاری که سهم مهمی در سبد خانوار دارند، به ‌فاصله کمتر از سه‌ماه دوباره افزایش یافته و مصرف‌کنندگان را با شوک قیمتی مواجه کرده است. در سال‌های گذشته قیمت مصوب محصولات تنظیم بازار محدود به چند کالای پرمصرف شده است اما نرخ‌گذاری بسیاری از محصولاتی که نقش مهمی در سبد خانوار دارند، حذف شده است.
از این محصولات پرمصرف که شامل قیمت مصوب نیستند و ستاد تنظیم بازار در مورد نرخ آنها تصمیم‌گیری نمی‌کند، می‌توان به انواع خامه و کره، انواع شیر(غیر از شیر پاکتی و پلاستیکی کم‌چرب)، انواع پنیر(غیر از پنیر یواف 400گرمی با چربی متوسط)، انواع ماست(غیر از ماست کم‌چرب دبه 5/2کیلوگرمی)، انواع دوغ، بستنی، کشک و سایر محصولات لبنی یا برپایه لبنیات اشاره کرد. در حالی که به ‌روی عمده محصولات لبنی قیمت‌گذاری دستوری صورت نمی‌گیرد، این محصولات برپایه مواد خام یارانه‌ای تولید می‌شوند؛ به‌طوری که خوراک دام دامداران برای تولید شیرخام و حتی برخی داروهای آنها به‌صورت یارانه‌ای و با ارز 5/28هزارتومانی تامین می‌شود. علاوه‌بر عدم قیمت‌گذاری مصوب بخش عمده‌ای از تولیدات لبنی، شاهد صادرات این محصولات هستیم که در بهترین حالت، نرخ ارز حاصل از صادرات آنها با ارز توافقی(حدود 65‌هزار تومان) به کشور بازمی‌گردد. با وجود این امتیازات و رانتی که در اختیار صنایع لبنی قرار گرفته است، در مواردی شاهد تخلفاتی از جمله عدم رعایت قیمت مصوب لبنیات به‌بهانه اضافه کردن ویتامین‌دی، گران‌فروشی و کاهش چربی این محصولات هستیم.
اما بخش مهم‌تری که مردم را هنگام خرید با شوک قیمت مواجه می‌کند، محصولات لبنی است که مشمول قیمت‌گذاری دستوری نیستند. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که خامه 100گرمی که در تابستان امسال 16‌هزار و 500تومان تا 19‌هزار تومان بود، اکنون به‌قیمت 26‌هزار و 500 تومان تا 27‌هزار تومان به فروش می‌رسد.
قیمت شیرموز و شیرکاکائو پاکتی کوچک نیز در روزهای اخیر افزایش یافته و از 15‌هزار تومان به 18‌هزار تومان رسیده است و قیمت شیر پاکتی کوچک گاومیش از 17‌هزار تومان به 5/‏19‌هزار تومان رسیده است. شیرکاکائوی بطری کوچک که تا اواسط دی‌ماه به ‌قیمت 18‌هزار تومان فروخته می‌شد، اکنون با قیمت مصرف‌کننده 19‌هزار تومان در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود. قیمت ماست ساده و هم‌زده نیز با افزایش همراه شده است و تقریبا عمده محصولات لبنی که مشمول قیمت مصوب نیستند، گران شده‌اند.
بنابراین گزارش، از تاریخ 7مهرماه سال جاری، قیمت محصولات لبنی تنظیم ‌بازاری 30‌درصد افزایش یافته که همزمان با این افزایش قیمت، نرخ محصولات غیرتنظیم بازار نیز گران شده است. رشد قیمت لبنیات در دی‌ماه به‌اندازه رشد قیمت مهرماه نبوده است اما این افزایش مجدد قیمت لبنیات تنها پس از سه‌ماه جای سوال دارد و نشان از غفلت احتمالی مسوولان سازمان حمایت، وزارت جهاد کشاورزی و انجمن صنایع لبنی دارد.