جنگ نیابتی پکن و دهلی‌‌نو در میانمار

دهلی‌نو به‌دنبال تعادل قدرت در میانمار است زیرا نقش پررنگ‌تر چین به‌عنوان میانجی صلح، نگرانی‌هایی را در مورد پروژه‌های زیربنایی هند در این کشور آشوب‌زده برانگیخته است.
به گزارش تارنمای خبری روزنامه صبح جنوب چین، دخالت پکن در میانجی‌گری توافق صلح بین گروه‌های شورشی میانمار و حکومت نظامی حاکم، به این کشور اهرم فشاری برابر هند داده است زیرا هر دو قدرت برای تقویت منافع استراتژیک خود در میانمار تلاش می‌کنند.
ماه گذشته، دو عضو اصلی اتحاد ضد حکومت نظامی (ارتش آزادیبخش ملی تاانگ (TNLA) و ارتش اتحاد دموکراتیک ملی میانمار (MNDAA)) اعلام کردند مایل به برگزاری مذاکرات صلح با میانجیگری چین هستند. این اعلامیه مدت کوتاهی پس از سفر مین آنگ هلائینگ رهبر حکومت نظامی میانمار به پکن منتشر شد.
آنگ‌شومان چودری، مدرس دانشگاه ملی سنگاپور و کینگز کالج لندن و پژوهشگر مسائل میانمار گفت: این اعلامیه بر اهرم فشار چین بر درگیری در میانمار تاکید دارد.
وی افزود: هند با نگرانی این موضوع را از نزدیک مشاهده خواهد کرد. تعجب‌آور نیست که در هفته‌های اخیر شاهد تعاملات سطح بالا بین هند و شورای اداری دولتی میانمار [SAC] بوده‌ایم. چودری ادامه داد: دهلی‌نو نگران است که شورای اداری دولتی میانمار برای محافظت از خود به چین نزدیک‌تر شود. هند در حالت ایده‌آل می‌خواهد اهرمی مشابه بر شورای اداری دولتی میانمار و برخی گروه‌های قومی مانند ارتش آراکان و جبهه ملی چین داشته باشد.
ارتش استقلال کاچین (KIA)، یکی دیگر از گروه‌های مسلح قومی میانمار نیز هیاتی را برای گفت‌وگو به چین فرستاده است.
دهلی‌نو به‌دنبال حفظ منافع در میانمار
چودری با بیان اینکه هند نتوانسته با نفوذ چین در میانمار برابری کند، افزود: دهلی‌نو ممکن است بخواهد انرژی خود را بر ایجاد روابط استراتژیک قوی‌تر با سازمان‌های مسلح قومی متمرکز کند که بخش‌های وسیعی از غرب میانمار را کنترل می‌کنند؛ درست مانند کاری که چین در شمال انجام داده است.
چین بر پروژه ابتکاری کمربند و جاده در میانمار نظارت می‌کند که هدف آن اتصال استان یوننان به بندر کیاکفیو در ایالت راخین میانمار است. در دسامبر سال گذشته (آبان ۱۴۰۲)، چین و حکومت نظامی توافقنامه تکمیلی برای توسعه بندر امضا کردند.
هارش وی. پنت، متخصص سیاست خارجی در اندیشکده بنیاد تحقیقات آبزرور مستقر در دهلی، گفت: چین برای مدت طولانی با حکومت نظامی و گروه‌های شورشی درگیر بوده است. پکن دارای اهرم قدرت است زیرا آنها به شورشیان تسلیحات و به برخی از آنان پناه داده‌اند و از سوی دیگر با رهبری حکومت نظامی گفت‌وگو می‌کنند؛ در حالی که هند در امور داخلی میانمار دخالت نمی‌کند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه چین کنار هر دو طرف درگیری حضور دارد، فکر نمی‌کنم هند بتواند کاری در برابر پکن انجام دهد.
هند در حال مذاکره با میانمار برای پیشبرد پروژه‌های کلیدی خود در این کشور آسیای جنوب شرقی بوده است.
براساس گزارش رسانه‌ها، شورای امور جهانی هند (ICWA) ماه گذشته میلادی میزبان یک هیات از حکومت نظامی میانمار و دیگر گروه‌ها بود تا در مورد دموکراسی، فدرالیسم و چالش‌های امنیتی میانمار گفت‌وگو کنند.
راندیر جیسوال، سخنگوی وزارت امور خارجه هند گفت: در یک دوره زمانی، تعاملاتی بین هند و ذی‌نفعان کلیدی در میانمار وجود داشت.
جیسوال ماه گذشته در یک نشست مطبوعاتی اظهار داشت: درک ما این است که چنین تعاملاتی به یافتن راه‌حل‌های کاربردی برای رسیدگی به چالش‌های کنونی میانمار کمک خواهد کرد.
لوکاس مایرز، یکی از همکاران ارشد آسیای جنوب شرقی در برنامه آسیایی مرکز ویلسون گفت: در‌حالی‌که هند در حفاظت از منافع خود عملگرا بود، چین همیشه یک قدم جلوتر از دهلی برداشته است.
وی ادامه داد: پکن هم در ارتش میانمار و هم در مقاومت ملی نفوذ بیشتری دارد. دهلی‌نو در تلاش است تا نفوذ بیشتری بر رویدادهای میانمار به دست آورد اما برای تبدیل شدن به یک بازیکن کلیدی در مقایسه با چین راه طولانی‌تری در پیش دارد.
پروژه حمل‌ونقل ترانزیت چندوجهی کالادان
پیشروی‌های شورشیان در میانمار پروژه حمل‌ونقل ترانزیت چندوجهی کالادان (KMMT) با بودجه ۴۸۴‌میلیون دلاری دهلی را متوقف کرده است. (این پروژه ایالت راخین میانمار را از طریق دریا به بندر سیتوه و از طریق مسیر قایق، رودخانه کالادان را به پالتوا در ایالت چین و سپس از پالتوا از طریق جاده به ایالت میزورام در شمال شرقی هند متصل می‌کند. قرار بود این پروژه تا دسامبر۲۰۲۳ یعنی آبان ۱۴۰۲۹ به طور کامل عملیاتی شود.)
مایرز خاطرنشان کرد: هند با توجه به موفقیت مخالفان در میدان جنگ با مقامات میانمار و گروه‌های ضد‌حکومت نظامی ارتباط برقرار کرده است.
نیروهای مقاومت، مناطق قابل‌توجهی را در نزدیکی مرزهای هند تصرف کرده‌اند و ارتش آراکان کنترل مناطق کلیدی پروژه حمل‌ونقل ترانزیت چندوجهی کالادان هند را در دست دارد.
مایرز گفت: این حقایق جدید در میدان، دستیابی هند به گروه‌های مقاومت و گفت‌وگو با آنان را ضروری می‌کند.
پنت نیز در این زمینه اظهار داشت: سیاست نگاه به شرق هند یک قانون همه‌جانبه است و در مورد میانمار، دهلی قصد دارد امنیت مرزی خود را افزایش دهد و در برنامه توسعه این کشور سهمی داشته باشد.
تشدید بحران پناهجویان
درخواست برای گفت‌وگوهای صلح در حالی مطرح می‌شود که سومین عضو اتحاد برادران‌- ارتش آراکان – به تازگی کنترل کامل مرز میانمار با بنگلادش را به دست آورده است. هند و بنگلادش از زمان آغاز جنگ داخلی میزبان بیشترین تعداد پناهجویان از میانمار بوده‌اند.
در سال ۲۰۱۷، بیش از ۷۵۰‌هزار مسلمان روهینگیایی توسط نیروهای میانمار مجبور به فرار از کشور شدند. به گفته دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، نزدیک به ۷۹‌هزار پناهجو از میانمار در هند زندگی می‌کنند که حدود ۲۲‌هزار نفر از آنها روهینگیایی هستند.
محمد اشرف الزمان، فعال حقوق بشر مستقر در هنگ‌کنگ گفت: درحالی‌که هند باید نقش بزرگ‌تری در حل مسائل منطقه ایفا کند، نباید جنایات علیه بشریت را که توسط حکومت نظامی میانمار مرتکب شده است، نادیده بگیرد.
وی ادامه داد: جهان می‌داند که همان دولت نظامی با حذف نمایندگان منتخب دموکراتیک میانمار، قدرت را به دست گرفته است.
پانت نیز در این زمینه گفت: هند باید با چندین ذی‌نفع از جمله میانمار و بنگلادش همکاری نزدیک داشته باشد تا اثرات سرریز منطقه‌ای بحران پناهجویان را مهار کند. هند نه‌تنها باید مشکلات پناهندگان خود را مدیریت کند بلکه باید مشکلات منطقه را نیز مدیریت کند.
به گزارش ایرنا، میانمار از زمان کودتای ۲۰۲۱ در بحران گرفتار شده است و دست‌کم ۲‌میلیون نفر به دلیل جنگ و آنچه گروه‌های حقوق بشری آن را «استفاده بیش از حد از زور و جنایات گسترده علیه غیرنظامیان» توسط حکومت نظامی می‌خوانند، آواره شده‌اند.
از زمان کودتای نظامی سال ۲۰۲۱ میلادی (۱۴۰۰ شمسی) که به سرنگونی دولت آنگ سان سوچی منجر شد، میانمار دچار بی‌ثباتی شده و مقاومت‌های گسترده‌ای علیه حکومت نظامی این کشور به راه افتاده است.
براساس گزارش سازمان ملل متحد، تاکنون بیش از پنج‌هزار و ۳۵۰‌غیرنظامی در درگیری‌های این کشور کشته و 3میلیون و ۳۰۰‌هزار نفر هم آواره شده‌اند. این گزارش می‌افزاید حدود ۲۷‌هزار و ۴۰۰‌نفر نیز از زمان روی کار آمدن دولت نظامی، دستگیر شده‌اند.